Ο βασιλιάς Φιλίππος Α΄ με την πρώτη σύζυγο του Μπέρθα και τα παιδιά τους - μικρογραφία 14ου αιώνα.Τάφος με τη σαρκοφάγο του βασιλιά των Φράγκων Φιλίππου Α΄
Ο Φίλιππος Α΄ της Γαλλίας ή Φίλιππος ο Ερωτικός[1] (Γαλ.:Philippe Ier, 1052 - 29 Ιουλίου 1108), βασιλιάς των Φράγκων (1060 - 1108), ήταν γιος και διάδοχος του βασιλιά των Φράγκων Ερρίκου Α' και της Άννας του Κιέβου.[2]
Νεανικά χρόνια
Η περίοδος της βασιλείας του ήταν εξαιρετικά μακρόχρονη για την εποχή του, το βασίλειο των Φράγκων την περίοδο που ήταν βασιλιάς γνώρισε μεγάλη ανάκαμψη και πρόοδο, επεκτάθηκε σημαντικά με την προσάρτηση του Βεξίν και του Μπουρζ.[3] Το όνομα του ήταν ασυνήθιστο στη Δυτική Ευρώπη, είναι Ελληνικής προέλευσης και μεταφράζεται ως «αυτός που αγαπά τα άλογα» το όνομα του δόθηκε από την Ανατολίτισσα μητέρα του. Την περίοδο που ήταν ανήλικος (1060 - 1066) κυβέρνησε υπό την κηδεμονία της μητέρας του με συμβασιλέα τον Βαλδουίνο Ε' της Φλάνδρας ο οποίος είχε παντρευτεί τη θεία του Αδέλα της Γαλλίας.
Επεμβάσεις στη Φλάνδρα
Το 1070 πέθανε ο ξάδελφος του Βαλδουίνος ΣΤ΄ της Φλάνδρας, ο μικρότερος αδελφός του Ροβέρτος της Φριζίας προσπάθησε να σφετεριστεί τον θρόνο από τον νεαρό γιο και διάδοχο του Βαλδουίνου Αρνούλφο Γ΄. Η βασιλομήτωρ Ριχίλδη, κόμισσα του Αινώ κάλεσε τον Γάλλο βασιλιά Φίλιππο Α΄ να υπερασπιστεί με στρατό τον νεαρό γιο της, ο Φίλιππος ανταποκρίθηκε. Ο βασιλικός στρατός της Φλάνδρας ηττήθηκε παρά τη βοήθεια του Φιλίππου και ο νεαρός Αρνούλφος σκοτώθηκε στη μάχη του Κασσέλ (1071) χωρίς απογόνους, τον διαδέχθηκε ο ίδιος ο θείος του Ροβέρτος της Φριζίας.[3]
Γάμος με τη Βερτράδη του Μονφόρ και σκληρές αντιδράσεις από την εκκλησία
Παντρεύτηκε τη Μπέρτα της Ολλανδίας κόρη του Φλωρέντιου της Ολλανδίας (1072),[4] στη συνέχεια ερωτεύτηκε παράφορα τη Βερτράδη του Μονφόρ τελευταία σύζυγο του Φούλκωνος Δ' του Ανζού και μητέρα του Φούλκωνος των Ιεροσολύμων. Αποκήρυξε την Μπέρτα με τη δικαιολογία ότι ήταν παχύσαρκη παρά το ότι του είχε κάνει τον απαιτούμενο διάδοχο για να παντρευτεί τη Βερτράδη η οποία χώρισε και αυτή τον Φούλκωνα για να γίνει βασίλισσα της Γαλλίας. Ο γάμος έφερε τεράστιες αντιδράσεις από την εκκλησία, αφορίστηκε από τον Ούγο, αρχιεπίσκοπο της Λυών, (1094) [5] στη συνέχεια αφού δεν υπάκουσε στις εντολές του πάπα να τη χωρίσει αφορίστηκε από τον ίδιο τον πάπα Ουρβανό Β΄ στο Συμβούλιο του Κλερμόν (1095).[6] Ο Φίλιππος υποσχόταν συνέχεια ότι θα χωρίσει τη Βερτράδη, αλλά πάντα επέστρεφε σε αυτήν, τελικά ευρισκόμενος μπροστά σε αδιέξοδο αποφάσισε να δηλώσει δημόσια μετάνοια (1104), από τότε μέχρι τον θάνατο του δεν ζούσε μαζί με τη Βερτράδη. Χάρη στον αφορισμό του από τον πάπα δεν μπόρεσε να έχει συμμετοχή στην Α΄ Σταυροφορία όπως επιθυμούσε έστειλε αντί γι'αυτό τον αδελφό του Ούγο των Βερμαντουά (1100) που αποδείχτηκε από τους κορυφαίους Σταυροφόρους.
Εσωτερική πολιτική
Ο Φίλιππος Α΄ διόρισε τον Αλμπέρικ πρώτο Κοντόσταυλο της Γαλλίας (1060) και όπως ο πατέρας του ξόδεψε πολύ χρόνο για να καταστείλει τις εξεγέρσεις των ισχυρών φεουδαρχών, έκλεισε ειρήνη με τον δούκα της Βρετάνης Γουλιέλμο (1077).[7] Προσάρτησε στη Γαλλία το Βεξίν (1082) και στη συνέχεια την Μπουρζ (1100)
Πέθανε το 1108 και τον διαδέχθηκε ο γιος του Λουδοβίκος ο Παχύς, σύμφωνα με τον Άββα Σούγκερ :
«Ο βασιλιάς Φίλιππος είχε ασθενήσει βαριά. Μετά την απαγωγή της κόμισσας του Ανζού δεν μπορούσε να καταφέρει τίποτα προκειμένου να αποκαταστήσει το βασιλικό του κύρος λόγω της σαρκικής αφοσίωσης στη συγκεκριμένη κυρία. Δεν φρόντιζε ούτε τις κρατικές υποθέσεις, ούτε την υγεία του. Πριν αφήσει την τελευταία του πνοή ακούστηκε να ψιθυρίζει ότι δεν ήθελε να ταφεί στο παρεκκλήσι του Σαν Ντενί μαζί με τους προγόνους του βασιλείς γιατί δεν συμπεριφέρθηκε σωστά στην εκκλησία και δεν θα ήταν επιθυμητός ανάμεσα τους».
Οικογένεια
Με την πρώτη σύζυγο του Μπέρτα, κόρη του Φλόρις Α΄ κόμη της Ολλανδίας παιδιά του ήταν:
