یک اِنجیل، (عربی شده واژهٔ یونانی εὐαγγέλιον «اِئوانگِلیون» euangelion، به معنای خبر خوش یا مژده)، شرحی از زندگی و آموزه‌های عیسی است. چهار انجیل مقدس مسیحی، یعنی انجیل متی، مرقس، لوقا و یوحنا می‌باشند که در بخش عهدجدید از کتاب مقدس جای دارند و برای نگارش آن‌ها تاریخ‌های مختلفی بین سال‌های ۶۶ تا ۱۱۰ میلادی تحمین زده‌اند.[۱][۲][۳] نام نویسندگان چهار انجیل مذکور در خود متن انجیل ذکر نشده است، هرچند حتی به گواهی مورخان منتقد مسیحیت، تمامی مسیحیان از جمله مسیحیان نخستین، هیچگاه این انجیل‌ها را با نام دیگری نمی‌شناخته‌اند، بلکه همگی به صورت یکپارچه، این انجیل‌ها را به همان اسامی شناخته شدۀ امروزی می‌نامیده‌اند. برخی از منتقدان مسیحیت باور دارند که هیچ‌کدام از نویسندگان انجیل‌ها عیسی را از نزدیک نمی‌شناختند و هر چهار انجیل پس از نقل سینه به سینه سرانجام مکتوب شده‌اند[۴]. اما از سوی دیگر، دستۀ دیگری از مورخان معتقدند که چهار انجیل می‌تواند حقیقتاً توسط چهار رسول مسیح، یعنی متی، مرقس، لوقا و یوحنا نگاشته شده باشد و به این ترتیب متی و یوحنا که جزو دوازده حواری عیسی مسیح بوده‌اند، او را مستقیماً می‌شناخته‌اند، در حالی که مرقس و لوقا، عیسی‌مسیح را توسط آموزه‌های پطرس و تعالیم پولس شناخته‌اند[۵]. به اتفاق مسیحیان عهد جدید را به عنوان کتاب آسمانی خود قبول دارند و مطالعه می‌کنند. نام این بخش به پیمانی اشاره دارد که آغازگر دورهٔ جدیدی از ارتباط خداوند با انسان است. خداوند طبق این پیمان شریعتی را که از طریق موسی عطا کرده بود برداشت (سفر خروج فصل ۱۹ آیه‌های ۵ و ۶) و ایمان به مسیح را شرط بخشایش گناهان انسان و رستگاری او قرار داد. نشانه و اصل محوری این پیمان، بخشش کلیه گناهان به واسطهٔ قربانی شدن عیسی مسیح (یعنی صورت بشری خداوند) است. عهد جدید علاوه بر چهار انجیل اصلی، کتاب اعمال رسولان، نامه‌های رسولان مسیح و کتاب مکاشفه را هم دربرمی‌گیرد. انجیل‌های دیگری هم در طول تاریخ نوشته شده‌است که همگی متاخرتر از چهار انجیل اصلی هستند.[۶] پروفسور درل باک عهدجدیدپژوه معاصر ارزش این متون را به دلیل نگارندگان آن‌ها و زمان نگارششان می‌داند.[۶]
واژه «انجیل» هم بر کل کتاب «عهد جدید» و هم بر چهار بخش ابتدایی کتاب یعنی زندگی‌نامه‌های مسیح، گفته می‌شود. چهار انجیل در واقع چهار روایت از زندگی عیسی مسیح است. دارای قسمت‌های مشترک بسیاری هستند اما تفاوت‌هایی نیز دارند. مسیحیان این چهار کتاب را «مانند چهار تصویر از مسیح ولی از زوایای مختلف» توصیف می‌کنند.
کتاب اعمال رسولان، یکی از کتب تاریخی کتاب مقدس، شرح رویدادهایی است که در دوران پس از مسیح رخ داده‌اند. از جملهٔ این وقایع، نزول روح القدس، ایمان آوردن پولس، شهادت استیفان، موعظات حواریون مسیح و دیگر رویدادهای پیرامون کلیسای اولیهٔ و حواریون است. این اثر به دست لوقا نگاشته شده‌است.
