رنگ (موسیقی ایرانی)

رِنگ یکی از فرم‌های اصلی در ردیف موسیقی ایرانی است که برای شادی و رقص نواخته می‌شده و معمولاً ضرب‌آهنگ آن شش‌هشت (6
8
) است و به‌ویژه الگوی ضربی «شیرِ مادر» در آن رایج است. رنگ نوعی موسیقی سازی است و آواز در آن نقشی ندارد. معمولاً رنگ در انتهای اجرای دستگاه و پس از اجرای تصنیف‌ها و آوازها نواخته می‌شود.

به عقیدهٔ موسیقی‌شناسان، رنگ احتمالاً یکی از قدیمی‌ترین فرم‌های موسیقی ایرانی است. با این حال، فرم رنگ به شکلی که امروز می‌شناسیم احتمالاً در دورهٔ معاصر اختراع شده‌است و مخترع آن احتمالاً درویش‌خان بوده‌است. در ردیف هر دستگاه، از چند رنگ اسم برده می‌شود و رنگ شهرآشوب در تمام دستگاه‌ها نام برده می‌شود. برخی رنگ‌های دیگر (نظیر حربی، لزگی و نستاری) نیز در ردیف بیش از یک دستگاه ذکر شده‌اند، اما برخی دیگر نظیر ضرب اصول فقط در یک دستگاه آمده‌اند. از نظر ساختاری، این رنگ‌ها درجات مختلفی از انسجام را دارند؛ در برخی، فرازها کاملاً مشخص هستند و در برخی دیگر نه. اگرچه، کاربرد اصلی رنگ در رقص بوده‌است، اما رنگ‌هایی که در ردیف فعلی رایجند، گاهی ضرب‌آهنگ کندتری دارند و حتی برخی‌شان در مراسم عزاداری هم به کار گرفته می‌شوند.

تعریف

الگوی ضربیِ «شیر مادر» که در رنگ‌های موسیقی ایرانی رایج است؛ نت‌های توپر نشان‌دهندهٔ ضرب قوی و نت‌هایی که به شکل ضربدر هستند نشانهٔ ضرب‌های ضعیف هستند.[۱]

رنگ یک فرم (یا به عقیدهٔ برخی یک گونهٔ) سازی (بدون آواز)، متریک و معمولاً از پیش ساخته است که در پایان برنامهٔ اجرای موسیقی نواخته می‌شود و معمولاً دارای الگوی ریتمیک خاصی به نام «شیر مادر» است. رنگ‌ها معمولاً تندای میانه دارند؛ به شکلی که همراهشان رقص شادی اجرا شود.[۲] بین قطعات آوازی در موسیقی ردیفی، رنگ تندترین آن‌ها را تشکیل می‌دهد.[۳] غالباً، در رنگ‌ها دو مد مختلف موسیقی اجرا می‌شود.[۴]

تاریخچه

داریوش صفوت معتقد است که از آنجا که رنگ تنها فرم موسیقی است که مخصوص همراهی با رقص است و با توجه به قدمت هنر رقص در ایران، می‌توان نتیجه گرفت که رنگ قدیمی‌ترین فرم موسیقی است که تا امروز به‌جا مانده‌است.[۵] وی همچنین اشاره می‌کند که حتی تحریم مذهبی، که باعث محدودیت رقص شد هم مانع از اجرای رقص و موسیقی در دربار پادشاهان نشد. ولی موسیقی‌دانان هم گاهی رنگ‌ها را بدون حضور رقاص اجرا می‌کرده‌اند و این به حفظ فرم رنگ در طول زمان کمک کرده‌است.[۶] فرهاد فخرالدینی نیز با استناد به نوشته‌های شمس العلما در کتاب ساز و آهنگ باستان چنین نتیجه می‌گیرد که رنگ ریشهٔ دیرینه‌ای دارد و در قدیم به آن «فروداشت» گفته می‌شده‌است. وی همچنین اصطلاح «ضرب اصول» را که در اشعار حافظ و سعدی به کار رفته، مرتبط با «رنگ اصول» می‌داند که امروزه جزء رنگ‌های دستگاه شور است.[۷]

