Νουβέλ Βαγκ

Ο Φρανσουά Τρυφώ (αριστερά) και ο Ζαν-Λυκ Γκοντάρ (δεξιά) από τους πρωτοπόρους του κινήματος.

Η Νουβέλ Βαγκ (γαλλικά: Nouvelle Vague), το Νέο Κύμα του γαλλικού κινηματογράφου, ήταν καλλιτεχνική κίνηση που εκδηλώθηκε την δεκαετία του 1960 στη Γαλλία και θεωρείται ευρέως το πιο διάσημο και σημαντικό κίνημα στην ιστορία του κινηματογράφου.

Το Νέο Κύμα άρχισε το 1959 και συνέχισε στην δεκαετία του 1960, με πολλούς να διαφωνούν για το πότε ακριβώς τελείωσε. Κύρια χαρακτηριστικά του Κύματος ήταν η εναντίωση στην εμπορευματοποίηση του κινηματογράφου και η απελευθέρωση της κινηματογράφησης, από τα καθιερωμένα της πλαίσια.^[1] Για να προσδώσουν μία μεγαλύτερη φυσικότητα στις ταινίες τους, οι σκηνοθέτες τις γύριζαν σε εξωτερικό χώρο και με πραγματικό φωτισμό.^[2] Οι ταινίες του Νέου Κύματος επαναστατοποίησαν την Έβδομη Τέχνη, εδραιώνοντας διάφορες ριζοσπαστικές τεχνικές, και η επιρροή του κινήματος στον παγκόσμιο κινηματογράφο είναι ασυναγώνιστη. Σημαντικό κομμάτι του κινήματος ήταν και η Θεωρία του Auteur, η οποία υποστήριζε ότι ένας σκηνοθέτης πρέπει να έχει πλήρη έλεγχο σε μια ταινία, όπως ο συγγραφέας σε ένα βιβλίο. Το Νέο Κύμα γέννησε μερικούς από τους πιο αναγνωρισμένους σκηνοθέτες όλων των εποχών, καθώς και ταινίες που συχνά αναγνωρίζονται ως ανάμεσα στις καλύτερες όλων των εποχών.

Το Νέο Κύμα γεννήθηκε όταν πέντε κριτικοί ταινιών οι οποίοι δούλευαν για το περιοδικό Cahiers du Cinema εκδήλωσαν αγανάκτηση σχετικά με την κατάσταση του Γαλλικού Κινηματογράφου, και συγκεκριμένα με την πεζότητα και έλλειψη καινοτομίας που επιδείκνυε. Έτσι, αυτοί οι κριτικοί αποφάσισαν να σκηνοθετήσουν ταινίες οι ίδιοι, ώστε να ανατρέψουν το κινηματογραφικό κατεστημένο της εποχής. Οι πέντε αυτοί σινεφίλ οι οποίοι μετατράπηκαν σε σκηνοθέτες και οι οποίοι έδρασαν ως οι πυλώνες του κύματος ήταν οι Φρανσουά Τρυφώ, Ζαν-Λυκ Γκοντάρ, Ερίκ Ρομέρ, Ζακ Ριβέτ και Κλοντ Σαμπρόλ.

Πέρα από τους κριτικούς του Cahiers du Cinema, πολλοί άλλοι Γάλλοι σκηνοθέτες επίσης έφτιαξαν ριζοσπαστικές ταινίες την ίδια χρονική περίοδο και άρα συχνά θεωρούνται μέλη του κινήματος. Μια σημαντική ομάδα από τέτοιους σκηνοθέτες ήταν η λεγόμενη «Rive Gauche» (Αριστερή Όχθη, όπου Δεξιά Όχθη είναι η ομάδα του Cahiers du Cinema). Σε σχέση με την Δεξιά Όχθη, οι σκηνοθέτες της Αριστερής Όχθης ήταν λιγότερο τρελαμένοι με τον κινηματογράφο και τον έβλεπαν σαν όμοιο με άλλες τέχνες, όπως η λογοτεχνία. Παρ' όλ' αυτά, δεν υπήρχε πραγματικά έχθρα ανάμεσα στις δύο ομάδες, καθώς υποστήριζαν η μία την άλλη. Η Αριστερή Όχθη απαρτιζόταν από τους Αλέν Ρενέ, Ανιές Βαρντά, Ζακ Ντεμί, Κρις Μαρκέρ και Ενρί Κολπί.

Άλλοι σκηνοθέτες που συχνά συσχτίζονται με το Νέο Κύμα είναι οι Ζαν-Πιέρ Μελβίλ, Λουί Μαλ κ.λ.π.. Υπάρχει διαφωνία για το ποιοι σκηνοθέτες πρέπει να θεωρούνται μέλη του κινήματος: ενώ ο Φρανσουά Τρυφώ κυκλοφόρησε μια λίστα με 162 σκηνοθέτες που είχαν κάνει το ντεμπούτο τους μετά το 1959 και εξ'ου μπορούσαν να θεωρηθούν μέλη, ο συνάδελφος του Ζαν-Λυκ Γκοντάρ διαφώνησε, ισχυριζόμενος ότι τα μόνα μέλη του Νέου Κύματος ήταν η ομάδα του Cahiers du Cinema.^[3]

Επιρροές του κινήματος ήταν ο ιταλικός νεοραλισμός, το κλασικό χόλιγουντ, ο Άλφρεντ Χίτσκοκ, το φιλμ νουάρ και άλλα.^[4] Μεταξύ των ταινιών που το όρισαν ή που θεωρούνται σταθμός του είδους είναι το Τα 400 χτυπήματα (1959) του Φρανσουά Τρυφώ, το Χιροσίμα Αγάπη μου (1959) του Αλέν Ρενέ, το Με κομμένη την ανάσα (1960) του Ζαν-Λυκ Γκοντάρ κ.ά..

Παραπομπές

1. Ζουμπουλάκης Γιάννης (4 Οκτωβρίου 2009). «Νέο Κύμα, πενήντα χρόνια μετά». Το Βήμα. Ανακτήθηκε στις 17 Νοεμβρίου 2016. 
2. «Nouvelle vague». Κινηματογραφική Λέσχη Γυθείου. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Απριλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 17 Νοεμβρίου 2016. 
3. Richard Brody (2008). Everything is cinema : the working life of Jean-Luc Godard (1η έκδοση). New York: Metropolitan Books/Henry Holt & Co. ISBN 9780805068863. 71210286. 
4. Marie, Michel. The French New Wave : An Artistic School. Trans. Richard Neupert. New York: John Wiley & Sons, Incorporated, 2002.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• French New Wave encyclopedia & film guide
• The Culture Trip article