نوایمانان مسیحی و کلیساهای نوبنیاد در ابتدای گسترش مسیحیت، به خاطر نبودن راهنمایی‌های ایمانی لازم و وجود مخالفان بسیار، دچار مشکلات عمده‌ای می‌شدند. از آن جمله است: مسائل مربوط به مراسم نیایش و چگونگی برگزاری آن، پیدا شدن پیشوایان دروغین، آزار و اذیت و شکنجه و تهدید و حتی قتل ایمانداران توسط رومیان یا بت‌پرستان و سایر فرقه‌های مذهبی و… هدف از نگارش این نامه‌ها هدایت این نوایمانان، یادآوری و تبیین مفاهیم کتاب‌مقدس و مطلع شدن از رویدادهای مناطق مختلف بود.
این بخش نامه‌های پولس رسول، یوحنای حواری، پطرس حواری، یعقوب و یهودا برادران (ناتنی) عیسی و رسالهٔ عبرانیان را دربرمی‌گیرد.
این کتاب شرح سفری است که یوحنا در رؤیا و به هدایت روح القدس در آن به عرش خداوند دارد و در آن به توصیف عرش خداوند و جایگاه مسیح و پیش‌بینی وقایع آخرالزمان می‌پردازد.
(۱) انجیل مصریان ق ۲ میلادی (۲) انجیل عبریان (۳) انجیل پطرس ق ۲ م (۴) انجیل دوازده ق ۲ م (۵) انجیل اندریو (۶) انجیل برنابا[۷] (۷) انجیل برتولوماس (۸) انجیل جیمس (۹) = تدیوس (۱۰) = اپلس (۱۱) = باسیلیدس (۱۲) - کرینتوس (۱۳) = ابیونتس (۱۴) = حوا (۱۵) = یهودای اسخریوطی (۱۶) = انجیل حیوة (۱۷) = مریم (۱۸) = متیاس (۱۹) انجیل کمال (۲۰) انجیل فیلیپ (۲۱) = توماس (۲۲) انجیل راستی که در میان و النتیان متداول بوده (۲۳) = مارکیون (۲۴) انجیل نیقودیس (۲۵) انجیل مسیح[۸]
انجیل در تمام دنیا به صورت گسترده در دسترس است. «انجیل» به عنوان کتاب‌مقدس مسیحیان مشهور است، اگرچه کتاب مقدس عبری و انجیل مسیحیان درطی زمان‌های مختلف به بیش از ۲۱۰۰ زبان گوناگون ترجمه شده‌اند که این تعداد ترجمه بیش از هر کتاب دیگری است. بیش از شش میلیارد نسخه از کتاب انجیل از سال ۱۸۱۵ به فروش رفته که این کتاب را در صدر پرفروش‌ترین کتاب تمامی اعصار قرار داده‌است.[۹][۱۰]
اگرچه کتاب‌های گوناگونی که جزو کتاب‌های مقدس مسیحیان محسوب می‌شوند مطالبی را ارائه می‌کنند که در روزگارهای تاریخی مختلف نوشته یا گفته شده‌اند، مسیحیت بر این نکته تأکید دارند که انجیل دارای پیامی الهی و پرمحتوا است.
در میان مسیحیان در مورد نحوه تفسیر مطالب مختلفی که در انجیل ذکر شده و معنای برخی توصیفات کلی که توسط سی. اس لوئیس ارائه شده در این بخش وجود دارد:
بیشتر پژوهندگان به تقدم یونانی عقیده دارند، یعنی بر این باورند که عهد جدید تقریباً به‌طور کامل ابتدا به زبان یونانی نوشته شده‌است، که زبان دست نوشته‌های آغازین به‌شمار می‌آید. اما برخی از کارشناسان به تقدم آرامی اعتقاد دارند، یعنی معتقدند انجیل اول بار به زبان آرامی نوشته شده‌است. برخی از دانشمندان کتاب مقدس، همچنین بر این باورند که برخی از فرازهای عهد جدید به خصوص انجیل متی، دارای اصلی آرامی نیز می‌باشند.[۱۱][۱۲]
۵۶۸۶ نسخه با زبان اصلی، یعنی یونانی، و در کل ۲۴۹۷۰ دستنوشته از عهد جدید موجود می‌باشند. پیترز(فرانسیس ادواردز پیترز) اظهار می‌دارد که «اگر فقط سنت نسخ خطی را در نظر بگیریم، کتاب‌های که عهد جدید را تشکیل می‌دهند، بیش از هر کتاب دیگری در دوران باستان نسخه برداری شده و در گردش بوده‌است.»