ابداع فرم رنگ به شکل امروزی‌اش به درویش‌خان نسبت داده می‌شود.[۸] وی رنگ‌هایی در وزن سه‌چهارم و شش‌هشتم ساخت که کم‌نظیر دانسته می‌شوند.[۹] محمدرضا لطفی معتقد است که رنگ‌ها را می‌توان به دو دستهٔ کلی تقسیم کرد: رنگ‌های هنری و رنگ‌های کافه‌ای.به عقیدهٔ او، رنگ‌های هنری برخاسته از قریحهٔ هنرمند هستند و ارزش موسیقایی فاخری دارند، در حالی که دستهٔ دوم رنگ‌ها که معمولاً در مهمانی‌ها و کافه‌ها نواخته می‌شوند و با رقص توأم هستند، ارزش هنری کمی دارند.[۱۰][الف] وی اشاره می‌کند که گاهی رنگ‌های دستهٔ دوم با اصطلاح کار عمل نیز نامیده می‌شدند.[۱۳] بر اساس این دسته‌بندی، لطفی از درویش‌خان نه به عنوان ابداع‌کنندهٔ فرم رنگ، بلکه به عنوان کسی یاد می‌کند که در این فرم تحول ایجاد کرد و فرم «رنگ هنری» را شکل داد و با احیای رنگ‌های قدیمی مثل شهرآشوب‌ها و رنگ فرح، اصالت هنری فرم رنگ را بالا برد.[۱۴]

بخش آغازین «رنگ ماهور» از ردیف درویش‌خان در دستگاه ماهور. حروف انگلیسی a تا c اولین میزان هر فراز را نشان می‌دهند.
بشنوید

تحلیل ردیف

در ردیف موسیقی ایرانی، همهٔ رنگ‌ها در فرمِ بلندی به نام «شهرآشوب» گردآوری شده‌اند. شهرآشوب‌ها با فرم رقص کلاسیک که در دوران قاجاریه رایج بود، هماهنگند.[۱۵] شهرآشوب‌ها معمولاً با ضرب‌آهنگ آهسته‌تری شروع می‌شوند و تدریجاً سرعت می‌گیرند و رقص همراه آن نیز همراه با حرکاتی مثل معلق زدن، چرخ زدن یا گذاشتن اِستکان روی پیشانی انجام می‌شده که در دوران معاصر هنوز در رقص مردم تبریز و مناطق حاشیه کویر در ایران موجود است. احتمالاً، حفظ این سنت در تبریز به خاطر آن است که این شهر از قدیم ولیعهدنشین بوده و این سنت در آن شهر نفوذ بیشتری داشته‌است.[۱۶]

رنگ‌ها معمولاً ضرب‌آهنگ شش هشت (6
8
) دارند[۱۷] و در انتهای اجرای دستگاه نواخته می‌شوند.[۱۸] الگوی ریتمیک «شیر مادر»، گاهی به صورت ترکیبی از ضرب‌های شش هشت و سه چهار (3
4
+ 6
8
) نیز توضیح داده شده‌است. مهم‌ترین وجه تمایز الگوی شیر مادر نسبت به ضرب شش هشتِ معمولی، آن است که تأکید در هر میزان روی ضربات ۱ و ۴ نیست؛ بلکه روی ضربات ۱ و ۵ است.[۱۹] در اجرای رنگ، ساز تنبک معمولاً حضور دارد.[۲۰]

میزان‌های اول رنگ معمولاً به درآمد دستگاه اشاره می‌کنند و ملودی‌های شبیه به درآمد دارند. در میزان‌های بعدی به یک یا چند گوشهٔ دستگاه اشاره می‌شود، اما در انتهای اجرای رنگ، بازگشتی به ملودی درآمد دستگاه صورت می‌گیرد؛ برای مثال، یک رنگ در دستگاه ماهور می‌تواند از درآمد ماهور شروع شود، در قسمت دوم به گوشهٔ داد برود، در قسمت سوم به گوشهٔ دلکش برود و نهایتاً در قسمت چهارم به درآمد ماهور بازگشت کند.[۲۱]

رنگ معمولاً به عنوان آخرین قطعه در اجرای دستگاه نواخته می‌شود. در اجراهای آوازی، گاهی ممکن است که آخرین اجرا یک تصنیف باشد. اما رایج است که آخرین تصنیف خود با یک رنگ دنبال شود. اجرای رنگ در انتهای اجرای دستگاه، حتی از اجرای پیش‌درآمد پیش از شروع دستگاه نیز متداول‌تر است.[۲۲]

به گفتهٔ عبدالله دوامی مفهوم رنگ در ردیف، محدود به موسیقی رقص نیست و از آن متمایز است. به گفتهٔ او: «باید در نظر داشت رنگ‌های ردیف برای رقص نیست؛ چون رنگ رقص با آن فرق می‌کند. آن‌ها همانند ردیف نظمی دارند؛ مثل رنگ پا، رنگ چرخ، رنگ نشستن و غیره که هرکدام ضرب و علم مخصوص دارد؛ ضرب و سازش هم هرکدام جداست. رنگ رقص بیشتر مقطع بوده و جز باقرخان کمانچه‌کش کمتر کسی آنها را به‌خوبی می‌دانست.»[۲۳]

محمدرضا لطفی، فرم رنگ را با اتود در موسیقی غربی مقایسه می‌کند و معتقد است که رنگ‌ها می‌توانند به آموزش تکنیکی نوازندگان کمک کنند. وی از رنگ‌های علی‌اکبر شهنازی به عنوان نمونه‌هایی شاخص از این دست اشاره می‌کند.[۲۴]

انواع

از رنگ‌های معروف، می‌توان به رنگ حَرْبی (به معنای «جنگی») اشاره کرد که در دستگاه ماهور قرار دارد و نوعی رقص جنگ است و نیز رنگ یک‌چوبه که رقص چوب قشقاییان با آن انجام می‌شده‌است. درویش‌خان نیز رنگ‌هایی برای رقص سماع ساخته که معروفند. در موسیقی معاصر ایران، چهارمضراب‌ها جای رِنگ‌ها را گرفته‌اند.[۲۵] سایر هنرمندانی که رنگ‌های مشهور نواخته‌اند، عبارتند از: رکن‌الدین مختاری، علی‌اکبر شهنازی، علینقی وزیری، حبیب سماعی، مرتضی نی‌داوود، موسی معروفی و فرامرز پایور.[۲۶]

فرصت‌الدوله شیرازی رنگ‌های مهم در دستگاه‌های مختلف را به این شرح برشمرده‌است:[۲۷]

  • دستگاه راست‌پنج‌گاه: شهرآشوب، حربی
  • دستگاه چهارگاه: شهرآشوب، حاشیه، متن، لزگی
  • دستگاه سه‌گاه: شهرآشوب، حاشیه، متن، لزگی، دلگشا
  • دستگاه همایون: شهرآشوب، نستوری (نستاری)، فرح
  • دستگاه نوا: شهرآشوب، حربی، نستوری
  • دستگاه ماهور: شهرآشوب، خفی جلی، حربی
  • دستگاه شور: شهرآشوب، ضرب اصول

داریوش طلایی نیز رنگ‌هایی که تا به امروز باقی مانده‌اند را شامل این موارد می‌داند: رنگ شهرآشوب در شور و چهارگاه، رنگ فرح در همایون، رنگ حربی در ماهور، رنگ نستاری در نوا، رنگ دلگشا در سه‌گاه، رنگ لزگی و حاشیه در چهارگاه، و رنگ ضرب اصول در شور.[۲۸]

در ادامه، به رنگ‌های قدیمی‌تر که در ردیف‌های اولیه وجود داشته‌اند، به‌طور گسترده‌تری پرداخته شده‌است. باید توجه داشت که برخی از موسیقی‌دانان معاصرتر برای آن که برنامه‌های گروه‌نوازی با شکوه بیشتری به پایان برسد، رنگ‌های جدیدی آهنگسازی کرده‌اند؛ رنگ دشتی از حبیب سماعی، رنگ ماهور از درویش‌خان و رنگ‌هایی که ابوالحسن صبا برای رقص قاسم‌آبادی ساخته، از این جمله‌اند.[۲۹]

رنگ دشتی از ردیف حبیب سماعی (فرود در دستگاه شور می)

ضرب اصول

این رنگ با نام «اصول» یا «رنگ اصول» نیز شناخته می‌شود.[۳۰] در قدیم واژهٔ اصول به معنای «رقص» به کار می‌رفته و نام «ضرب اصول» هم به معنای «موسیقی رقص» است.[۳۱] فریدون ناصری معتقد است که این نام ممکن است به اهمیت اصلی «ضرب» در موسیقی نیز اشاره داشته باشد.[۳۲]

واژهٔ ضرب اصول در اشعار شعرای قدیم نیز به کار رفته‌است؛ از جمله، سعدی در یکی از غزل‌هایش می‌گوید «به دوستی که ز دست تو ضربت شمشیر / چنان موافق طبع آیدم که ضرب اصول» و حافظ در ساقی‌نامه سروده «که بار غمم بر زمین دوخت پای / به ضرب اصولم برآور ز جای».[۳۳]

