Πατριάρχης Βαρθολομαίος

Παναγιώτατος
Βαρθολομαίος
Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως,
Νέας Ρώμης και Οικουμενικός Πατριάρχης
Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος το 2023
ΕκκλησίαΟικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως
ΈδραΚωνσταντινούπολη
Από22 Οκτωβρίου 1991
ΠροκάτοχοςΔημήτριος
Ιεροσύνη
Χειροτονία25 Δεκεμβρίου 1973
από Μητροπολίτη Ίμβρου και Τενέδου Μελίτωνα
Προσωπικά στοιχεία
Κοσμικό ΌνομαΔημήτριος Αρχοντώνης
Γέννηση29 Φεβρουαρίου 1940 (1940-02-29) (84 ετών)
Άγιοι Θεόδωροι, Ίμβρος, Τουρκία
Εθνικότητα Ελληνική
ΣπουδέςΘεολογική Σχολή της Χάλκης
Υπογραφή{{{υπογραφή_alt}}}
Θυρεός{{{θυρεός_alt}}}
ΔόγμαΧριστιανός Ορθόδοξος
Πρώην τίτλοςΜητροπολίτης Φιλαδελφείας
(1973-1990)
Μητροπολίτης Χαλκηδόνος
(1990-1991)
Προσφωνήσεις του
Πατριάρχου Βαρθολομαίου
Προσφώνηση αναφοράςΠαναγιώτατος
Προφορική προσφώνησηΠαναγιώτατε
Θρησκευτική προσφώνησηἩ Αὐτοῦ Θειοτάτη Παναγιότης

Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος (κατά κόσμον Δημήτριος Αρχοντώνης, Άγιοι Θεόδωροι Ίμβρου, 29 Φεβρουαρίου 1940) είναι ο 270ός Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως, Νέας Ρώμης και Οικουμενικός Πατριάρχης από τις 22 Οκτωβρίου 1991[1].

Ως Οικουμενικός Πατριάρχης έχει εργαστεί για την επίλυση προβλημάτων λειτουργίας του Πατριαρχείου και την επαναλειτουργία παραδοσιακών τόπων χριστιανικής λατρείας στην Τουρκία, την διεξαγωγή της Πανορθόδοξης Συνόδου της Κρήτης το 2016, την προώθηση της ενότητας των Ορθόδοξων εκκλησιών και την επίλυση του σχίσματος μεταξύ Μόσχας - Κωνσταντινουπόλεως που προκλήθηκε το 2019, τη συνέχιση του θεολογικού διαλόγου με τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία και για την προστασία του περιβάλλοντος, δράση για την οποία έχει χαρακτηριστεί «πράσινος Πατριάρχης»[2][3].

Βιογραφία

Πρώτα χρόνια

Γεννήθηκε στις 29 Φεβρουαρίου 1940 στο χωριό Άγιοι Θεόδωροι της Ίμβρου. Τριτότοκο παιδί του Χρήστου (1909-1994) και της Μερόπης Αρχοντώνη (1902-1995)[4], ο κατά κόσμον Δημήτριος φοίτησε στα σχολεία της Ίμβρου και στο Ζωγράφειο Λύκειο της Κωνσταντινούπολης. Κατόπιν εγγράφηκε στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης, από την οποία αποφοίτησε αριστούχος το 1961, αφού υπέβαλε την επί πτυχίω διατριβή με τίτλο: «Ανασύστασις λυθέντος γάμου»[5].

Τον Αύγουστο του ίδιου έτους χειροτονήθηκε διάκονος στο μητροπολιτικό ναό της Ίμβρου από τον πνευματικό του πατέρα, τότε Μητροπολίτη Ίμβρου και μετέπειτα Χαλκηδόνος, Μελίτωνα Χατζή. Κατά τη χειροτονία τού δόθηκε το όνομα Βαρθολομαίος, προς τιμή και σε ανάμνηση του Βαρθολομαίου του Κουτλουμουσιανού, εκδότη μηνιαίων και άλλων λειτουργικών βιβλίων, ο οποίος καταγόταν από την Ίμβρο και θεωρείται φωτιστής της[5].

Ως υπήκοος της Τουρκικής Δημοκρατίας, από το 1961 μέχρι το 1963 εκπλήρωσε τις στρατιωτικές του υποχρεώσεις του ως έφεδρος αξιωματικός στον τουρκικό στρατό. Από το 1963 έως το 1968 παρακολούθησε μεταπτυχιακές σπουδές με υποτροφία του Οικουμενικού Πατριαρχείου στο Ινστιτούτο Ανατολικών Σπουδών Ρώμης, στο Οικουμενικό Ινστιτούτο Bossey της Ελβετίας και στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου. Έλαβε το διδακτορικό του στο κανονικό δίκαιο από το Γρηγοριανό Πανεπιστήμιο Ρώμης υποβάλλοντας διατριβή με θέμα «Περὶ τὴν κωδικοποίησιν τῶν ἱερῶν κανόνων καὶ τῶν κανονικῶν Διατάξεων ἐν τῇ Ὀρθοδόξῳ Ἐκκλησίᾳ».

Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος μιλάει ελληνικά, τουρκικά, αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, ιταλικά και λατινικά.

Εκκλησιαστική διακονία

Όταν επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη το 1968, διορίστηκε βοηθός κοσμήτορα της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης και τον Οκτώβριο του 1969 χειροτονήθηκε Πρεσβύτερος από τον πνευματικό του πατέρα. Έξι μήνες αργότερα, ο τότε Οικουμενικός Πατριάρχης Αθηναγόρας τον χειροθέτησε Αρχιμανδρίτη στο πατριαρχικό παρεκκλήσιο του Αγίου Ανδρέα.

Όταν ο Ίμβρου Δημήτριος εξελέγη Οικουμενικός Πατριάρχης το 1972, συνέστησε το πατριαρχικό γραφείο και ονόμασε το νεαρό Αρχιμανδρίτη Βαρθολομαίο διευθυντή του. Στις 18 Δεκεμβρίου 1973 εξελέγη Μητροπολίτης Φιλαδελφείας και χειροτονήθηκε σε επίσκοπο την ημέρα των Χριστουγέννων. Παρέμεινε προϊστάμενος του πατριαρχικού γραφείου μέχρι την εκδημία του πνευματικού του πατέρα, τότε Μητροπολίτη Χαλκηδόνος Μελίτωνα Χατζή, οπότε εξελέγη παμψηφεί διάδοχός του, Μητροπολίτης Γέρων Χαλκηδόνος, τον Ιανουάριο του 1990.