هارولد گرینلی می‌نویسد:
«شمار دست‌نوشته‌های موجودِ عهد جدید به گونه‌ای شگفت‌انگیز بیش از هر اثر ادبی دوران باستان می‌باشد… در سنجش با دیگر آثار ادبی باستان، قدیمی‌ترین دستنوشته موجودِ عهد جدید متعلق به دوره‌ای بسیار نزدیک‌تر به تاریخ نگارش متن اولیه می‌باشد.»
قدیمی‌ترین نسخ برجای مانده از عهد جدید، پاپیروسهایی می‌باشند که قدمت برخی به ۵۰ تا ۱۰۰ سال پس از اتمام نگارش متون قانون ثانی (یعنی سده دوم میلادی) می‌رسد. از جملهٔ آن‌ها پاپیروس‌های اکسیرینکوس که بخش اعظمی از پاپیروس موجود عهد جدید را تشکیل می‌دهند- پاپیروس‌های بادمر که شامل بخش‌های مهمی از انجیل یوحنا، انجیل لوقا، انجیل متی، اعمال رسولان، ۲ رساله پطرس، ۳ رسالهٔ یوحنا، و رسالات یعقوب و یهودا می‌باشند- و پاپیروس‌های چستربیتی از مهم‌ترین اکتشافات کتاب مقدس پس از نسخه سینائیه- می‌باشند.
دست نوشته‌های باستانی عهد جدید را براساس نوع متن به سه دسته غربی، الکساندری و بیزانسی تقسیم‌بندی می‌کنند. این دست نوشته‌ها عمده دست نوشته‌های عهد جدید را تشکیل می‌دهند. همچنین در برخی زبان‌ها نسخه‌های دیگری وجود دارند که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به نسخه‌های زبان سریانی (شامل پشتیا و دیاتسارون) و زبان‌های دگئز و لاتین (وتوس لاتینا ووگلات).
اولین دست نوشته کامل کتاب مقدس کدکس آمیاتینوس نام دارد که نسخه وگلات لاتین است که در سده هشتم در انگلستان و در کلیسای ویرموث – جارو تهیه شده‌است. اولین نسخه چاپی عهد جدید به زبان یونانی در سال ۱۵۱۶ درنشر یوهان فربن به چاپ رسیده‌است این نسخه براساس اطلاعات جمع‌آوری شده از نوشته‌های یونانی جدید نوشته‌های امپراتوری بیزانس (توسط اراسموس) آماده شده‌است و در کنار آن بخش‌هایی از ولگات (که درکتاب یونانی وجود نداشت نیز ترجمه شده‌است. اراسموس چهار ویرایش بعدی این کتاب را نیز منتشر نمود.
اراسموس یک کاتولیک رومی بود اما علاقه خاصی به یونانی بیزانس داشت و همین علاقه وی به یونانی و بی رغبتی نسبت به ولگات لاتین باعث شد که برخی از کاهنان کلیسا نسبت به دیدگاه‌های وی واکنش نشان دهند.
اولین نسخه انتقادی توسط رابرت استین در سال ۱۵۵۰ در پاریس چاپ شد. نوع متن به کار رفته در این نسخه و همچنین نسخه اراسموس را “Textus Receptus” (معادل لاتین «متن دریافتی») می‌نامند که این لقب در نسخه الزویر سال ۱۶۳۳ به آن داده شده بود که هدف اصلی را جمله “nun cab omnibus receptum “ («حالا همه آن را دریافت کردند») معرفی کرد بر این اساس کلیساهای اصلاح طلبان پروتستان ترجمه‌هایشان را به زبان‌های محلی انجام می‌دادند مانند نسخه پادشاه جیمز کتاب مقدس.