حسن مشحون می‌نویسد که در دورهٔ قاجاریه رسم بوده که پیش از شروع اجرا توسط گروه نوازندگان، ابتدا نوازندهٔ سرنا در یک دستگاه قطعه‌ای می‌نواخته و سپس نوازندگان دیگر با سازهای دهل و نقاره و کوس و کرنا و شیپور به همران آن می‌پرداختند. در این قطعات از ضرب‌های مفصل‌تر استفاده می‌شده که یکی از آن‌ها نیز «ضرب اصول» نام داشته‌است.[۳۴]

به گفتهٔ فخرالدینی، فرازهای این رنگ چندان منسجم و مشخص نیست و تنها عاملی که به آن شکل واحدی داده الگوی ضربی آن است: .[۳۵] در زیر، رنگ ضرب اصول بر اساس ردیف موسی معروفی آمده‌است.

بخش آغازین رنگ ضرب اصول از ردیف موسی معروفی در شور سل

شهرآشوب

در زیر، بخش آغازین رنگ شهرآشوب در دستگاه همایون، بر اساس ردیف موسی معروفی آمده‌است. این بخش شامل ۹ فراز است که همگی در مایهٔ درآمد همایون هستند. در جمله بعدی، رنگ به گوشهٔ چکاوک می‌رود. اجرای رنگ شهرآشوب در دستگاه‌های چهارگاه، ماهور و راست‌پنج‌گاه با هم متفاوت است.[۳۶]

بخش آغازین رنگ شهرآشوب از ردیف موسی معروفی در همایون سل. حروف انگلیسی A تا I اولین میزان هر فراز را نشان می‌دهند

دلگشا

رنگ دلگشا که در دستگاه سه‌گاه اجرا می‌شود، هم در ردیف موسی معروفی و هم در ردیف نورعلی برومند دارای یک الگوی مشخص است که هر بخش آن دو میزان طول دارد و فرازها و فرودهای منسجم‌تری از رنگ اصول و شهرآشوب دارد.[۳۷]

به گفتهٔ مجید کیانی، در جنوب ایران رنگ دلگشا در مراسم عزاداری هم به کار می‌رود.[۳۸]

بخش آغازین رنگ دلگشا از ردیف موسی معروفی در سه‌گاه می کرن
بشنوید
بخش آغازین رنگ دلگشا از ردیف نورعلی برومند در سه‌گاه لا کرن
بشنوید

نستاری

رنگ نستاری (یا نستوری، یا نَستالی)[ب] در دستگاه‌های نوا و همایون اجرا می‌شود. در ردیف موسی معروفی، رنگ نستاری برای دستگاه نوا در میزان 3
4
نت‌نویسی شده‌است و بافت متفاوتی نسبت به رنگ‌های دیگر دارد. هر جمله این رنگ ۸ تا ۱۲ میزان طول دارد و شامل فرازهایی است که ۴ میزان طول دارند و بین آن‌ها برش‌هایی به طول ۲ میزان جای گرفته‌اند.[۴۰]

بخش آغازین رنگ نستاری از ردیف موسی معروفی در دستگاه نوا

فرح

رنگ فرح هم با رنگ‌های دیگر از نظر بافت تفاوت دارد. این رنگ که دستگاه همایون اجرا می‌شود و در ردیف موسی معروفی در میزان 3
4
نت‌نویسی شده‌است. یک الگوی ریتمیک دو میزانی در این رنگ تکرار می‌شود و جمله‌های آن را نیز می‌توان به فرازهایی به طول ۴ میزان تقسیم کرد.[۴۱]

بخش آغازین رنگ فرح از ردیف موسی معروفی در دستگاه همایون سل

در بیات اصفهان رنگی با ترکیب مشابه وجود دارد که «فرح‌انگیز» نامیده می‌شود و از نظر فرازها و برش‌ها، شبیه به رنگ قبلی در دستگاه همایون است.[۴۲]

بخش آغازین رنگ فرح‌انگیز از ردیف موسی معروفی در دستگاه اصفهان سل

حربی

رنگ حربی معمولاً در دستگاه ماهور نواخته می‌شود اما در دستگاه‌های دیگر هم کاربرد دارد.[۴۳] کیانی اشاره می‌کند که در تهران، این رنگ در آواز بیات ترک در مراسم عزاداری هم به کار گرفته می‌شود.[۴۴]