Μετά τον θάνατο του Πατριάρχη Δημητρίου, στις 22 Οκτωβρίου του 1991 εξελέγη από την Πατριαρχική Σύνοδο 270ός Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως, Νέας Ρώμης και Οικουμενικός Πατριάρχης. Ενθρονίστηκε στις 2 Νοεμβρίου 1991 στον Πατριαρχικό Ναό του Αγίου Γεωργίου στο Φανάρι.

Χειροτονίες και αξιώματα

  • 13 Αυγούστου 1961: χειροτονία σε διάκονο, λαμβάνει το όνομα Βαρθολομαίος
  • 19 Οκτωβρίου 1969: χειροτονία σε ιερέα
  • 25 Δεκεμβρίου, Χριστούγεννα 1973: χειροτονία σε επίσκοπο Φιλαδελφείας
  • 14 Ιανουαρίου 1990: ενθρόνιση ως Μητροπολίτης Χαλκηδόνος
  • 22 Οκτωβρίου 1991: εκλογή σε 270ό Αρχιεπίσκοπο Κωνσταντινουπόλεως, Νέας Ρώμης και Οικουμενικό Πατριάρχη
  • 2 Νοεμβρίου 1991: ενθρόνιση στον Οικουμενικό Θρόνο

Πατριαρχία

Προβλήματα του Πατριαρχείου

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος πολλές φορές μίλησε για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η ομογένεια των Ρωμιών της Πόλης γενικά, αλλά και το Οικουμενικό Πατριαρχείο ειδικότερα. Την επίλυση των προβλημάτων αυτών επιζητεί με κατά καιρούς δηλώσεις του στον Τύπο, συναντήσεις με την Τουρκική πολιτειακή ηγεσία, αλλά και μέσω της διπλωματικής οδού. Σημαντικότερο αυτών θεωρείται το θέμα της άδειας επαναλειτουργίας της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, η οποία παραμένει κλειστή με απόφαση των Τουρκικών Αρχών από το 1971. Θεωρώντας ότι η ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας διευκολύνει την ανοχή προς τις μειονότητες, και ως εκ τούτου και την επίλυση των προβλημάτων της ομογένειας, είναι ένθερμος υποστηρικτής της υποψηφιότητας ένταξης της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και της (μετά τους σεισμούς του 1999) ελληνοτουρκικής προσέγγισης.

Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Μπάρακ Ομπάμα (2009)

Σε συνεργασία με τοπικούς παράγοντες της Τουρκίας, επιδιώκει να επισκέπτεται συχνά διάφορες περιοχές της χώρας, πατρογονικές εστίες ελληνισμού (Καππαδοκία, Μύρα της Λυκίας, Κύζικος, Πέργαμος κ.ά.), όπου και τελεί τη Θεία Λειτουργία στα ερείπια ναών, σε ένδειξη συναδέλφωσης, κατευνασμού και αλληλοκατανόησης. Κατά τη διάρκεια της Πατριαρχίας του τελέστηκε για πρώτη φορά μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή λειτουργία στο ιστορικό μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά τον Δεκαπενταύγουστο του 2010[6]. Ομοίως για πρώτη φορά μετά το 1922 τελέστηκε αγιασμός των υδάτων την ημέρα των Θεοφανίων του 2019 στην Τρίγλια της Προύσας[7].

Για το θέμα της μη αναγνώρισης του τίτλου «Οικουμενικός» από τις τουρκικές αρχές, ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος έχει δηλώσει πολλές φορές ότι πρόκειται για μη πολιτικό τίτλο, τον οποίο φέρουν οι Πατριάρχες Κωνσταντινουπόλεως από τον 6ο αιώνα και πως δεν πρόκειται ποτέ να παραιτηθεί από αυτόν[8][9].

Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος με τον Πατριάρχη Μόσχας Κύριλλο (2010)

Σχετικά με τις συνεχείς απειλές του προέδρου της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν περί μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί και σε αναμονή της σχετικής απόφασης του τουρκικού Συμβουλίου της Επικρατείας στις 2 Ιουλίου 2020, ο κ. Βαρθολομαίος δήλωσε στην αμερικανική εφημερίδα The Washington Post: «Τι μπορώ να πω ως χριστιανός κληρικός και Έλληνας πατριάρχης στην Κωνσταντινούπολη; Αντί να ενώσουμε, μια κληρονομιά 1.500 ετών μας χωρίζει. Είμαι λυπημένος και συγκλονισμένος[10][11]».

Ορθόδοξη ενότητα

Από την εκλογή του, ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος θέλησε να συσφίξει τις σχέσεις των Ορθοδόξων Εκκλησιών. Για το λόγο αυτό κάλεσε όλους τους Προκαθημένους στο Φανάρι (13-15 Μαρτίου 1992)[α], από όπου έστειλαν μήνυμα ενότητας στον κόσμο. Οι Συνάξεις αυτές επαναλήφθηκαν το 1995 στην Πάτμο, το 1998 στη Σόφια, τον Ιανουάριο του 2000 στα Ιεροσόλυμα, τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους στην Κωνσταντινούπολη και στη Νίκαια της Βιθυνίας και το 2005, το 2008 και το 2011 στο Φανάρι. Αποκορύφωμα των διορθόδοξων διεργασιών ήταν η ιστορική «Αγία και Μεγάλη Σύνοδος της Ορθοδόξου Εκκλησίας», η οποία προετοιμαζόταν για σχεδόν έναν αιώνα και τελικά συνεκλήθη το 2016 στην Κρήτη[13].

Στις 24 Ιουνίου 1992, η Ιερά Σύνοδος υπό την προεδρία του Πατριάρχη Βαρθολομαίου επανίδρυσε την Εκκλησία της Αλβανίας, μετά την πτώση του εκεί άθεου καθεστώτος, εκλέγοντας ως Αρχιεπίσκοπο Τιράνων και πάσης Αλβανίας τον ως τότε Πατριαρχικό Έξαρχο στη χώρα, Μητροπολίτη Ανδρούσης Αναστάσιο. Παράλληλα, εκλέχθηκαν τρεις ακόμα Μητροπολίτες, Κορυτσάς, Αργυροκάστρου και Βερατίου, Αυλώνος και Κανίνης, ώστε να συγκροτηθεί και να λειτουργήσει η Ιερά Σύνοδος της Αλβανικής Εκκλησίας[14]. Το 1998 ανυψώθηκε σε Αυτοκέφαλη η ως τότε Αυτόνομη Εκκλησία της Τσεχίας και Σλοβακίας και την ίδια χρονιά συνεκλήθη στη Σόφια Μείζων Πανορθόδοξη Σύνοδος, η οποία με τις αποφάσεις της θεράπευσε το σχίσμα που είχε δημιουργηθεί στην Εκκλησία της Βουλγαρίας μετά την πτώση του κομμουνιστικού καθεστώτος[15].

Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος υπογράφει τον Τόμο Αυτοκεφαλίας της Εκκλησίας της Ουκρανίας (2019)

Παρά ταύτα, ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος δεν κατάφερε να εξομαλύνει τις ψυχρές σχέσεις με τον Πατριάρχη Μόσχας και Πασών των Ρωσιών Αλέξιο τον Β΄. Αυτές προέκυψαν καταρχήν από ζητήματα Ορθόδοξης διασποράς, αλλά κατόπιν και από το θέμα της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Εσθονίας, την οποία το Οικουμενικό Πατριαρχείο αναγνώρισε ως αυτόνομη το 1996 ενεργοποιώντας Πατριαρχικό και Συνοδικό Τόμο του 1923, ενώ το Πατριαρχείο Μόσχας εξακολουθούσε να τη θεωρεί επαρχία του, συνεχίζοντας το τετελεσμένο που προέκυψε με την ενσωμάτωση της Εσθονίας στη Σοβιετική Ένωση μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο[16].

Παρόμοιο πρόβλημα προέκυψε και με την Εκκλησία στην Ουκρανία, της οποίας την ανεξαρτητοποίηση ζήτησαν από το Οικουμενικό Πατριαρχείο Ουκρανοί πολιτικοί, ενώ αντέδρασε το Πατριαρχείο Μόσχας, το οποίο θεωρούσε την Ουκρανία επαρχία του[17][18]. Τελικά το Οικουμενικό Πατριαρχείο χορήγησε Αυτοκεφαλία στην Εκκλησία της Ουκρανίας την ημέρα των Θεοφανίων του 2019[19] με αποτέλεσμα το Πατριαρχείο της Μόσχας να διακόψει την επικοινωνία με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, προκαλώντας έτσι ενδο-ορθόδοξο σχίσμα[20].

Διάλογοι

Ως Οικουμενικός Πατριάρχης συνεχίζει την παράδοση των προκατόχων του, επιδιώκοντας τη συνέχιση του διαλόγου με τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία και τα άλλα δόγματα, παρακάμπτοντας τα εμπόδια που κατά καιρούς προκύπτουν. Στα πλαίσια αυτά, επισκέφτηκε το Βατικανό τον Ιούνιο του 1995 στα πλαίσια των εορτασμών της Θρονικής του Εορτής και συναντήθηκε με τον Πάπα Ιωάννη Παύλο Β΄[21]. Ο διάδοχός του, Πάπας Βενέδικτος ΙΣΤ΄, επισκέφτηκε το Φανάρι τον Νοέμβριο του 2006 για τη Θρονική Εορτή του Πατριαρχείου[22] και συνυπέγραψε Κοινή Διακήρυξη. Ανταποδίδοντας, ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος παραβρέθηκε ξανά στη Θρονική Εορτή της Ρώμης (27-30 Ιουνίου 2008)[23]. Παραβρέθηκε επίσης στην ενθρόνιση του Πάπα Φραγκίσκου στις 19 Μαρτίου 2013 στη Ρώμη. Ήταν ο πρώτος Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως που παραβρέθηκε σε ενθρόνιση Πάπα μετά το Μεγάλο Σχίσμα του 1054[24][25].

Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος με τον Πάπα Φραγκίσκο στο Ναό της Αναστάσεως (2014)

Το 2014, ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος και ο Πάπας Φραγκίσκος επισκέφτηκαν μαζί τον Ναό της Αναστάσεως στα Ιεροσόλυμα, όπου προσευχήθηκαν στον Πανάγιο Τάφο και υπέγραψαν Κοινή Διακήρυξη. Σε αυτήν αναφέρεται ότι αμφότεροι προσβλέπουν στην ημέρα που θα υπάρξει πλήρης κοινωνία μεταξύ Ορθόδοξης και Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας και επισημαίνεται η σημασία της συνέχισης του θεολογικού διαλόγου, του σεβασμού, της δημιουργίας του Θεού δια της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος[26].

Επί των ημερών της Πατριαρχίας του, η Μικτή Διεθνής Επιτροπή Θεολογικού Διαλόγου μεταξύ της Ορθοδόξου και της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας δημοσίευσε τέσσερα κείμενα-σταθμούς: του Μπαλαμάντ (1993), της Ραβέννας (2007), του Κιέτι (2016) και της Αλεξάνδρειας (2023)[27].

Επίσης, έχει ξεκινήσει Διαθρησκειακό Διάλογο (με κύρια θέματα την ειρήνη και το περιβάλλον) με τις άλλες μονοθεϊστικές θρησκείες, το Ισλάμ και τον Ιουδαϊσμό[28][29].

Έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι δεν πρέπει να φοβόμαστε τον διάλογο για κοινά προβλήματα που απασχολούν όλη την ανθρωπότητα[β].

Περιβάλλον

Έχοντας επίγνωση του ότι η καταστροφή του περιβάλλοντος αποτελεί το κατεξοχήν σύγχρονο πρόβλημα, που απειλεί τη Δημιουργία του Θεού, ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος ανέδειξε την προστασία του περιβάλλοντος αρκετά υψηλά στην «ατζέντα» της Πατριαρχείας του, σε σημείο μάλιστα ώστε να έχει χαρακτηριστεί ως ο «πράσινος Πατριάρχης». Ο τίτλος του «Πράσινου Πατριάρχη»[31][32] αρχικά του αποδόθηκε από τα ΜΜΕ το 1996 και επισημοποιήθηκε με τελετουργικό τρόπο στον Λευκό Οίκο, το 1997, από τον Αντιπρόεδρο των ΗΠΑ Αλ Γκορ[33]. Έτσι, καθιέρωσε την πρώτη Σεπτεμβρίου (αρχή του εκκλησιαστικού έτους) ως Ημέρα Προστασίας του Περιβάλλοντος. Επίσης, διοργανώνει τακτικά συμπόσια με αυτό το θέμα σε όλο τον κόσμο.

Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος έχει εξηγήσει το ενδιαφέρον του για τα θέματα του περιβάλλοντος ως εξής:

Το Οικουμενικό Πατριαρχείο ασχολείται με τα θέματα της οικολογίας και του περιβάλλοντος εδώ και τριάντα χρόνια. Ξεκίνησε ο αείμνηστος προκάτοχός μου, ο Πατριάρχης Δημήτριος, αυτό το εγχείρημα, το συνεχίζω εγώ πολύ πιο εντατικά. Διότι είμαι πεπεισμένος ότι το οικολογικό πρόβλημα είναι ένα οξύ πρόβλημα το οποίο απασχολεί όλη την ανθρωπότητα. Δεν αφορά μόνο την προστασία του πλανήτου, του φυσικού περιβάλλοντος, δεν αφορά μόνο τη δική μας γενιά, αλλά και τις γενιές που θα μας ακολουθήσουν, απέναντι στις οποίες έχουμε χρέος να αφήσουμε έναν πλανήτη υγιή, όπου θα μπορούν οι μέλλουσες γενιές, τα παιδιά, τα εγγόνια, και τα δισέγγονά μας, να αναπνέουν καθαρό αέρα, να ζουν σε ένα καθαρό και βιώσιμο περιβάλλον. Γι' αυτό το Πατριαρχείο ξεκίνησε μια ζωντανή δυναμική δραστηριότητα, κάνοντας διάφορα σεμινάρια, για να εμπνεύσει τους νέους ότι πρέπει να αγαπήσουν και να προστατεύσουν το φυσικό περιβάλλον, κάνοντας διεθνή και διαθρησκειακά οικολογικά συμπόσια. (...) Το Πατριαρχείο μας προσπαθεί να υπενθυμίσει στους ανθρώπους ότι το οικολογικό πρόβλημα έχει και μία θεολογική και ηθική και πνευματική διάσταση, η οποία δεσμεύει όλους τους ανθρώπους και όλους τους λαούς. Για τον εαυτό τους και για τους διαδόχους, τις μέλλουσες γενιές[30].

Επικρίσεις-αντιδράσεις

Ψηφιδωτό έξω από την (πρώτη) Ορθόδοξη Εκκλησία του Αγίου Νικολάου στην Αβάνα, στην Κούβα, όπου απεικονίζεται η παράδοση του κλειδιού από τον ηγέτη της χώρας, Φιντέλ Κάστρο, τον Νοέμβριο του 2003

Από συντηρητικούς κύκλους διαφόρων Εκκλησιών, από Παλαιοημερολογίτες[34] και από κάποιους Αθωνίτες όπως η σχισματική αδελφότητα της Μονής Εσφιγμένου[35], ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος επικρίνεται, όπως και οι προκάτοχοί του, για κινήσεις του που θεωρούνται οικουμενιστικές[36]. Για παρόμοιους λόγους επικρίθηκε για τον τρόπο σύγκλησης και οργάνωσης και για τις αποφάσεις της Πανορθόδοξης Συνόδου της Κρήτης (2016)[37].

Σχετικά με τον ρυθμιστικό ρόλο του ως «πρώτου μεταξύ ίσων» και τις παρεμβάσεις του σε θέματα όπως η Ορθόδοξη Διασπορά, η Ορθόδοξη Εκκλησία της Εσθονίας και της Ουκρανίας, επικρίθηκε για «εισπήδηση», δηλαδή για αντικανονική παρέμβαση στα εσωτερικά άλλων εκκλησιών[38]. Ρωσικοί κύκλοι, ιδιαιτέρως λόγω του χειρισμού του στο θέμα της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας, έφτασαν να τον κατηγορούν ότι προωθεί σχέδιο «ανατολικού παπισμού»[39][40][41][42][43][44][45]. Αυτού του είδους οι κατηγορίες αναπαράγονται και από τουρκικούς κύκλους, οι οποίοι συστηματικά δεν αναγνωρίζουν την οικουμενικότητα του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως[γ][δ]. Το 2008, άρθρο στην τουρκική εφημερίδα Cumhuriyet ανέφερε ότι «η ανάμειξη του Πατριάρχη Βαρθολομαίου στα εσωτερικά άλλων κρατών, από την Κύπρο ως την Εσθονία, από τα Ιεροσόλυμα ως την Ουκρανία, δημιουργεί προβλήματα εξωτερικής πολιτικής στην Τουρκική Δημοκρατία[47]».

Το 2013, η Γενική Εισαγγελία της Άγκυρας ανακοίνωσε ότι ένας πολίτης συνελήφθη και δύο αναζητούνται κατόπιν καταγγελίας ότι σχεδίαζαν να δολοφονήσουν τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο την 560ή επέτειο της Άλωσης της Πόλης[48].

Τον Ιανουάριο του 2018, ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος απέστειλε στον Πρόεδρο Ερντογάν μια επιστολή, η οποία έκλεινε ως ακολούθως: «Προσευχόμαστε εσείς και οι Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις να επιτύχουν τους στόχους τους και η 'Επιχείρηση Κλάδος Ελαίας' να φέρει ειρήνη στην περιοχή, όπως το όνομά της υπόσχεται». Θεωρήθηκε ότι η διατύπωση αυτή ήταν υποστηρικτική των πολεμικών επιχειρήσεων της Τουρκίας στη Συρία και επικρίθηκε γι'αυτό[49].

Στην ετήσια μεγάλη συνέντευξη τύπου στις 20 Δεκεμβρίου 2018, ο Πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν επέκρινε τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο για τους χειρισμούς του στο θέμα της Ουκρανίας, είπε ότι «διψάει για κέρδος» και χαρακτήρισε τη νεοϊδρυθείσα Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας ως «ενωμένη εκκλησία των σχισματικών ενοριών της Κωνσταντινούπολης»[50][51].

Συμμετοχές - διακρίσεις

Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος τα Χριστούγεννα του 2019

Συμμετοχές

Από το Μάρτιο του 1974 έως την εκλογή του ως Πατριάρχη διετέλεσε μέλος της Ιεράς Συνόδου του Πατριαρχείου, αλλά και πολλών Συνοδικών Επιτροπών. Από το 1975 συμμετείχε στις εργασίες του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών. Αντιπροσώπευσε το Οικουμενικό Πατριαρχείο σε πολλά διορθόδοξα και διαχριστιανικά συνέδρια, σε επίσημες αποστολές προς την Τουρκική Κυβέρνηση, προς Εκκλησίες Ορθόδοξες και μη, προς επαρχίες του Πατριαρχείου και προς το Άγιο Όρος. Το 1990 ήταν Πρόεδρος της Διορθοδόξου Προπαρασκευαστικής Επιτροπής της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου, στη Γενεύη, η οποία ασχολήθηκε με το θέμα της Ορθόδοξης Διασποράς.

Είναι ιδρυτικό μέλος της «Εταιρίας του Δικαίου των Ανατολικών Εκκλησιών», της οποίας διετέλεσε και αντιπρόεδρος για αρκετά χρόνια[5]. Είναι επί δεκαπέντε χρόνια μέλος και επί οκτώ χρόνια αντιπρόεδρος της Επιτροπής «Πίστη και Τάξη» του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών. Είναι εταίρος της Ορθόδοξης Ακαδημίας Κρήτης, επίτιμο μέλος του Ιδρύματος Pro Oriente της Βιέννης και της Ακαδημίας Αθηνών.