با کشف دست نوشته‌های قدیمی تر مانند سینائیه و واتیکانیه پژوهندگان دیدگاه خود را راجع به متن تغییر دادند. نسخه انتقادی کارل لیخمان در سال ۱۸۳۱ که برپایه دست نوشته‌های مربوط به سده چهارم و پیش از آن تهیه شده بود نشان می‌داد که در نهایت متن دریافتی می‌بایست بر پایه متون قدیمی تر اصلاح شود. نسخه‌های انتقادی جدیدتر براساس پژوهش دانشگاهی و کشف قطعات پاپیروس آماده شدند که حتی برخی از آن‌ها به اوایل عهد جدید برمی‌گشتند برهمین اساس ترجمه‌های جدیدی از ترجمه‌های قدیمی‌تر ارائه شد و در آن‌ها اصلاحاتی صورت گرفت اما هنوز هم عده‌ای متن دریافتی یا متن اصلی بیزانسی را ترجیح می‌دهند.
شرع عهد عتیق در ترجمه یونانی هفتادگانی و مجموعه متن‌های آن وارد مسیحیت شد. در فاصله میان سال‌های ۲۰۰ پیش از میلاد و سال ۱۰۰ میلادی شرع یهودیان در حال شکل‌گیری بود و بحث‌های داغی در مورد آن صورت می‌گرفت. مشخص نیست که در چه زمانی در مورد شرع یهود تصمیم‌گیری شده‌است اما به‌طور واضح در نهایت شرع یهود تعدادی از کتاب‌های هفتادگانی را از آئین خود حذف کرد. این عمل به صورت مستقل از مسیحیت صورت گرفت و مسیحیان شروع هفتادگانی را برگزیدند.
مسیحیت علاوه بر هفتادگانی، به متن‌های دیگری هم رجوع کرد و سرانجام عهد جدید را شکل داد و فهرست‌های گوناگونی از کتب برگزیده معرفی شد. در سده چهارم شورای کلیساها فهرستی شامل ۲۷ کتاب شرع را ارائه داد که در نهایت عهد جدید را شکل داد و امروزه هم از همین کتاب‌ها استفاده می‌شود. همچنین جرومی نسخه لاتین کتاب مقدس (به ولگات مراجعه کنید) را معرفی کرد که مشروعیت آن با توجه به اصرار پاپ همانند مشروعیت کتاب‌های معرفی شده توسط شورای کلیسابود؛ بنابراین طی این روند عهد جدید شکل گرفت اما هنوز هم می‌توان به فهرست متعددی از کتب اشاره کرد که پس از آن ارائه شده‌اند. برای نمونه فهرست مشخص در فاصله سال‌های ۱۵۴۵ تا ۱۵۶۳ از طرف شورای ترنت ارائه شد.
در طی دوران اصلاحات پروتستان برخی اصلاح طلبان فهرست‌هایی ارائه دادند که هنوز هم مورد استفاده قرار می‌گیرند. بدون هیچ جدایی فهرست عهد جدید بدون تغییر باقی‌ماند اما متون عهد عتیق که در هفتادگانی قرار داشتند اما درشرع یهود نبودند اعتبار خود را از دست داد. بالاخره بعدها این کتب از شرع اغلب پروتستان‌ها خارج شدند. هنوز در مجامع کاتولیک این کتاب‌ها به عنوان کتب تثنیه مقدس معروف هستند اما در مجامع پروتستان نام آن‌ها اسفار مشکوک؛ اصطلاحی که به همه متون حذف شده از شرع مقدس گفته می‌شود.
