لیلا حاتمی

لیلا حاتمی
حاتمی در فجر۱۳۹۴
زادهٔ۹ مهر ۱۳۵۱ ‏(۵۲ سال)
۱ اکتبر ۱۹۷۲
محل تحصیلدانشگاه صنعتی امیرکبیر
دانشگاه لوزان
پیشهبازیگر
سال‌های فعالیت۱۳۶۱–اکنون
همسرعلی مصفا (ا. ۱۳۷۷)
فرزندان۲
والدینعلی حاتمی
زری خوشکام
خویشاوندانژیلا سهرابی (دخترعمه)[۱]
جوایزفهرست کامل
افتخاراتلژیون دونور

لیلا حاتمی (زادهٔ ۹ مهر ۱۳۵۱) بازیگر ایرانی است. از او به‌عنوان «یکی از بهترین بازیگران زن ایرانی» یاد می‌شود و اساساً بابت نقش‌آفرینی‌های واقع‌گرایانه‌ در انواع فیلم‌های درام‌ شهرت دارد. او در طول چهار دهه فعالیت، افتخارات گوناگونی شامل رکورد ۱۲ بار نامزدی در جشنواره فیلم فجر (برندهٔ سه جایزه) و رکورد ۱۱ بار نامزدی‌ در جشن حافظ (برندهٔ دو جایزه) کسب کرده‌است.[۲]

حاتمی فرزند علی حاتمی و زری خوشکام است و در سال ۱۳۶۲ نقش کودکی کمال‌الملک را در فیلم کمال‌الملکِ پدرش ایفا کرد. او برای بازی در نقش زنی نازا در درامِ لیلا (۱۳۷۵) مورد تحسین قرار گرفت و دیپلم افتخار جشنوارهٔ فیلم فجر را دریافت کرد.[۳] همچنین برای بازی در نقش زنی روسپی در آب و آتش (۱۳۷۹) برندهٔ تندیس زرینِ بهترین بازیگر زن از جشن سینمای ایران شد و برای بی‌پولی (۱۳۸۷) برندهٔ سیمرغ بلورینِ بهترین بازیگر نقش اول زن از جشنواره فیلم فجر شد.

حاتمی برای بازی در درامِ جدایی نادر از سیمین (۱۳۸۹) جایزهٔ خرس نقره‌ای بهترین بازیگر زن را از جشنواره بین‌المللی فیلم برلین ۲۰۱۱ کسب کرد. او برای نقش‌آفرینی‌هایش در چیزهایی هست که نمی‌دانی (۱۳۸۹)، نارنجی‌پوش (۱۳۹۰)، دوران عاشقی (۱۳۹۳) و رگ خواب (۱۳۹۵) مورد تحسین قرار گرفت و در رگ خواب برای بازی در نقش یک زن آسیب‌پذیر، بار دیگر برندهٔ سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن جشنواره فیلم فجر شد.

حاتمی در سال ۱۳۹۱ از سوی دولت فرانسه به مقام شوالیه هنر و ادبیات منصوب شد.[۴] او در جشنواره فیلم کن ۲۰۱۴ و جشنواره فیلم ونیز ۲۰۲۲ به عنوان یکی از اعضای هیئت داوران در بخش اصلی انتخاب شد و همچنین از اعضای آکادمی اسکار است.[۵] او در نویسندگی نیز فعالیت داشته و سه کتاب ترجمه کرده‌است. حاتمی از سال ۱۳۷۷ با علی مصفا، بازیگر و فیلم‌ساز ایرانی، ازدواج کرده‌است و دو فرزند نیز دارد.

ابتدای زندگی و تحصیلات

حاتمی در کودکی در کنار والدینش علی حاتمی و زری خوشکام

لیلا حاتمی در ۹ مهر ۱۳۵۱ در تهران به‌دنیا آمد.[۶] پدرش علی حاتمی، فیلم‌ساز، و مادرش زری خوشکام، بازیگر بود.[۷] او در رشتهٔ ریاضی دیپلم گرفت و تحصیلاتش را در رشتهٔ مهندسی برق دانشگاه پلی‌تکنیک تهران ادامه داد. او تحصیل در این دانشگاه را پس از دو سال نیمه‌کاره رها کرد و به دانشگاه لوزان، سوئیس رفت و آن‌جا ادبیات فرانسه خواند. به علت بیماری پدرش در ۱۳۷۵ تحصیل را نیمه‌کاره رها کرد و به ایران بازگشت. او به زبان‌های انگلیسی، فرانسوی، فارسی، آلمانی و ایتالیایی مسلط است.[۶]