Επίτιμος διδάκτωρ και καθηγητής

Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος είναι Επίτιμος Διδάκτωρ πολλών πανεπιστημίων και εκπαιδευτικών ιδρυμάτων σε όλο τον κόσμο, μεταξύ αυτών:

Έχει αναγορευτεί επίσης

Τιμητικές διακρίσεις

Το 2002 ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος τιμήθηκε με το περιβαλλοντικό βραβείο Σοφί[80].

To 2005 του απονεμήθηκε το Βραβείο του ΟΗΕ Champions of the Earth, το 2008 το Βραβείο Klaus Hemmerle και το 2012 το «Βραβείο των Τεσσάρων Ελευθεριών» (Four Freedoms Award). Πέραν αυτών, έχει λάβει τις παρακάτω κρατικές τιμητικές διακρίσεις:

Μετάλιο Τιμής του Κογκρέσου (1997)

Προσφωνήσεις

Προσφωνήσεις του
Πατριάρχη Βαρθολομαίου
Προσφώνηση αναφοράςΠαναγιώτατος
Προφορική προσφώνησηΠαναγιώτατε
Θρησκευτική προσφώνησηἩ Αὐτοῦ Θειοτάτη Παναγιότης

Πλήρης τίτλος: Η Αυτού Θειοτάτη Παναγιότης ο Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως, Νέας Ρώμης και Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος Α'

Διεθνώς:

His Most Divine All Holiness, Bartholomew I, Archbishop of Constantinople, New Rome, and Ecumenical Patriarch

Τίτλος αναγνωρισμένος από την Τουρκία:

İstanbul Fener Rum Patriği Birinci Bartholomeos

(Μετάφραση: Βαρθολομαίος Α΄, Πατριάρχης του Ρωμαίικου Πατριαρχείου Φαναρίου Κωνσταντινούπολης)

Επιστολόχαρτο του Πατριάρχη Βαρθολομαίου, στο οποίο αναγράφεται «Βαρθολομαίος ελέω Θεού Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως, Νέας Ρώμης και Οικουμενικός Πατριάρχης»

Υποσημειώσεις και παραπομπές

Υποσημειώσεις

  1. ↑ Έλαβαν μέρος οι Πατριάρχες Αλεξανδρείας Παρθένιος, Αντιοχείας Ιγνάτιος, Ιεροσολύμων Διόδωρος, Μόσχας Αλέξιος, Βελιγραδίου Παύλος, Βουκουρεστίου Θεόκτιστος, Σόφιας Μάξιμος καθώς και οι Αρχιεπίσκοποι των Αυτοκεφάλων Εκκλησιών Σεραφείμ Αθηνών, Βασίλειος Βαρσοβίας, Δωρόθεος Τσεχοσλοβακίας και Ιωάννης Φινλανδίας[12]
  2. ↑ Σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Τα Νέα» (11 Νοεμβρίου 2019) δήλωσε: «Είμαστε δημιουργήματα από τον ίδιο ουράνιο πατέρα και για αυτό είμαστε αδελφοί μεταξύ μας. Μπορεί να ανήκει κανείς σε διάφορους πολιτισμούς, διάφορα θρησκεύματα, αλλά δεν παύουμε να είμεθα αδελφοί μεταξύ μας. Αυτό είναι το μήνυμα που εκπέμπει διαχρονικά το Οικουμενικό μας Πατριαρχείο, γι' αυτό και είμαι υπέρ των διαλόγων. Να ξέρετε ότι με πρωτοβουλία του Οικουμενικού Πατριαρχείου διεξάγονται διάλογοι με τους άλλους χριστιανούς, καθολικούς, λουθηρανούς, αγγλικανούς και τα λοιπά, αλλά και με το ισλάμ και τον ιουδαϊσμό. Μερικοί φοβούνται τον διάλογο, νομίζουν ότι θα επηρεαστούμε από τους άλλους και θα προδώσουμε την ορθόδοξη πίστη μας. Αυτό είναι αδιανόητο. Σαν πολιτισμένοι άνθρωποι στον εικοστό πρώτο αιώνα μπορούμε άριστα να καθόμαστε γύρω από το ίδιο τραπέζι και να συζητούμε τα κοινά προβλήματα τα οποία απασχολούν όλη την ανθρωπότητα. Είναι χαρακτηριστικό από αυτής της απόψεως ότι με τους εβραίους και με τους μουσουλμάνους δεν συζητούμε θεολογικά θέματα, όπως συζητούμε τέτοια θέματα με τους άλλους χριστιανούς, αλλά συζητούμε κοινωνικά θέματα, αυτά τα οποία αφορούν και επηρεάζουν όλη την ανθρωπότητα και μεταξύ αυτών είναι και το οικολογικό πρόβλημα, είναι οι αρρώστιες, η παιδεία, είναι ο πόλεμος, η ειρήνη και τα λοιπά. Γι' αυτό το Πατριαρχείο μας εκπέμπει αυτό το μήνυμα της ανοιχτοσύνης και της ελευθερίας της σκέψεως, να μη φοβούμαστε, να αγαπούμε όλους και να συζητούμε με όλους, διότι τα προβλήματα σήμερα είναι κοινά, μας απασχολούν από κοινού. Εχουμε χρέος να βρούμε από κοινού τη λύση τους[30]».
  3. ↑ Στο βιβλίο του Cengiz Aktar, "Tarihi Siyasi Dini ve Hukuki Açıdan Ekümenik Patrikhane", σελ. 10-11, αναφέρεται: « (…) πλέον η Τουρκία ορίζει το Πατριαρχείο ως μια τοπική Εκκλησία και θρησκευτική ηγεσία των Ρωμιών Ορθοδόξων της Πόλης. Και την οικουμενικότητα του Πατριαρχείου, που καθορίζει τις σχέσεις του με τις άλλες ορθόδοξες ή ετερόδοξες Εκκλησίες του κόσμου, την αρνείται επειδή τη θεωρεί πολιτικό αξίωμα[46]».
  4. ↑ Στο βιβλίο του Νiyazi Berkes, "Patrikhane ve Ekümeniklik", σελ. 30-32, αναφέρεται: «(…) Πού βασίζεται η Πατριαρχία και ισχυρίζεται ότι με τον τίτλο “Οικουμενικός” έχει την πρωτόθρονη θέση του ορθόδοξου κόσμου; Βλέπουμε ότι αυτό δεν είναι τίποτε άλλο παρά μόνον ένας ιστορικός μύθος. Μονάχα ο ελληνικός εθνικισμός θα μπορούσε να στηρίξει μια τέτοια πίστη που δεν έχει θεμέλια (…) αφ’ ενός οι αποδείξεις της ιστορίας, αφ’ετέρου η Συνθήκη της Λωζάνης και η σημερινή ορθόδοξη παράδοση μας δείχνουν ότι η Πατριαρχία δεν είναι τίποτε άλλο παρά προεδρία της ορθόδοξης εκκλησιαστικής κοινότητας της Πόλης. Η Οικουμενικότητα αυτού μπήκε στο χρονοντούλαπο της ιστορίας όπως και το χαλιφάτο του χαλίφη[46]».