امروزه عهد قدیم پروتستان دارای ۳۹ کتاب است که به علت تفاوت تقسیم‌بندی این تعداد با تعداد کتاب‌های تنخ یکسان نیست؛ کلیسای کاتولیک روم ۴۶ کتاب را به عنوان عهد قدیم مقدس می‌شناسد. اصطلاح «متون مقدس عبری» معادل عهد قدیم پروتستان‌ها است و نه عهد قدیم کاتولیک‌ها چرا که عهد قدیم کاتولیک‌ها حاوی متون مقدس عبری و متون اضافی دیگری است. هم پروتستان‌ها و هم کاتولیک‌ها دارای شرع عهد جدید با ۲۷ کتاب هستند.
متن مَسوره‌ای[۱۳] عبری دارای پایان آیه به عنوان یک ویژگی مهم است. طبق سنت تلمودی پایان‌های آیات دارای منشأ باستانی هستند. در متون مسوره‌ای پایان هر قسمت نیز با یک فاصله («قسمت بسته») یا رفتن به خط بعدی («قسمت باز») مشخص می‌شود که «پاراشیوت» نام دارد. تقسیم متن موجود در «پاراشیوت» معمولاً به صورت موضوعی است. «پاراشیوت‌ها» شماره‌گذاری نشده‌اند.
در دست‌نوشته‌های اولیه (از همه مهم‌تر در دست نوشته‌های تیبریان مسوره‌ای مانند نسخه قدیمی حلب قسمت «باز» ممکن است با یک خط خالی ویک قسمت «بسته» با رفتن به خط بعدی یا کمی تورفتگی نیز نمایش داده می‌شود (خط قبلی نیز ممکن است کامل نباشد). قرار داد آخر دیگر در طومارهای تورات و کتاب‌های مقدس عبری چاپی به کار گرفته نمی‌شود. در این سامانه قاعده‌ای که قسمت‌های «باز» و «بسته» را متمایز می‌سازد. این است که قسمت‌های «باز» باید «همواره» در ابتدای یک خط جدید آغاز گردند، درحالی‌که قسمت‌های «بسته» «هرگز» در ابتدای یک خط جدید آغاز نمی‌شوند.
یک ویژگی دیگر مرتبط با متون مسوره‌ای تقسیم‌بندی «سداریم» است. این تقسیم‌بندی موضوعی نیست اما تقریباً به‌طور کامل بر اساس «کمیت» متن انجام می‌شود. بیزانسی‌ها همچنین نوعی از تقسیم‌بندی فصل را به نام «کفالایا» معرفی کردند. این تقسیم‌بندی با فصول فعلی مطابقت ندارد. تقسیم‌بندی فعلی کتاب مقدس به فصول و شماره‌های آیات موجود در فصل‌ها بر هیچ متن باستانی استوار نیست بلکه ابتکار مسیحیان سده‌های میانه می‌باشد. همچنین بسیاری از یهودیان نیز از آن به عنوان مرجع فنی متون عبری استفاده نمودند. این مراجع فنی در دوره تاریخی مناظره‌های اجباری خاخام‌ها با کشیش‌های مسیحی (که از شماره فصل و آیه استفاده می‌کردند) به ویژه در پایان‌های سده‌های میانه در اسپانیا برای خاخام‌ها اهمیت زیادی پیدا کردند. تقسیم‌بندی فصل‌ها برای اولین بار توسط یهودیان در یک دست نوشته در سال ۱۳۳۰ و دریک ویرایش چاپی در سال ۱۵۱۶ مورد استفاده قرار گرفت اما نسل بعدی یهودیان در بیشتر ویرایش‌های کتاب مقدس عبری کامل تلاش نظام مندی انجام دادند تا شماره‌های فصل‌ها و آیه‌ها را در حاشیه متن بنویسند.
