Nordio

Nordio
Mondregiono
administrative territorial entity of more than one country, kultura regiono [+]

- koordinatoj64° 0′ 0″ N, 13° 0′ 0″ O (mapo)6413Koordinatoj: 64° 0′ 0″ N, 13° 0′ 0″ O (mapo) [+]
Akvokolektejo3 425 804 km² (342 580 400 ha) [+]
Areo3 425 804 km² (342 580 400 ha) [+]

Loĝantaro27 800 000 [+] (2022)
Denseco8,11 loĝ./km² [+] [+]

Nordio (Tero)
Nordio (Tero)

Nordio (Norvegio)
Nordio (Norvegio)
DEC

Map
Nordio

Vikimedia Komunejo:  Nordic region [+]
En TTT: Oficiala retejo [+]
vdr
Mapo de Nordio.

Nordio[1]Nordlandoj[mankas fonto] (svede, norvege kaj dane Norden, finne Pohjola (POHjola); ”La Nordo” kaj ”Nordo”) estas komuna nomo por la nord-eŭropaj landoj, kiuj estas historie ligitaj pro la Unio de Kalmar kaj nun membras en la Nordia Konsilantaro, do por la sendependaj landoj Norvegio, Svedio, Finnlando, Danio kaj Islando kaj la memregaj regionoj Gronlando (Danio), Feroaj Insuloj (Danio) kaj Alando (Finnlando).

Difinoj

La Unio de Kalmar ĉirkaŭ la jaro 1500.

Jena regionigo estas parte geografia, parte historia, parte politika. Geografie, pro la aparteco kaj distanco al la kultura kaj milita centro de Eŭropo (Grekio, Italio, Francio, Germanio, Rusio, ktp).

Historie, ĉar la skandinavoj kaj la islandanoj kaj la svedlingvaj finnlandanoj kaj la feroanoj ĉiuj idas de la ĝermanaj vikingoj, parolante pranordlandidan kaj tial parte interkompreneblaj, precipe en Skandinavio, kie danoj, norvegoj kaj svedoj plej ofte ne bezonas kroman interlingvon. La alia lingvaro de Nordio estas la finn-ugra, parolata fare de finnoj kaj sameoj en la tuta plejnordejo kontinenta de Nordio (kaj iom en najbara provinco de Rusio). La kulturoj kaj regaj sistemoj de la nordiaj landoj tre similas unu la alian. Ĉiuj landoj de Nordio krom Finnlando, kaj ankaŭ Estonio (kaj aliaj landoj), uzas kronon kiel valuton. Finnlande uzatas Eŭron.

Politike, pere de la Nordia Konsilantaro, kiu seĝas en Islando. Tie kunvenas la nordiaj ĉefpolitikistoj de temp' al tempo, sed nur temas pri ideumejo, ne pri potenca organizo kiel Eŭropa Unio (EU). Danio, Svedio kaj Finnlando ankaŭ membras en EU.

Norvegio kaj Islando jam delonge membras en NATO kune kun Danio, dum ke Svedio kaj Finnlando aliĝis nur dum jaro 2024. Finnlando supozeble dubemis pro la proksimeco al eksa Soveta Unio, kaj en Svedlando milita neŭtraleco dum longa tempo estis sankta principo. La tri Skandinavaj landoj havas simbolajn monarkojn, dum la du eksterskandinaviaj estas respublikoj.

Politike, oni ankaŭ kalkulas Nord-Amerikan insulegon Gronlandon al Nordio (pro ties aparteneco al Danio). Geografie kaj historie, oni ofte kunkalkulas la Ŝetlandajn Insulojn kaj Gronlandon kaj Baltion (ĉiuj iam kun vikingidaj loĝantoj) kaj la finn-ugrajn regionojn de Rusio (Karelio kaj certajn partojn de la duoninsulo Kola).

Historio

La reĝino Margareta la 1-a de Danio, Norvegio kaj Svedio.