حرفه‌

اوایل حرفه‌ و پیشرفت

لیلا حاتمی در ۱۲ سالگی در نقش کودکیِ کمال‌الملک در فیلم کمال الملک اولین حضور سینمایی خود را تجربه کرد. کارگردان این فیلم پدرش، علی حاتمی بود. در سال ۱۳۷۰ در فیلم دلشدگان که آن هم ساختهٔ پدرش بود، ایفای نقش کرد. پس از آن در ۱۳۷۵ برای اولین بار در فیلمی که کارگردانش پدرش نبود فیلم لیلا از داریوش مهرجویی، نقش یک زن نازا را ایفا و برای آن دیپلم افتخار بهترین بازیگر زن و جایزه حافظ دریافت کرد و مدتی بعد برای بازی در شیدا (۱۳۷۷) نامزد دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر زن جشنواره فیلم فجر شد. فیلم موفق دیگر او آب و آتش (۱۳۷۹) بود که در آن نقش یک زن روسپی (مریم) را به خوبی اجرا کرد و برندهٔ تندیس زرین بهترین بازیگر زن از پنجمین جشن سینمای ایران و جایزه بهترین بازیگر نقش اول زن از جشن منتقدان سینمایی شد.[۸]

اوج فعالیت و شهرت جهانی

او در سال ۱۳۸۹ در جدایی نادر از سیمین نقش اصلی سیمین را ایفا کرد و برای آن به همراه اصغر فرهادی و چندی از بازیگران فیلم به جشنوارهٔ فیلم برلین دعوت شد ولی به هر دلیلی که برخی آن را بازی در فیلم بعدی‌اش پله آخر می‌دانند در اختتامیه شرکت نکرد. در این مراسم اصغر فرهادی جایزهٔ خرس طلایی را کسب کرد و حاتمی به همراه ساره بیات و سارینا فرهادی برندهٔ خرس نقره‌ای برای بهترین بازیگر زن شد. در تابستان همین سال به دنبال اکران جدایی نادر از سیمین به فرانسه و ایتالیا سفر کرد و در افتتاحیهٔ اکران فیلم همراه با اصغر فرهادی حضور داشت و سرانجام پس از نامزدی این فیلم در بخش جایزه اسکار بهترین فیلم بین‌المللی در زمستان سال ۱۳۹۰ همراه اصغر فرهادی و پیمان معادی راهی مراسم اسکار در آمریکا شد. این فیلم برندهٔ جایزه اسکار شد و نقش‌آفرینی حاتمی نیز مورد تحسین و توجه منتقدان سینما قرار گرفت. او جایزهٔ فیبرشی بهترین بازیگر زن را از جشنواره بین‌المللی فیلم پام اسپرینگز کسب کرد و ایندی‌وایر بازی او را به عنوان یکی از بهترین اجراهای زن قرن بیست و یکم ستود.[۹] چند ماه بعد، حاتمی در پی اکران فیلم پله آخر در جشنواره فیلم کارلووی واری به جمهوری چک رفت و جایزهٔ بهترین بازیگر زن این جشنواره را نیز کسب کرد.

همکاری با کارگردانان

بیشتر همکاری‌های لیلا حاتمی تاکنون با داریوش مهرجویی بوده‌است. این همکاری‌ها شامل بازی در چهار فیلم (به ترتیب سال ساخت: لیلا، میکس، آسمان محبوب و نارنجی‌پوش) می‌شوند. در این میان «لیلا» یکی از مشهورترین فیلم‌های مهرجویی است که لیلا حاتمی یکی از به یادماندنی‌ترین نقش‌های خود را در آن به جای گذاشته‌است.
پس از آن ایشان با کارگردان‌هایی نظیر: علی مصفا، حمید نعمت‌الله، فریدون جیرانی، علیرضا رئیسیان، ابراهیم حاتمی‌کیا و علی حاتمی بیشترین همکاری را داشته‌اند.
لیلا حاتمی شخصاً کارگردان، فیلم‌نامه و نقشی که قرار است به عهده بگیرد را از مهم‌ترین عوامل برای انتخاب پیشنهاد بازی می‌شمارد و معتقد است نقشی که خوب نوشته شده باشد را خوب هم می‌توان بازی کرد. به عقیده او همکاری با داریوش مهرجویی راحت‌تر از همکاری با دیگر کارگردانان است. همچنین او با کارگردانان فیلم اولی چون صفی یزدانیان، عادل یراقی و سهیل بیرقی همکاری داشته‌است.[۱۰] او همچنین با کارگردان آمریکایی ترنس مالیک برای فیلم مسیر باد همکاری کرده‌است.