تقسیم‌بندی کتاب مقدس به فصل‌ها و آیه‌ها اغلب موجب انتقاد شدید از سوی دین‌پژوهان گوناگون سنت‌گرا و نوین شده‌است. منتقدان بر این باورند که بخش‌بندی متن به فصل‌های مختلف اغلب به صورت بی ربط و در نقاطی انجام می‌شود که از نظر روانی گفتار نامناسب است، بافت معنایی متن را از بین می‌برد و در عمل کتاب مقدس را تبدیل به توده‌ای از نقل قول‌های مذهبی می‌کند. به هر ترتیب تقسیم‌بندی فصل‌ها و شماره آیات به عنوان مرجع فنی مطالعات کتاب مقدس به جزء ناگسستنی آن تبدیل شده‌است. استفان لانگتون به عنوان اولین کسی که در سال ۱۲۰۵ تقسیم‌بندی‌های فصول را در نسخه ولگات قرار داد مشهور است این تقسیمات سپس در سده ۱۴۰۰ در دست نوشته های یونانی عهد جدید درج شدند. رابرت اشتاین (رابرت استفانوس) اولین کسی بود که شماره‌های آیات را در هر فصل قرار داد؛ این شماره‌ها در سال‌های ۱۵۶۵ (عهد جدید) و ۱۵۷۱ (کتاب مقدس عبری) وارد نسخه چاپی شدند.[۱۴][۱۵]
مدافعان مسیحی از تمامیت کتاب عهدین و بعضاً از نظریه بی خطایی کتاب عهدین دفاع می‌کنند. برنارد رم متفکر مسیحی اغلب به خاطر نوشتن عبارت زیر درکتاب خود به نام «مدارک مسیحی پروتستان» مسیحیان محافظه کار نامیده می‌شود:
"یهودیان چنان ازآن نگهداری کردند که هیچ دستنوشته دیگری تاکنون این‌گونه محافظت نشده بود. آن‌ها با مسوره خود نشانه‌های هر حرف، هجا، کلمه و پاراگراف را حفظ کردند. آنان مردان خاصی داشتند که تنها وظیفه آن‌ها حفظ این اسناد با امانتداری کامل بود - کتاب، وکلا، مسوره‌ها.
در مورد عهد جدید تقریباً ۱۳۰۰۰ دست نوشته کامل و ناقص به زبان یونانی /یونانی و زبان‌های دیگر وجود دارد که از دوران باستان کلاسیک /باستان به جا مانده‌اند.
بیش هزار بار ناقوس مرگ کتاب مقدس به صدا درآمده‌است صفوف تشییع جنازه آن شکل گرفته‌اند، سنگ نوشته سنگ قبر آن حکاکی شده‌است و وداع کرده‌است. اما جسد همیشه زیر خاک نمی‌ماند. هیچ کتاب دیگری مانند کتاب عهدین تاکنون این‌گونه مورد تاخت و تاز قرار نگرفته‌است به کدام کتاب فلسفی یا مذهبی یا روانشناختی زمان‌های کلاسیک یا امروزی چنین حمله شده‌است؟ با چنین ستیز و شبهه‌هایی؟ با چنین کمال و دانشی؟ در مورد هر فصل خط و عقیده ای ؟
هنوز میلیون‌ها نفر کتاب مقدس را دوست دارند، می‌خوانند و مطالعه می‌نمایند.[۱۶]
دین شناسان و روحانیون (به ویژه ابراهیم ابن عزیز و الکساندر گیبسون) به تناقض‌های آشکار متن کتاب مقدس پرداخته‌اند. اسپینوزا از مطالعه این ناسازه‌ها نتیجه‌گیری می‌کند که تورات نمی‌تواند یک نویسنده داشته باشد و در نتیجه خدا و موسی تورات را ننوشته‌اند. در سده ۱۹ منتقدانی مانند هرمان گونکل و جولیوس ولهاوسن اظهار کردند که کتاب‌های مقدس مختلف توسط نویسندگان مفروض نوشته نشده‌است بلکه توسط مجموعه‌ای نامتجانس از نویسندگان در یک دوره طولانی نوشته شده‌است. گرچه باستان‌شناسی کتاب عهدین وجود برخی از افراد، مکان‌ها و رویدادهای ذکر شده درکتاب عهدین را تأیید می‌کند بسیاری از اندیشوران منتقد عقیده دارند که کتاب عهدین نباید به صورت یک سند تاریخی دقیق خوانده شود بلکه در عوض باید به صورت یک اثر ادبی و دینی که اغلب به رویدادهای تاریخی مربوط است؛ و اغلب به اسطوره‌شناسی غیر عبری قرابت دارد؛ مورد مطالعه قرار گیرد. این منتقدان معتقدند که کتاب عهدین بیشتر نشان دهنده مسایل مربوط به زندگی و عصر باورمندان است. تصمیم دربارهٔ ارتباط یا عدم ارتباط عقاید این نویسندگان به جامعه معاصر به روحانیون و طرفداران مذاهب امروزی واگذار می‌شود.