Παραπομπές

  1. ↑ John Meyendorff, John Chapin, Nicolas Lossky(1981), The Orthodox Church: its past and its role in the world today, Crestwood, N.Y. : St Vladimir's Seminary Press, σελ.132 (ISBN 0-913836-81-8)
  2. ↑ MARLISE SIMONS (2012-12-03). «Bartholomew I of Constantinople's Bold Green Stance – The New York Times». https://www.nytimes.com/2012/12/04/science/bartholomew-i-of-constantinoples-bold-green-stance.html. Ανακτήθηκε στις 2017-02-25. 
  3. ↑ «The Green Patriarch – Apostolic Pilgrimage of Pope Francis and Ecumenical Patriarch Bartholomew to Jerusalem». Apostolicpilgrimage.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Ιανουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2017. 
  4. ↑ «Ίμβρος: Οι γονείς του Οικουμενικού Πατριάρχη αναπαύονται πλέον στην γενέτειρά τους». Ορθοδοξία News Agency. 21 Αυγούστου 2023. Ανακτήθηκε στις 18 Δεκεμβρίου 2023. 
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 Σιδηράς, Ιωάννης. «Urbi et orbi: Βαρθολομαίος ο Πάνυ (Μέρος Α΄)». Παρατηρητής της Θράκης. Ανακτήθηκε στις 29 Οκτωβρίου 2021. 
  6. ↑ «Ιστορικό προσκύνημα στην Παναγία Σουμελά του Πόντου». https://www.in.gr/2010/08/15/greece/istoriko-proskynima-stin-panagia-soymela-toy-pontoy/. Ανακτήθηκε στις 2019-06-14. 
  7. ↑ «Ιστορική στιγμή στην Τρίγλια: Αγιασμός υδάτων για πρώτη φορά μετά το 1922». https://www.iefimerida.gr/news/472899/istoriki-stigmi-stin-triglia-agiasmos-ydaton-gia-proti-fora-meta-1922-eikones. Ανακτήθηκε στις 2019-06-14. 
  8. ↑ «Derin devlet açtırmıyor» (στα Τουρκικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Σεπτεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 24 Μαΐου 2007. 
  9. ↑ «Archived copy». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Νοεμβρίου 2006. Ανακτήθηκε στις 19 Νοεμβρίου 2006. 
  10. ↑ ΕΘΝΟΣ, 24.06.2020: "Πατριάρχης Βαρθολομαίος για Αγία Σοφία: Είμαι συγκλονισμένος και λυπημένος"
  11. ↑ The Washington Post, 24.06.2020: "Why Istanbul’s historic Hagia Sophia could be in a fight against time"
  12. ↑ Κοκκινάκης 2015, σελ. 24-25.
  13. ↑ Αρχιμ. Τύχων, Καθηγούμενος Ιεράς Μονής Σταυρονικήτα Αγίου Όρους (1 Αυγούστου 2017). «Η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος μέσα από τα κείμενα των αποφάσεών της». pemptousia.gr. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2019. 
  14. ↑ Κοκκινάκης 2015, σελ. 27.
  15. ↑ Κοκκινάκης 2015, σελ. 28.
  16. ↑ Κοκκινάκης 2015, σελ. 167-169.
  17. ↑ Το Βήμα, συνέντευξη του Πατριάρχη Μόσχας Αλεξίου Β΄
  18. ↑ «Εφημερίδα «Χρόνος» της Κομοτηνής, 04/07/2008». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2008. 
  19. ↑ «Τα Θεοφάνεια στο Φανάρι – Παραδόθηκε ο Τόμος Αυτοκεφαλίας στην Ουκρανία». orthodoxia.info. 6 Ιανουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2019. 
  20. ↑ «Τι κρύβει το σχίσμα του Φαναρίου με τη Μόσχα». https://www.in.gr/2018/10/17/greece/ti-kryvei-sxisma-tou-fanariou-ti-mosxa/. Ανακτήθηκε στις 2019-06-14. 
  21. ↑ Κοκκινάκης 2015, σελ. 160-161.
  22. ↑ «Ιστορική επίσκεψη του Πάπα Βενέδικτου στο Οικουμενικό Πατριαρχείο». in.gr. 29 Νοεμβρίου 2006. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουνίου 2019. 
  23. ↑ «Μήνυμα ενότητας από τον Οικουμενικό Πατριάρχη και τον Πάπα στη θρονική εορτή της Ρώμης». in.gr. 29 Ιουνίου 2008. Ανακτήθηκε στις 17 Απριλίου 2020. 
  24. ↑ Pope sets tone for humbler papacy, calls for defense of the weak Αρχειοθετήθηκε 2015-09-24 στο Wayback Machine.. Reuters. 19 Μαρτίου 2013
  25. ↑ Pelowski, Alton J. (Μάιος 2013). «Our Eastern Brothers». Columbia: σελ. 20–23. 
  26. ↑ «Βαρθολομαίος-Φραγκίσκος: Υπέγραψαν Κοινή Διακήρυξη». in.gr. 26 Μαΐου 2014. Ανακτήθηκε στις 17 Απριλίου 2020. 
  27. ↑ «Joint International Commission for Theological Dialogue Between the Catholic Church and the Orthodox Church (as a whole) - Dialogue documents» (στα Αγγλικά). Vatican - Dicastery for promoting Cristian Unity. Ανακτήθηκε στις 19 Δεκεμβρίου 2023. 
  28. ↑ Patriarch Bartholomew I: Texts and Speeches (1991–1992) (1998) George C. Papademetriou; Journal of Ecumenical Studies 35
  29. ↑ Recent Patriarchal Encyclicals on Religious Tolerance and Peaceful Coexistence (2002) George C. Papademetriou Journal of Ecumenical Studies, 39
  30. ↑ 30,0 30,1 «Βαρθολομαίος: Στην Ορθοδοξία δεν υπάρχουν άλυτα προβλήματα». tanea.gr. 11 Νοεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 16 Μαΐου 2020. 
  31. ↑ «The Green Patriarch | Ecumenical Patriarchate of Constantinople». Patriarchate.org. 29 Αυγούστου 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Σεπτεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 2013. 
  32. ↑ Orthodox Leader Deepens Progressive Stance on Environment 3 Δεκεμβρίου 2012 The New York Times
  33. ↑ Μαρίνα Ζιώζιου (30 Μαΐου 2019). «Βαρθολομαίος: Ο «Πράσινος Πατριάρχης»». ethnos.gr. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2019. 
  34. ↑ «Εκκλησία Γνήσιων Ορθόδοξων Χριστιανών Ελλάδος». churchgoc.blogspot.com. Φεβρουάριος 2020. Ανακτήθηκε στις 16 Μαΐου 2020. 