عضویت در آکادمی اسکار

در ژوئن ۲۰۱۷ آکادمی اسکار اعلام کرد که از لیلا حاتمی برای عضویت در این آکادمی دعوت به عمل آورده‌است.[۱۱]

زندگی شخصی

لیلا حاتمی در سال ۱۳۷۷ با علی مصفا هنرپیشه سینمای ایران ازدواج کرد. او در گفتگویی که با ماهنامهٔ فیلم در شهریور ۱۳۹۰ انجام داد، بیان کرد احساسات عمیق شکل گرفته در حین ساخت فیلم لیلا، پایه‌گذار شکل‌گیری پیوند این دو در زندگی واقعی شده‌است.[۱۲] وی دارای دو فرزند به نام‌های مانی و عسل است.[۱۳]

فیلم‌شناسی

فیلم

پخش عنوان کارگردان
ن/م زن و بچه سعید روستایی
ن/م رخ حمید نعمت‌الله
ن/م مسیر باد ترنس مالیک
۱۴۰۲ زمانی برای ابدیت مهدی نوروزیان
۱۴۰۱ تصور علی بهراد
۱۴۰۰ پیر پسر اکتای براهنی
۱۳۹۹ نبودن علی مصفا
۱۳۹۸ ما همه با هم هستیم کمال تبریزی
۱۳۹۸ قاتل و وحشی حمید نعمت‌الله
۱۳۹۷ مردی بدون سایه علیرضا رئیسیان
حکایت دریا بهمن فرمان‌آرا
۱۳۹۶ خوک مانی حقیقی
بمب؛ یک عاشقانه پیمان معادی
آخرین داستان اشکان رهگذر
۱۳۹۵ رگ خواب حمید نعمت‌الله
۱۳۹۴ من سهیل بیرقی
۱۳۹۳ دوران عاشقی علیرضا رئیسیان
۱۳۹۲ در دنیای تو ساعت چند است؟ صفی یزدانیان
۱۳۹۱ سربه‌مهر هادی مقدم‌دوست
۱۳۹۰ نارنجی‌پوش داریوش مهرجویی
۱۳۸۹ آشنایی با لیلا عادل یراقی
پله آخر علی مصفا
جدایی نادر از سیمین اصغر فرهادی
سعادت آباد مازیار میری
چیزهایی هست که نمی‌دانی فردین صاحب‌الزمانی
۱۳۸۸ آسمان محبوب داریوش مهرجویی
پرسه در مه بهرام توکلی
۱۳۸۷ چهل سالگی علیرضا رئیسیان
شیرین عباس کیارستمی
۱۳۸۶ بی‌پولی حمید نعمت‌الله
هر شب تنهایی رسول صدرعاملی
۱۳۸۴ شاعر زباله‌ها محمد احمدی
۱۳۸۳ حکم مسعود کیمیایی
سالاد فصل فریدون جیرانی
۱۳۸۲ سیمای زنی در دوردست علی مصفا
۱۳۸۱ ایستگاه متروک علیرضا رئیسیان
۱۳۸۰ ارتفاع پست ابراهیم حاتمی‌کیا
مربای شیرین مرضیه برومند
۱۳۷۹ آب و آتش فریدون جیرانی
۱۳۷۸ میکس داریوش مهرجویی
۱۳۷۷ شیدا کمال تبریزی
۱۳۷۵ لیلا داریوش مهرجویی
۱۳۷۰ دلشدگان علی حاتمی
۱۳۶۲ کمال‌الملک علی حاتمی

سریال

پخش عنوان کارگردان شمار قسمت‌ها
۱۴۰۱ شبکه مخفی زنان افشین هاشمی ۳۰[الف]
۱۳۹۷ نهنگ آبی فریدون جیرانی ۳۰[ب]
۱۳۸۶ پریدخت سامان مقدم ۱۱
۱۳۷۹ کیف انگلیسی سید ضیاءالدین دری ۱۷
۱۳۶۷ هزاردستان علی حاتمی ۱۵

مستند

پخش عنوان نقش کارگردان
۱۳۹۲ از ایران: یک جدایی بازیگر آزاده موسوی
کوروش عطائی
۱۳۸۹ قالی ایرونی ما گوینده مسعود بخشی
۱۳۸۸ برگزیده آثار مسعود کیمیایی مصاحبه‌شونده نیما حسنی‌نسب
مهرجویی: کارنامهٔ چهل ساله بازیگر مانی حقیقی
۱۳۸۱ در جستجوی شهرزاد گوینده صفی یزدانیان
۱۳۷۶ فریب شعر طراح صحنه علی مصفا