بخش آغازین رنگ حربی از ردیف موسی معروفی در دستگاه ماهور دو

شلخو

رنگ شَلَخو (یا شالاخو[۴۵]) در انتهای دستگاه ماهور در ردیف میرزاعبدالله، قبل از ساقی‌نامه نواخته می‌شود و وزن آن با الگوی «شیر مادر» مطابقت دارد.[۴۶] این رنگ را در انتهای اجرای دستگاه چهارگاه نیز می‌نواخته‌اند.[۴۷]

«شلخو» واژه‌ای عبری و یهودی، به معنای پرندهٔ سیاه است.[۴۸] این واژه به احتمال زیاد با واژهٔ «شلیخ» به معنای «صوت و آواز» نیز مرتبط است.[۴۹][۵۰]

رنگ شلخو در محلهٔ یهودیان تهران قدیم (سرچشمه و چهارراه سیروس) که در اواخر دورهٔ قاجار محل زندگی نوازندگان یهودی بوده، اجرا می‌شده و رقصی به همین نام در اجراهای تخت حوضی وجود داشته‌است.[۵۱]

رنگ شلخو از ردیف میرزا عبدالله در ماهور دو

یک چوبه

رنگ یک چوبه نیز در در انتهای دستگاه ماهور در ردیف میرزاعبدالله، قبل از رنگ شلخو نواخته می‌شود. وزن این رنگ 6
8
است اما در کتاب ردیف سازی موسیقی سنتی ایران، بدون میزان‌نما نگاشته شده است.[۵۲]

واژهٔ یک چوبه در لغت، به معنی خیمهٔ تک ستون است و در لغتنامه دهخدا به خیمه‌ای که دارای یک چوب (ستون) است معنی شده‌است. یک چوبه در موسیقی مازندران، قطعه‌ای سازی بوده و در مراسمی مربوط به کُشتی و مراسم جشن و سرور توسط نوازندهٔ سرنا نواخته می‌شده‌است.[۵۳]

رنگ یک چوبه از ردیف میرزا عبدالله در ماهور دو

یادداشت

  1. نمونه‌هایی از رنگ هنری که لطفی از آن نام می‌برد عبارتند از رنگی که خودش برای آواز محمدرضا شجریان ساخته بود و در آلبوم به یاد عارف منتشر شد[۱۱] و رنگ‌های علی‌اکبر شهنازی[۱۲]
  2. در فرهنگ فارسی معین، تلفظ آن به صورت «نَستوری» آمده و املای «نسطوری» نیز برای آن ذکر شده‌است. نسطوری نام یک فرقهٔ مسیحی نیز هست.[۳۹]