Antaŭ pli ol mil jaroj, la nordianoj multe ĝenis al la mondo, vikingumante tra Eŭropo, ĉeeŭropaj Azio kaj Afriko[mankas fonto], kaj eĉ en Gronlando kaj Nordameriko, kiujn ili kiel la unuaj eŭropanoj malkovris. Hodiaŭ, la kvin landoj estas fame konataj tra la mondo kiel pacamaj demokratioj kopiindaj.

Dum la mezepoko kaj la 16-a ĝis 17-a jarcento, la historion de Nordio markis longedaŭraj militoj kaj malvarmaj kaj realaj inter la partoj okcidenta, kun partoj periode en la regado de Danio kaj periode la regado de Svedio, kaj ankaŭ de Norvegio. La Unio de Kalmar, fondita de Margareta la 1-a, dum iom pli ol unu jarcento en la fino de la nordia mezepoko kunligis la nordiajn landojn. Oni komencis uzi komunan regno-flagon por iom da tempo.

Simboloj

Ĉiuj flagoj de Nordio, krom tiuj de Sameio kaj Gronlando, havas komunan trajton: unukoloran fonon sub Skandinava kruco – krista kruco maldekstren turnita ĝishorizontale.

Kronologio pri la nordiaj landoj

Popoloj Danoj Feroanoj Islandanoj Norvegoj Svedoj Finnoj
Jarcento Norda politika tuteco
21 Danio (EU) Ferooj Islando Norvegio Svedio (EU) Finnlando (EU)
20 Danio Svedio Finnlando
19 Danio Svedio-Norvegio Finnlando
18 Danio-Norvegio Svedio
17
16
15 Unio de Kalmar
14 Danio Norvegio Svedio
13
12 Ferooj Islando Norvegio

Superrigardo

Tiu ĉi estas multe ne-kompleta superrigardo de Nordio.

Kulturo

Verkistoj

Aliaj

Muzikistoj

Bildoj

Arto

Referencoj

  1. artikolo Nordio en la Plena Ilustrita Vortaro de Esperanto (PIV), eldono de 2020, reta versio, ankaŭ jam en la eldono de 2002, presita eldono, paĝo 790

Vidu ankaŭ

Read other articles:

Mountain in Italy Cima ValdrittaCima Valdritta summitHighest pointElevation2,218 m (7,277 ft)[1]Prominence1,950 m (6,400 ft)[2]Isolation22.34 km (13.88 mi) ListingUltraCoordinates45°43′35″N 10°50′38″E / 45.72639°N 10.84389°E / 45.72639; 10.84389[2]GeographyCima ValdrittaVeneto, northern Italy Parent rangeAlps, Brescia and Garda PrealpsClimbingEasiest routerock/snow climb Cima Valdritta is the h...

 

Intercollegiate basketball season 2022–23 Northwestern State Lady Demons basketballConferenceSouthland ConferenceRecord11–18 (7–11 Southland)Head coachAnna Nimz (3rd year season)Assistant coaches Leasa Ailshie Mike Brown Mike Pittman Home arenaPrather Coliseum(Capacity: 3,900)Seasons← 2021–222023–24 → 2022–23 Southland Conference women's basketball standings vte Conf Overall Team W   L   PCT W   L   PCT Southeastern Louisiana †...

 

2023 studio album by Neil YoungBefore and AfterStudio album by Neil YoungReleasedDecember 8, 2023 (2023-12-08)Length48:00LabelRepriseProducer Neil Young Lou Adler Neil Young chronology Odeon Budokan(2023) Before and After(2023) Singles from Before and After I'm the Ocean / Homefires / BurnedReleased: October 20, 2023 Before and After is the upcoming 45th studio album by Canadian-American singer-songwriter Neil Young. It is set to be released on December 8, 2023, through...