فیلم کوتاه

پخش عنوان نقش کارگردان
۱۳۸۴ قایق‌های من راوی صفی یزدانیان
۱۳۸۰ هم‌سایه طراح صحنه و لباس و مسئول تدارکات علی مصفا

اجرا

پخش عنوان نقش کارگردان ژانر
۱۳۶۶ زیر گنبد کبود بازیگر بهرام شاه محمدلو، ایرج طهماسب برنامه کودک
۱۳۶۲ بچه‌ها بیدار، بچه‌ها هوشیار[۱۵][۱۶] بازیگر مرضیه برومند برنامه کودک

افتخارات

در سال ۱۳۹۱ سفارت فرانسه طی بیانیه‌ای اعلام کرد نشان هنر و ادب درجهٔ شوالیه توسط وزیر فرهنگ و ارتباطات این کشور به لیلا حاتمی اعطا شده‌است. «این نشان به خاطر خلاقیت هنری یا ادبی یا به خاطر مشارکت در تلالوی هنر و ادب، در فرانسه و در جهان به هنرمندان اعطا می‌شود.»[۱۷]

داوری در جشنواره‌ها

داوری‌ در جشنواره فیلم کن ۲۰۱۴

لیلا حاتمی در میان هیئت داوران جشنواره کن سال ۲۰۱۴

لیلا حاتمی به عنوان عضو هیئت داوران بخش اصلی شصت و هفتمین دوره جشنواره فیلم کن انتخاب شد.[۱۸][۱۹][۲۰] او در حالی در شصت و پنجمین دوره جشنواره کن ظاهر شد که در مراسم پایانی، جایزه بهترین فیلم این دوره کن را به ماتئو گارونه به خاطر فیلم واقعیت اهدا کرد. وی که با لباسی پوشیده در این جشنواره شرکت کرده بود، لباسش از سوی سایت اِل، که اخبار دنیای مد را پیگیری می‌کند، به عنوان یکی از ده پوشش برتر مراسم اختتامیه جشنواره کن انتخاب شد. اما معاونت اجتماعی فرماندهی نیروی انتظامی ضمن اعتراض به وضعیت سینما، در مراسمی به انتقاد از لیلا حاتمی پرداخت و اظهار داشت: «اینکه هنرپیشه زنی در جشنواره کن یا دیگر جشنواره‌ها با یک لباس بد و مستهجن و حجاب نامناسب ظاهر شود و با مرد نامحرم دست بدهد، الگو می‌شود و این رفتار کجای انقلابی است که ما انجام داده‌ایم؟» وی در ادامه اظهارات خود سینماگران ایرانی را به دلیل آنچه عدم اعتراض آن‌ها به نحوه پوشش لیلا حاتمی عنوان داشت، مورد انتقاد قرار داد.[۲۱] لیلا حاتمی در این جشنواره با ژیل ژاکوب دبیر و رئیس جشنواره دست داده و روبوسی کرد که انتشار تصویر و فیلم این عمل در فضای مجازی جنجال فراوانی ایجاد کرد.[۲۲]

واکنش‌ها

وزیر ارشاد وقت، علی جنتی، طی سخنرانی این عمل حاتمی را غیرقابل قبول و دفاع دانست. لاله افتخاری، عضو هیئت رئیسه کمیسیون فرهنگی مجلس اصولگرای نهم، نیز در اظهار نظری خواهان برخورد با مسئله شد.[۱۸] پس از بازتاب عمل حاتمی در رسانه‌های داخلی و خارجی ایران، ژیل ژاکوب، رئیس جشنواره کن، در صفحه توئیتر خود نسبت به این مسئله و واکنش مسئولان ایرانی نوشت: «این جنجال‌ها بی‌اساس است چون این مسئله در فرهنگ غرب کاملاً عادی است. این من بودم که برای بوسیدن خانم حاتمی پیش‌قدم شدم، در آن لحظه، او برای من نماینده سینمای ایران بود.»[۲۳]

فهرست داوری‌ها

ترجمه کتاب

یادداشت

  1. انتشار این سریال پس از قسمت بیستم به مدت ۱۰ ماه متوقف شد و پخش ادامه سریال از ۱۶ آبان ۱۴۰۲ آغاز شد.
  2. پس از پایانِ فیلم‌برداریِ قسمتِ دهم این سریال، حاتمی از پروژه جدا شد. وی دلیل این تصمیم را سطحی‌بودن نقش خود عنوان کرد.[۱۴]