پانویس

  1. خضرائی، پیش‌درآمد، چهار مضراب، رنگ و تصنیف، ۸۶.
  2. خضرائی، پیش‌درآمد، چهار مضراب، رنگ و تصنیف، ۸۶.
  3. لطفی، شناخت موسیقی دستگاهی، ۱۱:۴۵ تا ۱۲:۰۵.
  4. خضرائی، پیش‌درآمد، چهار مضراب، رنگ و تصنیف، ۸۶.
  5. صفوت و کارن، موسیقی ملی ایران، ۱۸۲–۱۸۳.
  6. صفوت و کارن، موسیقی ملی ایران، ۱۸۳.
  7. فخرالدینی، فرم و آفرینش، ۵۸.
  8. موسیقی و موسیقیدانان معاصر ایران، ۷۰.
  9. خالقی، گوشه‌هایی از تاریخچه نغمه‌پردازی در موسیقی ایران، ۱۰۴.
  10. لطفی، شناخت موسیقی دستگاهی، ۶:۰۰ تا ۸:۲۰.
  11. لطفی، شناخت موسیقی دستگاهی، ۹:۰۰ تا ۹:۴۰.
  12. لطفی، شناخت موسیقی دستگاهی، ۱۲:۱۰ تا ۱۲:۵۰.
  13. لطفی، شناخت موسیقی دستگاهی، ۱۲:۵۰ تا ۱۴:۲۰.
  14. لطفی، شناخت موسیقی دستگاهی، ۱۴:۲۰ تا ۱۴:۵۰.
  15. لطفی، مجموعه مقالات موسیقی، ۱۴۹.
  16. لطفی، مجموعه مقالات موسیقی، ۱۵۰.
  17. Nasehpour, Rhythmic Forms.
  18. سپنتا، چشم‌اندازی موسیقی ایران، ۳۹۲.
  19. Farhat, The Dastgah Concept, 115.
  20. صفوت و کارن، موسیقی ملی ایران، ۱۸۳.
  21. Farhat, The Dastgah Concept, 115-116.
  22. Farhat, The Dastgah Concept, 116.
  23. کیانی، هفت دستگاه موسیقی ایران، ۵۵.
  24. لطفی، شناخت موسیقی دستگاهی، ۱۲:۱۰ تا ۱۲:۵۰.
  25. لطفی، مجموعه مقالات موسیقی، ۱۵۰.
  26. وجدانی، فصلنامه خانه موسیقی، ۱۸.
  27. وجدانی، فصلنامه خانه موسیقی، ۱۸.
  28. طلایی، سه‌تار و ردیف، ۵.
  29. فخرالدینی، فرم و آفرینش، ۸۳.
  30. فخرالدینی، فرم و آفرینش، ۷۶.
  31. بدیعی، موسیقی ایرانی در چین، ۲۱۲.
  32. احمدی و دیگران، گفت‌وگو با مهدی خالدی، ۲۹۰.
  33. فرزاد، عزل‌های سعدی از نظر حافظ، ۳۰۲.
  34. میریان، موسیقی دورهٔ ناصری، ۱۰۷.
  35. فخرالدینی، فرم و آفرینش، ۷۷.
  36. فخرالدینی، فرم و آفرینش، ۷۷–۷۸.
  37. فخرالدینی، فرم و آفرینش، ۷۹.
  38. کیانی، غم در موسیقی ایرانی، ۲۶.
  39. فرهنگ فارسی معین، مدخل «نستوری».
  40. فخرالدینی، فرم و آفرینش، ۸۰.
  41. فخرالدینی، فرم و آفرینش، ۸۱.
  42. فخرالدینی، فرم و آفرینش، ۸۱.
  43. وجدانی، فصلنامه خانه موسیقی، ۱۸.
  44. کیانی، غم در موسیقی ایرانی، ۲۶.
  45. صداقت‌کیش، نگاهی به کتاب موسیقی و آواز ایران، ۲۶.
  46. برومند، ردیف سازی موسیقی سنتی ایران، ۲۳۹.
  47. سپنتا، دستگاه‌های موسیقی ایران، ۳۱.
  48. فریدونی، رنگ شلخو فرهنگ واژه‌های موسیقی ایران.
  49. ستایشگر، واژه‌نامه موسیقی ایران زمین، ۱۱۰.
  50. لغتنامهٔ دهخدا، مدخل «شلیخ».
  51. فریدونی، رنگ شلخو فرهنگ واژه‌های موسیقی ایران.
  52. برومند، ردیف سازی موسیقی سنتی ایران، ۲۳۷.
  53. لغتنامهٔ دهخدا، مدخل «یک چوبه».

منابع

  • Farhat, Hormoz (2004). The Dastgah Concept in Persian Music. Cambrdige: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-54206-7.
  • Nasehpour, Peyman. "Rhythmic Forms of Persian Art Music". Rhythmweb. Archived from the original on 4 June 2012. Retrieved 2017-05-19. {{cite web}}: Cite has empty unknown parameter: |ate= (help)نگهداری CS1: پیش‌فرض تکرار ref (link)

برای مطالعهٔ بیشتر

Read other articles:

تفسير القرطبي الجامع لأحكام القرآن، والمبين لما تضمن من السنة وأحكام الفرقان غلاف كتاب تفسير القرطبي (طبعة دار الكتب المصرية، سنة 1935م) تفسير القرطبي معلومات الكتاب المؤلف شمس الدين القرطبي اللغة العربية الناشر مؤسسة الرسالة تاريخ النشر 2006 السلسلة كتب التفسير التقديم نوع ا

 

Robert Seethaler Información personalNacimiento 7 de agosto de 1966 Viena (Austria) Nacionalidad AustríacaInformación profesionalOcupación Actor, escritor y guionista Género Novela Sitio web www.robert-seethaler.de Distinciones Buchpreis der Wiener Wirtschaft (2016)Anton Wildgans Prize (2017) [editar datos en Wikidata] Robert Seethaler (7 de agosto de 1966, Viena) es un escritor, guionista y actor austriaco. Biografía y carrera Seethaler creció en su Viena natal,[1]...