  35. ↑ «Δε θεωρούμε ορθόδοξο τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο». newsbeast.gr. 24 Δεκεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 16 Μαΐου 2020. 
  36. ↑ Letter to Ecumenical Patriarch Bartholomew Holy Community, Holy Mountain Athos Αρχειοθετήθηκε 2010-07-04 στο Wayback Machine.. Επιστολή Ηγουμένων Μονών του Αγίου Όρους, 30 Δεκεμβρίου 2006
  37. ↑ «Μητρόπολη Πειραιώς: Καταδικασμένη σε αποτυχία η Πανορθόδοξη». dogma.gr. 13 Ιουνίου 2016. Ανακτήθηκε στις 16 Μαΐου 2020. 
  38. ↑ Фанар угрожает «отзывом» автокефалий за связь с Московским Патриархатом. radonezh.ru, 05 Μαΐου 2012.
  39. ↑ Неканоническая ситуация: Православная диаспора на распутье. // pravmir.ru
  40. ↑ Каверин Н. Восточный папизм Константинополя и перспективы созыва Всеправославного Собора // blagogon.ru, 8 Σεπτεμβρίου 2011.
  41. ↑ Πρωτοπρεσβύτερου Андрей Новиков. И вновь о восточном папизме. pravmir.ru
  42. ↑ Против идеи «восточного папизма» Αρχειοθετήθηκε 2013-11-02 στο Wayback Machine. Αρχειοθετήθηκε Νοέμβριος 2, 2013 στη Wayback Machine του Internet Archive. katehon.ru
  43. ↑ Πρωτοπρεσβύτερου Андрей Новиков. Первенство в Церкви: примат чести или примат власти?
  44. ↑ Рюмин А. «Восточный папизм» Константинопольского Патриарха и противодействие ему. rusk.ru, 14 Ιουνίου 2004.
  45. ↑ Протоиерей Вадим Леонов (23 Οκτωβρίου 2018). «Константинопольский папизм». Православие.ru. Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2018. 
  46. ↑ 46,0 46,1 Κοκκινάκης 2015, σελ. 52.
  47. ↑ Турецкое руководство дало понять Варфоломею I, что его возможное вмешательство в украинские дела противоречит интересам Турции. NEWSru.com, 27 Ιουνίου 2008.
  48. ↑ Kaya, Bayram (10 Μαΐου 2013). «One arrested as plot to assassinate Patriarch Bartholomew uncovered». Zaman. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 May 2013. https://web.archive.org/web/20130510174058/http://todayszaman.com/news-315022-one-arrested-as-plot-to-assasinate-patriarch-bartholomew-uncovered.html. Ανακτήθηκε στις 10 Μαΐου 2013. 
  49. ↑ «Επιστολή στήριξης Βαρθολομαίου στον Ερντογάν για τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Συρία | Kathimerini». http://www.kathimerini.gr/945419/article/epikairothta/kosmos/epistolh-sthri3hs-var8olomaioy-ston-erntogan-gia-tis-stratiwtikes-epixeirhseis-sth-syria. Ανακτήθηκε στις 2018-01-29. 
  50. ↑ Путин назвал «раскольнической» новую объединённую церковь Украины. // kommersant.ru, 20 Δεκεμβρίου 2018.
  51. ↑ «Путин уличил Вселенского патриарха в жажде наживы на Украине». lenta.ru. Ανακτήθηκε στις 23 Δεκεμβρίου 2018. 
  52. ↑ «Eπίτιμος διδάκτωρ του Παν. Μακεδονίας ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος». ProtoThema. 24 Οκτωβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 20 Οκτωβρίου 2024. 
  53. ↑ «Ο Οικουμενικός Πατριάρχης στην Αθήνα | BBC Greek». www.bbc.co.uk. Ανακτήθηκε στις 20 Οκτωβρίου 2024. 
  54. ↑ «Επίτιμος Διδάκτορας του ΔΙΠΑΕ ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος». www.naftemporiki.gr. 6 Σεπτεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 20 Οκτωβρίου 2024. 
  55. ↑ «Ο Οικουμενικός Πατριάρχης ανακηρύχθηκε Επίτιμος Διδάκτορας». www.esos.gr. Ανακτήθηκε στις 20 Οκτωβρίου 2024. 
  56. ↑ «Αναγορεύτηκε Επίτιμος Διδάκτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κύπρου ο Πατριάρχης». Ανακτήθηκε στις 10 Σεπτεμβρίου 2022. 
  57. ↑ Patriarch Bartholomaios erhält Ehrendoktorwürde der Universität Tübingen Ανακτήθηκε στις 30 Μαΐου 2017.
  58. ↑ Μανδαλίδης, Γιάννης (21 Οκτωβρίου 2020). «Βαρθολομαίος: Θερμή υποδοχή στη Ρώμη - Αναγορεύθηκε επίτιμος διδάκτορας». CNN.gr. https://www.cnn.gr/politiki/story/239442/vartholomaios-thermi-ypodoxi-sti-romi-anagoreythike-epitimos-didaktoras. Ανακτήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 2020. 
  59. ↑ «ΕΔΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ». www.edra.gr. Ανακτήθηκε στις 20 Οκτωβρίου 2024. 
  60. ↑ «Επίτιμος διδάκτωρ στο πανεπιστημιακό ινστιτούτο Sophia ο Βαρθολομαίος - Zougla». 26 Οκτωβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 20 Οκτωβρίου 2024. 
  61. ↑ ertnews.gr, Συντακτική ομάδα (3 Μαΐου 2023). «Επίτιμος διδάκτορας της Θεολογικής Σχολής της Κεντρικής Ιταλίας ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος». ertnews.gr. Ανακτήθηκε στις 20 Οκτωβρίου 2024. 
  62. ↑ «Αναγόρευση του Οικουμενικού Πατριάρχου σε Επίτιμο Διδάκτορα της Ποντιφικής Θεολογικής Σχολής Νότιου Ιταλίας». Ορθοδοξία News Agency. 24 Νοεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 20 Οκτωβρίου 2024. 
  63. ↑ Universität Wien
  64. ↑ «Eπίτιμος Διδάκτωρ στο Πανεπιστήμιο του Εξετερ ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος». in.gr. 12 Ιουλίου 2000. Ανακτήθηκε στις 20 Οκτωβρίου 2024. 
  65. ↑ Επίτιμος διδάκτορας σε πανεπιστήμιο της Σμύρνης ο Οικουμενικός Πατριάρχης
  66. ↑ «Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος επίτιμος διδάκτωρ στο Πανεπιστήμιο Σμύρνης». News.gr (στα Αγγλικά). 11 Φεβρουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 20 Οκτωβρίου 2024. 
