شیر گیاهی (انگلیسی: Plant milk) یا با نام ردهٔ محصولات مشابه شناخته شدهٔ دیگر، شیر کارخانهای، برای قرنها در فرهنگهای مختلف مصرف شدهاست، این محصول به عنوان یک نوشیدنی بهطور منظم در سبد غذایی روزانه و به عنوان یک جایگزین برای شیر لبنی است. محبوبترین انواع این نوع محصول شیر سویا، شیر بادام، شیر برنج و شیر نارگیل میباشد، محتوای پروتئین این محصول بسته به نوع کارخانه و نوع محصول متفاوت است که در بستهبندی محصول به شکل مشخص درج میگردد. ترکیبات این محصول فاقد لاکتوز یا کلسترول، و گاهی در محصولاتی ویژه با کلسیم و ویتامین اضافه، معمولاً ویتامین ب۱۲ ترکیب شده و به فروش میرسد
دلایل متعددی برای مصرف این فراوردهٔ کارخانه ای وجود دارد که مهمترین آنها عبارت هستند از: دلایل بهداشتی، دلایل حساسیتی از جمله عدم تحمل لاکتوز توسط برخی از مصرفکنندگان، آلرژی به شیر طبیعی، گیاهخواری برخی اشخاص و دلایل مذهبی، مانند برخی از فرقههای مسیحی در طول دوران روزه، و همچنین ترجیح دادن یک طعم ساده و بدون بو و مزه است.