 

Italian journalist, writer and broadcaster Gad LernerGad Lerner in 2010Born (1954-12-07) 7 December 1954 (age 68)Beirut, LebanonOccupation(s)Journalist, writer and tv presenter Gad Eitan Lerner (Hebrew: גד איתן לרנר; born 7 December 1954) is an Italian journalist, writer and TV presenter. Career In 2000, Lerner served as director of news broadcasts TG1 for Rai 1 but resigned after a selection of pornographic footage was mistakenly aired on prime time during his news broadcast o...

Eir AoiEir Aoi at HYPER JAPAN 2015, London.Informasi latar belakangLahir30 November 1988 (umur 35)AsalSapporo, Hokkaido, JepangGenreJ-popPekerjaanPenyanyiTahun aktif2011–sekarangLabelSME RecordsSitus webwww.aoieir.com Eir Aoi (藍井 エイルcode: ja is deprecated , Aoi Eiru, kelahiran 30 November 1988)[1][2] adalah seorang penyanyi Jepang asal Sapporo, Hokkaido dan menandatangani kontrak dengan SME Records. Biografi Aoi memulai karier menyanyinya dalam sebuah band yan...

 

American politician Cindy FriedmanMember of the Massachusetts Senatefrom the 4th Middlesex districtIncumbentAssumed office July 27, 2017Preceded byKen Donnelly Personal detailsPolitical partyDemocraticSpouseJohn PageResidence(s)Arlington, MassachusettsEducationRoger Williams UniversityLesley UniversityWebsitehttp://cindyfriedman.org/ Cindy F. Friedman is an American politician currently serving as a state senator representing the 4th Middlesex District in the Massachusetts Senate. Friedma...

 

Quần đảo CookHiệp hộiHiệp hội bóng đá Quần đảo CookLiên đoàn châu lụcOFC (châu Đại Dương)Huấn luyện viên trưởngKevin FallonĐội trưởngJake StuartThi đấu nhiều nhấtTony Jamieson (20)Ghi bàn nhiều nhấtTaylor Saghabi (6)Sân nhàSân vận động Avarua TereoraMã FIFACOK Áo màu chính Áo màu phụ Hạng FIFAHiện tại 188 1 (20 tháng 7 năm 2023)[1]Cao nhất166 (10.2015)Thấp nhất207 (4-7.2015)Hạng E...

Battle in the 2022 Russian invasion of Ukraine You can help expand this article with text translated from the corresponding article in Ukrainian. (December 2022) Click [show] for important translation instructions. Machine translation, like DeepL or Google Translate, is a useful starting point for translations, but translators must revise errors as necessary and confirm that the translation is accurate, rather than simply copy-pasting machine-translated text into the English Wikipedia. D...

 

Indian Tamil-language soap opera AkkaAlso known asElder Sisterஅக்காGenreSoap operaDirected byRaghuvasan V.ChandrasekharStarringKausalya Nithya Das Vadivukkarasi RajeshOriginal languageTamilNo. of seasons1No. of episodes143ProductionCamera setupMulti-cameraRunning timeapprox. 20-22 minutes per episodeOriginal releaseNetworkJaya TVRelease15 September 2014 (2014-09-15) –9 April 2015 (2015-04-09) This article contains Tamil script. Without proper rendering support, you ...

 

Artikel ini tidak memiliki referensi atau sumber tepercaya sehingga isinya tidak bisa dipastikan. Tolong bantu perbaiki artikel ini dengan menambahkan referensi yang layak. Tulisan tanpa sumber dapat dipertanyakan dan dihapus sewaktu-waktu.Cari sumber: Ilmu keplanetan – berita · surat kabar · buku · cendekiawan · JSTOR Bagian dari seriIlmu Pengetahuan Formal Logika Matematika Logika matematika Statistika matematika Ilmu komputer teoretis Teori permaina...

39th season of top-tier Italian football Football league seasonSerie ASeason1939–40ChampionsAmbrosiana-Inter5th titleRelegatedLiguriaModenaMatches played240Goals scored625 (2.6 per match)Top goalscorermario balotelli(24 goals)← 1938–39 1940–41 → The 1939–40 Serie A season was won by Ambrosiana-Inter. Serie A 1939-40 teams distribution Teams Fiorentina and Venezia had been promoted from Serie B. Final classification Pos Team Pld W D L GF GA GR Pts Qualification or relegation 1...