در صفحۀ «الهیات دفاعی» سعی شده به برخی از انتقادات محتوایی از کتاب مقدس (عهدقدیم و عهدجدید) پرداخته شود.
شامل ترجمه‌های انجیل به زبان‌های مختلف، دانلود نرم‌افزار Bible به صورت رایگان، ترجمه کلمه به کلمه انجیل مسیحیت از متن عبری اصلی و یونانی کوئین، منابع عهد جدید آرامی، انجیل آلبانیایی، انجیل ارمنی غربی و شرقی:
نامها و صفات بیان شده در قرآن
جَبرَئیل (جِبریل، روحالأمین) و روحالقُدُس • مَلَکُالموت • میکائیل (میکال) • هاروت و ماروت • فرشته روح
اِبلیس یا شَیطان • عِفریت
جن • حورٌ عین • غِلمان و وِلدان
آدم • اِبراهیم (خلیلالله) • اِدریس • اِسحاق • اِسماعیل (ذبیحالله) • اِلیاس (اِلیاسین) • اَلْیَسَع • اَیّوب • داوود • ذوالکِفل • زَکریّا • سُلیمان • شُعیب • صالِح • عُزَیر • عِمران (پدر مریم) • عیسیٰ مَسیح (روحالله) • لوط • محمّد یا احمد • موسیٰ (کلیمالله) • نوح • هارون • هود • یَحییٰ • یَعقوب (اسرائیل) • یوسُف • یونُس (ذو النّون، صاحِبِ الحوت)
اِرمیا بن حلقیّا • سَموئیل (اُشْموئیل) • یوشَع بن نون
ذو القَرنَین • طالوت • لُقمان • مَریَم
همسر فرعون • آصِف بن بَرخیا • ملکه سَبَأ • بِنیامین • جادوگران فرعون • مؤمن آلیاسین • «بنده خدا» • شَمعون الصَّفا (شمعون فطرس) • کالِب بن یوفَنّا (همراه یوشع) • مؤمن آلفرعون
آزَر (عموی ابراهیم) • جالوت • سامِریّ • فِرعون • قارون • هامان
ابرهه • بُختُنَصَّر • بَرصیصا • بَلعَم باعورا • عزیز مصر • پولس • زن عزیز مصر • شَدّاد • شَمعون بن یعقوب • قاتلان ناقه صالح (قدار بن سالف و مصدع بن دهر (مصدع بن مهرج)) • نمرود
ابولَهَب • زید
همسر زکریّا • همسر آدم • همسر ابراهیم، مادر اسحاق • همسر موسی و خواهر زن موسی • خواهر موسی • پسر آدم • مادر موسی • دختران لوط
مادر ابراهیم • پسر لقمان • مادر مریم • دختران محمد • همسر یعقوب • همسر ایّوب • مادر نوح • عِمران (پدر موسی) • لمِک بن مَتْوشَلَخ (پدر نوح) • کنیز ابراهیم، مادر اسماعیل
زن ابولهب • پسر آدم • پسر نوح • همسر لوط • همسر نوح • همسران محمد • برادران یوسُف • فرزند سلیمان (جسد مرده) • فرزندان ایّوب
اصحاب رَسّ • رومیان • قُریش • بنیاسرائیل • عرب و عجم • قوم اِلیاس (اِلیاسین) • قوم ابراهیم • قوم تُبَّع • قوم ثَمود (قوم صالح، اصحاب حِجر) • قوم شُعیب (اصحاب مَدیَن (اهل مدین) و اصحاب اَیکه) • قوم سَبَأ • قوم عاد (قوم هود) • قوم لوط (مؤتفکات) • قوم نوح • قوم یونُس • یأجوج و مأجوج
ایرانیان • بنی امیه • بنی قُریظه • بنی قَینُقاع • بنی نَضیر • بنیهاشم • عمالقه
اسباط • اسباط بنیاسرائیل • اصحاب اخدود • اصحاب الجنة (صاحبان باغ سوخته) • اصحاب سبت • اصحاب سفینه نوح • اصحاب فیل • اصحاب قریه (اصحاب یاسین) • اصحاب کهف و رقیم • اهلبیت • اهل یَثرب یا اهل مدینه • حواریان (انصار عیسی) • نقبای بنیاسرائیل آلابراهیم • آلداوود • آلعمران • آللوط • آلموسی و آلهارون • آلیعقوب • اهل نوح • پیامبران اولوا العَزْم
اصحاب صُفّه • اصحاب عقبه • اهل قبا • اهل مکّه • امت اسلام (امت محمد) • اوس و خزرج • مهاجرین و انصار • حزبالله • قبطیان (آلفرعون، قوم فرعون)
اهل ذِمّه • اهل کتاب • صابئان • کافران • مَجوس (زرتشتیان) • مسلمانان • مشرکان • منافقان • نصاری (اهل انجیل، مسیحیان) • یهود • اَحبار (عالمان یهود) • رَبّانیّون (عالمان دین) • رَهبان (عابدان و زاهدان مسیحی) • قِسّیسین (عالمان مسیحی)
اَحقاف • ارض مقدس(فلسطین و شام) • ارم • باب حطه • بابِل • بَدر • حِجر • حُنَین • رَسّ • سَبَأ • طور سینا (طور سینین، کوه طور) • عرفات و مشعر الحرام • کعبه (بیت الحرام، بیت العتیق) • کوه جودی • کوه صفا و مروه • مجمع البحرین • مَدیَن • مدینه (پیشتر یَثرب) • مسجد الأقصیٰ • مسجد الحرام • مسجد ضِرار • مِصر • مقام ابراهیم • مَکّه (بَکّه، بَلَد الأمین، اُمّالقریٰ) • مؤتفکة (سدوم) • وادیِ طُویٰ
انطاکیه (انتاکیه) • ایله • بهشت شَدّاد • بیت المقدس و اریحا • بینالنهرین • حِجْرِ اِسماعیل و حَجَرُ الأسوَد • حُدَیبیّه • دار الندوة • رود اردن • رود فلسطین • رود نیل • سدِّ ذو القَرنین • سدّ مَأرِب • صحرای سینا و تیه • طائف • غار حَرا و غار ثور • غار اصحاب کهف • مسجد قُبا و مسجد النبی • نینوا • کنعان
بیعه (کلیسا) • صَلات (کنیسه، کنشت) • صومعه (دِیر) • مِحراب • مسجد
اِنجیل عیسی • تورات (صُحُف موسی) • زَبور داوود • صُحُف ابراهیم • قَرآن محمّد
ابابیل • سگ اصحاب کهف • شتر صالح • گاو بنی اسرائیل و گوساله سامری • ماهی یونس • هدهد سلیمان
الواح موسی • تابوت بنی اسرائیل (صندوق عهد) • تخت بلقیس • درخت ممنوعه آدم • صور اسرافیل • عصای موسی • کشتی نوح • مائده آسمانی حواریون
بَعل • لات، عُزّیٰ و مَنات • وَدّ، سُواع، یَغوث، یَعوق و نَسر • (جِبت و طاغوت • اَنصاب)
حجةالوداع • صلح حدیبیه • عمرةالقضا • غدیر خم • غزوه اُحُد • غزوه اَحزاب (خندق) • غزوه بَدر • غزوه تبوک • غزوه حُنَین • غزوه خیبر • فتح المبین • فتح مکه • لیلةالمبیت • ماجرای افک • مباهله • یومالدار