  67. ↑ «Вселенскому патриарху Варфоломею присвоено звание почетного доктора Национального университета "Киево-Могилянская академия"». Интерфакс-Украина (στα Ρωσικά). 26 Ιανουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 26 Ιανουαρίου 2019. 
  68. ↑ «Bartholomew receives honorary doctorate of Kyiv-Mohyla Academy». 112.international (στα Αγγλικά). 28 Ιανουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2019. 
  69. ↑ Ecumenical Patriarch Bartholomew Doctor Honoris Causa of the Hebrew University in Jerusalem
  70. ↑ «Επίτιμος διδάκτωρ του εβραϊκού πανεπιστημίου στα Ιεροσόλυμα ο Βαρθολομαίος». ProtoThema. 6 Δεκεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 20 Οκτωβρίου 2024. 
  71. ↑ «Ecumenical Patriarch Receives Honorary Degree». Fordham.edu. 28 Οκτωβρίου 2003. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Σεπτεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 2013. 
  72. ↑ Καλμούκος, Θεόδωρος. «Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος έλαβε επίτιμο διδακτορικό από το Notre Dame». Εθνικός Κήρυκας. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Οκτωβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 29 Οκτωβρίου 2021. 
  73. ↑ «Επίτιμος Διδάκτορας του Πανεπιστημίου Σοχούμι της Γεωργίας ο Οικουμενικός Πατριάρχης». euronews. 24 Νοεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 20 Οκτωβρίου 2024. 
  74. ↑ Zachariadi, Eirini (22 Οκτωβρίου 2023). «Ο Πατριάρχης Επίτιμος Διδάκτωρ του Ποντιφικού Πανεπιστημίου της Σαλαμάνκα». «Εθνικός Κήρυκας». Ανακτήθηκε στις 20 Οκτωβρίου 2024. 
  75. ↑ «Ο Οικουμενικός Πατριάρχης πρώτος Επίτιμος Διδάκτωρ της Θεολογικής Σχολής του Σίδνεϊ - Neos Kosmos». ΝΕΟΣ ΚΟΣΜΟΣ. 7 Οκτωβρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 20 Οκτωβρίου 2024. 
  76. ↑ «O Οικουμενικός Πατριάρχης αναγορεύτηκε επίτιμος Διδάκτορας του ΡΚαθολικού Πανεπιστημίου Notre Dame του Σύδνεϋ». Ορθοδοξία News Agency. 8 Οκτωβρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 20 Οκτωβρίου 2024. 
  77. ↑ «Επίτιμος καθηγητής του ΕΑΠ αναγορεύτηκε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος». Ανακτήθηκε στις 14 Ιουλίου 2022. 
  78. ↑ «Πατριάρχης Βαρθολομαίος: Αναγορεύτηκε επίτιμος καθηγητής του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου». CNN.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουνίου 2022. 
  79. ↑ «Επίτιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων ο Οικουμενικός Πατριάρχης». Ανακτήθηκε στις 14 Ιουλίου 2022. 
  80. ↑ Διεθνές βραβείο για την προστασία του περιβάλλοντος, στον Πατριάρχη Βαρθολομαίο[νεκρός σύνδεσμος], VOA News, 12-06-2002.
  81. ↑ Визит Патриарха moles.ee
  82. ↑ Aufstellung aller durch den Bundespräsidenten verliehenen Ehrenzeichen für Verdienste um die Republik Österreich ab 1952
  83. ↑ Патриарх Константинопольский Варфоломей награждён орденом «Золотое руно» — высшим орденом Грузии для иностранных граждан Αρχειοθετήθηκε Οκτώβριος 17, 2007 στη Wayback Machine του Internet Archive
  84. ↑ Указ Президента Украины от 22 июля 2008 года № 651/2008 «О награждении орденом князя Ярослава Мудрого» Αρχειοθετήθηκε Ιανουάριος 28, 2014 στη Wayback Machine του Internet Archive
  85. ↑ «ГЛАВА ДОМА БАГРАТИОНОВ НАГРАДИЛ ВЫСШИМ ДИНАСТИЧЕСКИМ ОРДЕНОМ ВСЕЛЕНСКОГО ПАТРИАРХА». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Μαΐου 2013. Ανακτήθηκε στις 17 Απριλίου 2020. 
  86. ↑ Prezident udelil arcibiskupovi Bartolomejovi I. vyznamenanie(Σλοβακικά)
  87. ↑ Указ Президента Украины № 393/2013 «О награждении орденом Свободы» Αρχειοθετήθηκε Ιανουάριος 26, 2014 στη Wayback Machine του Internet Archive
  88. ↑ «Podelom ordena Svetog Cara Konstantina završena liturgija povodom jubileja Milanskog edikta». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 17 Απριλίου 2020. 
  89. ↑ Президент Болгарии наградит Вселенского патриарха Варфоломея орденом «Стара планина»[νεκρός σύνδεσμος]
  90. ↑ Ιστότοπος της Προεδρίας της Ιταλικής Δημοκρατίας (Ιταλικά)
  91. ↑ «Ο Πρόεδρος της Ιταλίας απένειμε στον Οικουμενικό Πατριάρχη το ανώτατο παράσημο της χώρας». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Οκτωβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2016. 
  92. ↑ «Щедрая Молдова иностранцам «Ордена Республики» вручать готова». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Σεπτεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 17 Απριλίου 2020. 
  93. ↑ Президент вручил высокую государственную награду Вселенскому Патриарху Варфоломею. president.gov.ua, 5 Ιανουαρίου 2019.
  94. ↑ «Порошенко вручил патриарху Варфоломею орден «За заслуги»» (στα Ρωσικά). Коммерсантъ. 5 Ιανουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 5 Ιανουαρίου 2019. 

Πηγές

Εξωτερικοί σύνδεσμοι


τίτλοι της Ορθόδοξης Εκκλησίας
Προκάτοχος
Ιάκωβος 		Μητροπολίτης Φιλαδελφείας
1973-1990 		Διάδοχος
Μελίτων (Καράς)
Προκάτοχος
Μελίτων 		Μητροπολίτης Χαλκηδόνος
1990-1991 		Διάδοχος
Ιωακείμ Νεραντζούλης
Προκάτοχος
Δημήτριος 		Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως
1991-σήμερα 		Διάδοχος
Εν ενεργεία


Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!