 

The 2011 Armed Forces of the Philippines corruption scandal, also known as the pabaon scandal, was a political scandal involving the alleged misuse of military funds by high-ranking members of the Armed Forces of the Philippines (AFP). The pabaon system referred to a practice of giving millions of pesos to chiefs of staff when they retire.[1] An estimated PHP1.5 billion in AFP funds were allegedly placed anomalously in an unaudited pool of discretionary resources.[2] Under the...

 

This article is about the castle in Israel. For the one in Rhineland-Palatinate, Germany, see Hallgarten (Pfalz). Montfort Castleמבצר מונפורPart of Nahal Kziv Nature Reserve  IsraelMontfort CastleLocation within IsraelCoordinates33°02′41″N 35°13′34″E / 33.04472°N 35.22611°E / 33.04472; 35.22611TypeSpur castleSite informationOpen tothe publicYesConditionRuinsSite historyBuilt1228–1240, 1260s[1][2][3]Built...

1999 studio album by Cibo MattoStereo Type AStudio album by Cibo MattoReleasedJune 8, 1999Studio Sear Sound, The Magic Shop (New York City) Studio 4 Recording (Pennsylvania) GenreAlternative rockindie popshibuya-keiloungetrip hopLength57:04LabelWarner Bros.ProducerYuka HondaCibo Matto chronology Super Relax EP(1997) Stereo Type A(1999) Pom Pom: The Essential Cibo Matto(2007) Stereo Type A (stylized as Stereo ★ Type A) is the second studio album by Cibo Matto released in 1999. As the...

 

Television format For the original American version, see Are You Smarter than a 5th Grader? (American game show). Are You Smarter than a 5th Grader?Created byMark BurnettOriginal workAre You Smarter than a 5th Grader? (American game show)OwnerMGM TelevisionYears2007–presentFilms and televisionTelevision seriesAre You Smarter than a 5th Grader? (see international versions)MiscellaneousGenreGame showFirst aired27 February 2007; 16 years ago (2007-02-27) Are You Smarter than ...

 

Upazila in Sylhet Division, Bangladesh This article is about an upazila of Sylhet. For other uses, see Sylhet (disambiguation). Place in Sylhet DivisionSylhet Sadar সিলেট সদরDivisionSylhet DivisionDistrictSylhet DistrictGovernment • MP (Sylhet-1)AK Abdul Momen (AM)Area • Total323.17 km2 (124.78 sq mi)Population • Total554,412 • Density1,071/km2 (2,770/sq mi)Time zoneUTC+6 (BST)Postal code3100-14 Sylhet Sadar (...

Unincorporated community in West Virginia, United StatesAlpocaUnincorporated communityAlpocaLocation within the state of West VirginiaShow map of West VirginiaAlpocaAlpoca (the United States)Show map of the United StatesCoordinates: 37°32′32″N 81°23′21″W / 37.54222°N 81.38917°W / 37.54222; -81.38917CountryUnited StatesStateWest VirginiaCountyWyomingTime zoneUTC-5 (Eastern (EST)) • Summer (DST)UTC-4 (EDT)GNIS feature ID1553718[1] Alpoca i...

 

Philippine-related events during the year of 1954 This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: 1954 in the Philippines – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (March 2015) (Learn how and when to remove this template message) ← 1953 1952 1951 1954 in the Philippines → 1955 1956 1957 Decad...

 

Railway station in Aira, Kagoshima Prefecture, Japan Kajiki Station加治木駅Kajiki Station in 2013General informationLocationKajiki-chō Tando, Aira, Kagoshima(鹿児島県姶良市加治木町反土)JapanCoordinates31°44′21″N 130°40′14″E / 31.73917°N 130.67056°E / 31.73917; 130.67056Operated by JR KyushuLine(s)■ Nippō Main LineDistance441.6 km from KokuraPlatforms2 side platformsTracks2ConstructionStructure typeAt gradeParkingAvailable at forecou...

Zoo in Nanjing, China Hongshan Forest Zoo32°05′39″N 118°47′54″E / 32.0941024°N 118.7982634°E / 32.0941024; 118.7982634Date opened1998LocationNanjing, ChinaNo. of animals3,000No. of species280Websitewww.njhszoo.com Hongshan Forest Zoo (Chinese: 红山森林动物园; pinyin: Hóngshān sēnlín dòngwùyuán) is a zoological park in Nanjing, the capital city of Jiangsu province, China. Located on 168 Heyan Road in the northern section of Nanjing city...

 

This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these template messages) This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: 2017 Campeonato Carioca – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (February 2017) (Learn how and when t...

 

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!