Ентрін-БахоEntrín Bajo Герб {{{official_name}}}ГербМуніципалітетКраїна  ІспаніяАвтономна спільнота ЕстремадураПровінція БадахосКоординати 38°43′08″ пн. ш. 6°42′47″ зх. д. / 38.719° пн. ш. 6.713° зх. д. / 38.719; -6.713Координати: 38°43′08″ пн. ш. 6°42′47″ зх. ...

 

American politician John A. Lafore Jr.Member of the U.S. House of Representativesfrom Pennsylvania's 13th districtIn officeNovember 5, 1957 – January 3, 1961Preceded bySamuel K. McConnell Jr.Succeeded byRichard SchweikerMember of the Pennsylvania House of RepresentativesIn office1950-1957 Personal detailsBorn(1905-05-25)May 25, 1905Bala, PennsylvaniaDiedJanuary 24, 1993(1993-01-24) (aged 87)Villanova, PennsylvaniaPolitical partyRepublicanAlma materSwarthmore Colleg...

 

Liga LEB Ouro de 2018–19 Campeonato LEB Ouro Esporte Basquetebol Número de times 18 Campeão Campeão Real Betis Energía Plus Playoffs de Promoção Campeão RETAbet Bilbao   Vice-campeão Iberojet Palma Temporadas da LEB Ouro ← 2017–182019–20 → A Temporada da LEB Ouro de 2018–19 é a 23.ª edição da competição de secundária do basquetebol masculino da Espanha segundo sua piramide estrutural. É organizada pela Federação Espanhola de Basquete, sendo su...

  لمعانٍ أخرى، طالع حسين‌ أباد (توضيح). حسين‌ أباد تقسيم إداري البلد إيران  إحداثيات 32°19′37″N 52°09′30″E / 32.3269°N 52.1583°E / 32.3269; 52.1583  تعديل مصدري - تعديل   حسين‌ أباد هي قرية في مقاطعة أصفهان، إيران. عدد سكان هذه القرية هو 929 في سنة 2006.[1] مراجع ^ تعداد سكا

 

Artikel ini bukan mengenai NET. Banjarmasin, yang mengudara di kanal 42 UHF (digital) dan berada di bawah PT Mitra Televisi Banjarmasin. NET. Kalimantan SelatanPT Anugerah Media TelevisiPelaihari, Kalimantan SelatanIndonesiaSaluranDigital: 30 UHFSloganKini Makin AsikPemrogramanAfiliasiNET.KepemilikanPemilikNet Visi Media (via PT Mitra Media Banjarmasin)[1]RiwayatDidirikan2011[1]Siaran perdana21 November 2013[2]Bekas tanda panggilAMTVBekas nomor kanal60 UHF (analog)31 U...

 

This template was considered for deletion on 2020 February 8. The result of the discussion was no consensus.

Free Music ArchiveType of siteRoyalty-free music repositoryOwnerTribe of NoiseURLfreemusicarchive.orgCommercialYesRegistrationOptionalContent licenseVarious Creative Commons licenses 2 examples:Example one: Steve Combs, Delta Is - Theme Q,Instrumental, 4 min 53 s Example 2:Rafael Archangel - Dusty Chords,Instrumental, Easy listening,1 min 34 s The Free Music Archive (FMA) is an online repository of royalty-free music. Established in 2009 by the East Orange, New Jersey community radio station ...

 

Chilean politician (born 1964) You can help expand this article with text translated from the corresponding article in Spanish. (December 2021) Click [show] for important translation instructions. View a machine-translated version of the Spanish article. Machine translation, like DeepL or Google Translate, is a useful starting point for translations, but translators must revise errors as necessary and confirm that the translation is accurate, rather than simply copy-pasting machine-trans...

 

Planet with an icy surface This article is about the type of planet smaller than giant planets. For the film, see Ice Planet (film). For the type of giant planet, see ice giant. This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Ice planet – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (May 2014) (Learn how and ...

