شهرستان سپیدان

شهرستان سپیدان
اطلاعات کلی
کشور	ایران
استان	فارس
مرکز شهرستان	اردکان
سایر شهرها	اردکان، هماشهر
بخش‌ها	مرکزی، همایجان
سال تأسیس	۱۳۵۴
نام‌های پیشین	سپیدان
اداره
فرماندار	علیرضا سامری (سرپرست) [۱]
مردم
جمعیت	۵۱٬۱۶۶ تن[۲]
مذهب	شیعه

شهرستان سپیدان شهرستانی در استان فارس است که مرکز آن شهر اردکان است.

جمعیت

جمعیت این شهرستان بر پایهٔ سرشماری سال ۱۳۹۵ برابر با ۹۱٬۰۴۹ تن بوده‌است؛ که با ارتقا بخش بیضاء به شهرستان جمعیت ۳۹٬۸۸۳ تن از مجموع شهرستان سپیدان کم شد و جمعیت آن به ۵۱٬۱۶۶ تن کاهش یافت.

زبان

گویش مرکز شهرستان گویش اردکانی،سایر شهرها و روستاهای و لری جاست. ^{[۳] [۴][۵][۶][۷][۸][۹][۱۰][۱۱][۱۲][۱۳][۱۴][۱۵]}

لرهای شهرستان سپیدان عمدتا از طایفه های ممسنی و بویراحمدی و بختیاری و شولی باشند.^{[۱۶] [۱۷]}

تقسیمات

• بخش مرکزی
  • دهستان خفری
  • دهستان کمهر
  • دهستان شش پیر

شهر: اردکان (فارس)

• بخش همایجان
  • دهستان همایجان
  • دهستان سرناباد

شهر: هماشهر

صنایع دستی و گردشگری

آب و هوای خنک منطقه در تابستان و کوه‌های پوشیده از برف در زمستان و جاذبهٔ گردشگری طبیعی منطقه و وجود پیست سوارکاری و پیست اسکی و مناطقی همچون تنگهٔ تیزاب و چله‌گاه رونق خاصی به صنعت گردشگری داده‌است.

جاذبه‌های گردشگری

شهرستان سپیدان منطقه‌ای کوهستانی است و دارای ۱۲ قله بالای ۳٬۰۰۰ متر از سطح دریا می‌باشد.

از جمله مناطق تفریحی این شهرستان عبارتند از:

• کوه‌ها: کوه رنج، کوه برم فیروز، کوه اپتیموم
• آبشارها: آبشار مارگون، آبشار اپتیموم، آبشار چیکان، آبشار مورزیان
• تنگه‌ها: تنگ تیزاب، تنگ غوره‌دان، تنگ آبسرد، تنگ بغدیون
• چله‌گاه
• پیست‌های اسکی: پیست اسکی پولادکف، پیست اسکی تربیت‌بدنی
• دریاچه‌ها: برم فیروز، برم شش پیر
• امامزاده‌ها: امامزاده سلطان علی
• چشمه‌ها:ششپیر

سوغاتی

حلوا سوهان و شیرینی نارنجکی (حلوا سیاه، قره حلوا)

دانشگاه آزاد اسلامی واحد سپیدان

دانشگاه آزاد اسلامی واحد سپیدان واقع در شهر اردکان استان فارس در سال ۱۳۷۳ تأسیس گردید و در سال ۷۴ با دو رشته آموزش ابتدایی و کاردانی کامپیوتر آغار به کار نمود.

کارخانه‌جات

اردکان استان فارس در دامنهٔ کوه‌هاث زاگرس واقعه شده و به دلیل رودخانه‌ها و چشمه‌های آن و نزدیکی آن به شیراز محل مناسبی برای سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف و از جمله کارخانهٔ کبریت سپیدان و کارخانجات آب معدنی تبدیل شده‌است. در منطقهٔ سپیدان کارخانه‌های کامپوزیت‌سازی فراسان وفراپاکس، کارخانهٔ کمربندسازی اخشان از بارزترین کارخانه‌های این منطقه می‌توان نام برد.

کشاورزی و دامداری

کوه‌های سرسبز این دیار زیبا محل مناسبی را برای چراگاه دام به وجود آورده‌است که همه ساله عشایرهای بسیاری را به این مکان می‌کشاند. وفور آب و علوفهٔ تازه دامداری را در منطقه رونق بخشیده‌است و همیشه در این شهرستان ماست و کشک و دوغ و گوشت تازه یافت می‌شود. این شهرستان در تهیه و توزیع گوشت به بیرون استان نیز موفق بوده‌است. درختان گردو و هلو و سیب و گیلاس بیشترین محصولات منطقه را در بر می‌گیرد.

منابع

1. https://www.yjc.ir/fa/news/8489658
2. «نتایج سرشماری سال ۱۳۹۵». مرکز آمار ایران. ۲۳ اسفند ۱۳۹۵.
3. «مقاله در مورد گویش اردکانی».
4. «گویش اردکانی».
5. «گویش اردکانی».
6. https://www.magiran.com/paper/759447
7. «Luri language». DBpedia. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۳-۲۰.
8. «Wikiwand - Luri language». Wikiwand. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۳-۲۰.
9. فرهنگ جغرافیایی ایران،حسینعلی رزم آرا،جلد۷(۱۶۰).
10. کتاب استان شناسی فارس،کیوان پهلوان،سال چاپ۱۳۹۳(ص۱۶۹).
11. گنجینه اقوام ایران ،قوم لر،حسین رستمی.(ص۱۸۹).
12. پژوهشی درباره قوم لر.جعفر یوسفی(ص۸۹).
13. «معرفی مردم روستاهای سپیدان». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ دسامبر ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۱۶ دسامبر ۲۰۲۲.
14. «معرفی استان فارس».
15. «سازمان امور عشایر ایران». ashayer.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۲-۱۶.
16. «معرفی سپیدان وبگاه میدون».
17. https://www.magiran.com/paper/759447