لیلا حاتمی (زادهٔ ۹ مهر ۱۳۵۱) بازیگر ایرانی است. از او بهعنوان «یکی از بهترین بازیگران زن ایرانی» یاد میشود و اساساً بابت نقشآفرینیهای واقعگرایانه در انواع فیلمهای درام شهرت دارد. او در طول چهار دهه فعالیت، افتخارات گوناگونی شامل رکورد ۱۲ بار نامزدی در جشنواره فیلم فجر (برندهٔ سه جایزه) و رکورد ۱۱ بار نامزدی در جشن حافظ (برندهٔ دو جایزه) کسب کردهاست.[۲]
لیلا حاتمی در ۹ مهر ۱۳۵۱ در تهران بهدنیا آمد.[۶] پدرش علی حاتمی، فیلمساز، و مادرش زری خوشکام، بازیگر بود.[۷] او در رشتهٔ ریاضی دیپلم گرفت و تحصیلاتش را در رشتهٔ مهندسی برق دانشگاه پلیتکنیک تهران ادامه داد. او تحصیل در این دانشگاه را پس از دو سال نیمهکاره رها کرد و به دانشگاه لوزان، سوئیس رفت و آنجا ادبیات فرانسه خواند. به علت بیماری پدرش در ۱۳۷۵ تحصیل را نیمهکاره رها کرد و به ایران بازگشت. او به زبانهای انگلیسی، فرانسوی، فارسی، آلمانی و ایتالیایی مسلط است.[۶]
بیشتر همکاریهای لیلا حاتمی تاکنون با داریوش مهرجویی بودهاست. این همکاریها شامل بازی در چهار فیلم (به ترتیب سال ساخت: لیلا، میکس، آسمان محبوب و نارنجیپوش) میشوند. در این میان «لیلا» یکی از مشهورترین فیلمهای مهرجویی است که لیلا حاتمی یکی از به یادماندنیترین نقشهای خود را در آن به جای گذاشتهاست. پس از آن ایشان با کارگردانهایی نظیر: علی مصفا، حمید نعمتالله، فریدون جیرانی، علیرضا رئیسیان، ابراهیم حاتمیکیا و علی حاتمی بیشترین همکاری را داشتهاند. لیلا حاتمی شخصاً کارگردان، فیلمنامه و نقشی که قرار است به عهده بگیرد را از مهمترین عوامل برای انتخاب پیشنهاد بازی میشمارد و معتقد است نقشی که خوب نوشته شده باشد را خوب هم میتوان بازی کرد. به عقیده او همکاری با داریوش مهرجویی راحتتر از همکاری با دیگر کارگردانان است. همچنین او با کارگردانان فیلم اولی چون صفی یزدانیان، عادل یراقی و سهیل بیرقی همکاری داشتهاست.[۱۰] او همچنین با کارگردان آمریکایی ترنس مالیک برای فیلم مسیر باد همکاری کردهاست.
عضویت در آکادمی اسکار
در ژوئن ۲۰۱۷ آکادمی اسکار اعلام کرد که از لیلا حاتمی برای عضویت در این آکادمی دعوت به عمل آوردهاست.[۱۱]
زندگی شخصی
لیلا حاتمی در سال ۱۳۷۷ با علی مصفاهنرپیشه سینمای ایران ازدواج کرد. او در گفتگویی که با ماهنامهٔ فیلم در شهریور ۱۳۹۰ انجام داد، بیان کرد احساسات عمیق شکل گرفته در حین ساخت فیلم لیلا، پایهگذار شکلگیری پیوند این دو در زندگی واقعی شدهاست.[۱۲] وی دارای دو فرزند به نامهای مانی و عسل است.[۱۳]
در سال ۱۳۹۱ سفارت فرانسه طی بیانیهای اعلام کرد نشان هنر و ادبدرجهٔ شوالیه توسط وزیر فرهنگ و ارتباطات این کشور به لیلا حاتمی اعطا شدهاست. «این نشان به خاطر خلاقیت هنری یا ادبی یا به خاطر مشارکت در تلالوی هنر و ادب، در فرانسه و در جهان به هنرمندان اعطا میشود.»[۱۷]
داوری در جشنوارهها
داوری در جشنواره فیلم کن ۲۰۱۴
لیلا حاتمی به عنوان عضو هیئت داوران بخش اصلی شصت و هفتمین دوره جشنواره فیلم کن انتخاب شد.[۱۸][۱۹][۲۰] او در حالی در شصت و پنجمین دوره جشنواره کن ظاهر شد که در مراسم پایانی، جایزه بهترین فیلم این دوره کن را به ماتئو گارونه به خاطر فیلم واقعیت اهدا کرد. وی که با لباسی پوشیده در این جشنواره شرکت کرده بود، لباسش از سوی سایت اِل، که اخبار دنیای مد را پیگیری میکند، به عنوان یکی از ده پوشش برتر مراسم اختتامیه جشنواره کن انتخاب شد. اما معاونت اجتماعی فرماندهی نیروی انتظامی ضمن اعتراض به وضعیت سینما، در مراسمی به انتقاد از لیلا حاتمی پرداخت و اظهار داشت: «اینکه هنرپیشه زنی در جشنواره کن یا دیگر جشنوارهها با یک لباس بد و مستهجن و حجاب نامناسب ظاهر شود و با مرد نامحرم دست بدهد، الگو میشود و این رفتار کجای انقلابی است که ما انجام دادهایم؟» وی در ادامه اظهارات خود سینماگران ایرانی را به دلیل آنچه عدم اعتراض آنها به نحوه پوشش لیلا حاتمی عنوان داشت، مورد انتقاد قرار داد.[۲۱] لیلا حاتمی در این جشنواره با ژیل ژاکوب دبیر و رئیس جشنواره دست داده و روبوسی کرد که انتشار تصویر و فیلم این عمل در فضای مجازی جنجال فراوانی ایجاد کرد.[۲۲]
واکنشها
وزیر ارشاد وقت، علی جنتی، طی سخنرانی این عمل حاتمی را غیرقابل قبول و دفاع دانست. لاله افتخاری، عضو هیئت رئیسه کمیسیون فرهنگی مجلس اصولگرای نهم، نیز در اظهار نظری خواهان برخورد با مسئله شد.[۱۸] پس از بازتاب عمل حاتمی در رسانههای داخلی و خارجی ایران، ژیل ژاکوب، رئیس جشنواره کن، در صفحه توئیتر خود نسبت به این مسئله و واکنش مسئولان ایرانی نوشت: «این جنجالها بیاساس است چون این مسئله در فرهنگ غرب کاملاً عادی است. این من بودم که برای بوسیدن خانم حاتمی پیشقدم شدم، در آن لحظه، او برای من نماینده سینمای ایران بود.»[۲۳]