Museu da Imagem e do Som Museu da Imagem e do Som (São Paulo) Tipo museu Inauguração 1970 (53 anos) Administração Diretor(a) Cleber Papa Página oficial (Website) Geografia Coordenadas 23° 34' 21.418 S 46° 40' 34.255 O Localidade São Paulo Localização São Paulo - Brasil [edite no Wikidata] O Museu da Imagem e do Som (MIS) é um museu público estadual, vinculado à Secretaria da Cultura e inaugurado no ano de 1970.[1] Fruto de um projeto iniciado alguns...

 

Peta Romania dengan wilayah Transylvania yang ditandai dengan warna kuning. Transilvania (juga Ardeal; bahasa Hungaria: Erdély; Jerman: Siebenbürgen (help·info) ; bahasa Bulgaria: Трансилвания; bahasa Serbia: Трансилванија / Transilvanija atau Ердељ / Erdelj; bahasa Latin: Transsilvania) adalah wilayah historis di Romania tengah dan barat. Pada awal sejarah, teritori Transilvania masuk ke dalam wilayah Dacia, kekaisaran Romawi, kekaisaran Hun, ...

 

Japanese manga A Capable ManCover of Blu's English translationデキる男が好きなんだ!(Dekiru Otoko ga Suki Nanda!)GenreYaoi MangaWritten byHinako TakanagaPublished byKadokawa ShotenEnglish publisherNA: BluDemographicJoseiPublishedJanuary 29, 2004Volumes1 A Capable Man (デキる男が好きなんだ!, Dekiru Otoko ga Suki Nanda!, lit. I Like Impressive Guys!) is a one-shot Japanese manga written and illustrated by Hinako Takanaga. Plot Shingo has always liked guys who are ex...

2014 video game 2014 video gameToybox TurbosDeveloper(s)CodemastersPublisher(s)Codemasters RacingComposer(s)Mark KnightPlatform(s)WindowsPlayStation 3Xbox 360ReleaseWindows11 November 2014PlayStation 3PAL: 12 November 2014NA: 14 November 2014Xbox 36014 November 2014Genre(s)RacingMode(s)Single-player, multiplayer Toybox Turbos is a racing video game developed and published by Codemasters. It was released in November 2014. Gameplay Toybox Turbos is a racing video game with gameplay similar to t...

 

Period between the Second Empire and the Duvalier dynasty This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Republic of Haiti 1859–1957 – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (January 2021) (Learn how and when to remove this template message) Republic of HaitiRépublique d’HaïtiRepiblik d Ayit...

 

Artikel atau sebagian dari artikel ini mungkin diterjemahkan dari List of Nobel laureates in Literature di en.wikipedia.org. Isinya masih belum akurat, karena bagian yang diterjemahkan masih perlu diperhalus dan disempurnakan. Jika Anda menguasai bahasa aslinya, harap pertimbangkan untuk menelusuri referensinya dan menyempurnakan terjemahan ini. Anda juga dapat ikut bergotong royong pada ProyekWiki Perbaikan Terjemahan. (Pesan ini dapat dihapus jika terjemahan dirasa sudah cukup tepat. Lihat ...

مقاطعة روكينغهام     الإحداثيات 42°57′46″N 71°04′39″W / 42.962872°N 71.077621°W / 42.962872; -71.077621  [1] تاريخ التأسيس 1769  سبب التسمية ماركيز روكنغهام  تقسيم إداري  البلد الولايات المتحدة[2][3]  التقسيم الأعلى نيوهامبشير  العاصمة إيكستر  التقسيمات ...

 

Horus, (Museum Louvre), 'Cincin Shen' dalam genggamannya. Di Mesir kuno cincin shen merupakan lingkaran dengan garis bersinggungan dengan itu, yang digambarkan dalam hieroglif sebagai lingkaran bergaya tali. Kata shen sendiri berarti, di Mesir kuno, mengelilingi, sementara cincin shen mewakili perlindungan abadi. Cincin Shen paling sering terlihat dibawa oleh elang dewa Horus, tetapi juga dibawa oleh dewi nekron Nekhbet. Ini digunakan pada awal Dinasti Ketiga di mana dapat dilihat pada relief...

 

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!