منابع

  • «لیلا حاتمی». سوره سینما. دریافت‌شده در ۲۵ مهر ۱۳۸۶.
  • فرخ‌زاد، پوران (۱۳۸۱کارنمای زنان کارای ایران (از دیروز تا امروز)، تهران: نشر قطره، شابک ۹۶۴-۳۴۱-۱۱۶-۸
  1. «گفت‌وگو با زری خوشکام مادر لیلا حاتمی: سی سال ممنوع‌الکارم کردند/علی حاتمی را دق دادند». شرق. ۶ تیر ۱۳۹۴. دریافت‌شده در ۱۹ مه ۲۰۲۴ – به واسطهٔ خبرآنلاین.
  2. روزنامه هفت صبح. «بازیگر زن با بیشترین افتخارات ‌در جشنواره‌های داخلی و خارجی».
  3. Terri Ginsberg; Chris Lippard (11 March 2010). Historical Dictionary of Middle Eastern Cinema. Scarecrow Press. pp. 175–. ISBN 978-0-8108-7364-3.
  4. «نشان هنر و ادب درجه شوالیه فرانسه به لیلا حاتمی تعلق گرفت». همشهری آنلاین. ۲۰۱۲-۰۸-۰۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۵-۰۱.
  5. «دعوت از ۹ سینماگر ایرانی برای پیوستن به آکادمی اسکار».
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ «لیلا حاتمی از سعادت آباد تا نهنگ آبی + زندگینامه و فیلم‌ها». خبرگزاری ایمنا. ۹ مهر ۱۳۹۹. دریافت‌شده در ۲۸ اوت ۲۰۲۱.
  7. عصر ایران. «روایت چگونگی بازیگر شدن لیلا حاتمی از زبان مادرش».
  8. عصر ایران. «۵ فیلم مهم لیلا حاتمی که حتما باید دید».
  9. «Iran's Leila Hatami among Best Actresses of 21st Century».
  10. مکری، بهنود (۳۱ فروردین ۱۴۰۱). «لیلا حاتمی با «تصور» به جشنواره کن می‌رود؛ عناوین فیلم‌های هفته منتقدین اعلام شد». صدای آمریکا. دریافت‌شده در ۳ اردیبهشت ۱۴۰۱.
  11. «دعوت از ۹ سینماگر ایرانی برای پیوستن به آکادمی اسکار».
  12. https://www.film-magazine.com/archive/view/431
  13. «سر به زیر، سر به راه»، روزنامه جام جم، ص. ۹، ۳ دی ۱۳۹۲
  14. «توضیح لیلا حاتمی دربارهٔ حذفش از سریال «نهنگ آبی»». ایسنا.
  15. «بچه‌ها بیدار بچه‌ها هوشیار».
  16. «برنامهٔ تلویزیونی بچه‌ها هوشیار، بچه‌ها بیدار».
  17. «اعطای نشان هنر و ادب فرانسه به لیلا حاتمی». آفتاب‌نیوز. ۱۳ مرداد ۱۳۹۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۳ اوت ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲ اوت ۲۰۱۲.
  18. ۱۸٫۰ ۱۸٫۱ «جنجال‌های حضور لیلا حاتمی در کن». تابناک. ۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۳. دریافت‌شده در ۱۱ ژانویه ۲۰۱۹.
  19. «لیلا حاتمی عضو هیئت داوران جشنواره کن شد». دویچه وله. ۲۸ آوریل ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۱۹ فوریه ۲۰۱۷.
  20. «لیلا حاتمی جزو داوران جشنواره فیلم کن شد». بی‌بی‌سی. ۲۸ آوریل ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۱۹ فوریه ۲۰۱۷.
  21. «اعتراض نیروی انتظامی به نحوه پوشش لیلا حاتمی در جشنواره کن». رادیو فردا. ۲۱ خرداد ۱۳۹۱. دریافت‌شده در ۱۱ ژوئن ۲۰۱۲.
  22. «واکنش لیلا حاتمی به جنجال روبوسی در کن». صدای آمریکا. ۳ خرداد ۱۳۹۳. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۹ فوریه ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۱۹ فوریه ۲۰۱۷.
  23. «واکنش ژاکوب به معترضین لیلا حاتمی». جهان نیوز. ۳۰ اردیبهشت ۱۳۹۳. دریافت‌شده در ۱۱ ژانویه ۲۰۱۹.
  24. «اولین عکس‌های لیلا حاتمی در جشنواره فیلم کن». خبرآنلاین.
  25. بوسجین، آیدا شجاع (۲۰۲۲-۰۱-۱۰). «لیلا حاتمی رئیس هیئت داوران جشنواره فیلم «وزول» فرانسه شد». ایرنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۲۷.
  26. «چرا دهمین داوری جهانی لیلا حاتمی تا این اندازه مهم است؟». ایرنا.

پیوند به بیرون

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!