Hadži Omerova džamija

Hadži Omerova džamija (Dolačka)
Vanjski izgled Hadži Omerove džamije
Položaj Hadži-Omerove džamije u Bosni i Hercegovini
Osnovne informacije
Lokacija	Banja Luka
Geografske koordinate	44.767219°N 17.193868°E / 44.767219; 17.193868
Religija	Islam
Općina	Banja Luka
Entitet	Republika Srpska
Država	Bosna i Hercegovina
Oznaka baštine	Nacionalni spomenik Bosne i Hercegovine i UNESCO
Arhitektonski opis
Arhitektonski stil	bosanski stil
Osnivač	Hadži Omer
Dovršeno	Početak 16. vijeka[1]
Specifikacije
Kapacitet	150
Munare	1

Hadži Omerova ili Dolačka džamija je banjalučka džamija koja se nalazi u naselju Dolac.

Historija

Izgrađena je 1618. godine u podgrađu tvrđave Kastel, u naselju Dolac, pošto se ime osnivača nalazi upisano na vakufnami Sefer-spahije iz 1618. godine. U popisu mahala iz 1851. godine, mahala Dolac ima 29 kuća. Harem uz džamiju se počeo formirati poslije izgradnje džamije, te se tu nalazilo nekoliko masivnih i lijepo klesarski obrađenih bašluka.

Pod zaštitom UNESCO-a kao kulturni spomenik svjetske baštine III. kategorije. Harem džamije sadrži stotinjak nišana, što starijih, što novijih. Jedan dio nišana je oštećen, a jedan dio je prenesen iz drugih banjalučkih mezaristana.

Džamija sa mezarjem u dvorištu

Hadži Omerova džamija je bila izgrađena u tipologiji džamija sa drvenom munarom i otvorenim sofama. Krov trijema se oslonjao na drvene stupove povezane drvenim lukovima. Unutar sofa je bilo drveno stepenište, pošto su na jednom dijelu sofe imale sprat, odakle se moglo ući na mahfil izvana.

Rušenje

Spaljena je 9. septembra 1993. za vrijeme rata u Bosni i Hercegovini; izgorio je krov i munara. U septembru naredne godine svi ostaci džamije odvezeni su na smetljište.^[2] Na taj dan srušena je i Stupnička džamija, posljednje očuvane do tada u Banja Luci.^[3]

Proglašena je za nacionalni spomenik Bosne i Hercegovine.^[1]

Obnova

Hadži Omerova džamija je obnovljena, te otvorena 14. jula 2007. godine.^[4] Nije izvedena u skladu sa stanjem objekta prije rušenja.

Također pogledajte

• Spisak džamija u Bosni i Hercegovini
• Spisak džamija u Banjoj Luci

Reference

1. "Hadži Omerova (Dolačka) džamija". KONS.gov.ba. Arhivirano s originala, 6. 5. 2021. Pristupljeno 4. 5. 2017.
2. Husedžinović i Arslanagić 2005, str. 578.
3. "Na današnji dan srpski agresor srušio Dolačku i Stupničku džamiju u Banjaluci". mojinfo.ba (jezik: engleski). 9. 9. 2022. Pristupljeno 11. 5. 2024.
4. "Otvorena obnovljena Hadži Omerova džamija". nezavisne.com. Pristupljeno 4. 5. 2017.

Literatura

• Alija Bejtić, Banja Luka pod turskom vladavinom, Arhitektura i teritorijalni razvitak grada u 16. i 17. vijeku, Naše starine, I (Godišnjak Zavoda za zaštitu spomenika kulture SR Bosne i Hercegovine), Sarajevo 1953.
• Sabira Husedžinović, Džamije Banja Luke u planovima austrijskih ratnih karata iz XVIII vijeka, Prilozi za orijentalnu filologiju 47-48, Orijentalni institut, Sarajevo 1999.
• Husedžinović, Sabira; Arslanagić, Dževahira (2005). Dokumenti opstanka: vrijednosti, značaj, rušenje i obnova kulturnog naslijeđa. Zenica: Muzej grada Zenice. ISBN 9958-9413-2-5.

Vanjski linkovi

• Zvanična stranica muftijstva Banja Luka Arhivirano 16. 5. 2017. na Wayback Machine
• Zvanična stranica medžlisa IZ Banja Luka
• Zvanična stranica komisije nacionalnih spomenika Bosne i Hercegovine