Yuxarı Ağcakənd — Goranboy rayonunun Yuxarı Ağcakənd qəsəbə inzibati ərazi dairəsində qəsəbə.[1]
Yuxarı Ağcakənd qəsəbəsi Gorançayın sahilində, Murovdağ silsiləsinin ətəyindədir. XIX əsrdə bir qrup ailənin gips yataqları olan və Ağca adlanan ərazidə məskunlaşması nəticəsində yaranmışdır. Sonralar kənd genişlənərək mövqeyinə görə müvafiq olaraq Aşağı Ağcakənd və Yuxarı Ağcakənd adlı iki hissəyə ayrıldı.[2]
1992-ci ilin əvvəllərində Ermənistan Silahlı Qüvvələri və Qarabağdakı separatçı qüvvələr Goranboy rayonunun dağlıq hissələrini ələ keçirmişdi. Yuxarı Ağcakənd qəsəbəsi və ətraf kəndlər də işğal edilən ərazilər arasında idi. 12 iyul 1992-ci ildə Azərbaycan Ordusu “Goranboy əməliyyatı” çərçivəsində genişmiqyaslı əks-hücum həyata keçirdi. 14 iyul 1992-ci ildə Yuxarı Ağcakənd qəsəbəsi işğaldan azad edildi və Azərbaycan nəzarətinə qaytarıldı.
Yuxarı Ağcakəndin azad edilməsi strateji baxımdan mühüm hadisə idi. Bununla Azərbaycan Ordusu Goranboy rayonunda tam nəzarəti bərpa etdi və erməni qüvvələrinin Murovdağ istiqamətində geri çəkilməsinə səbəb oldu. Eyni zamanda, əməliyyat nəticəsində Ermənistan ordusunun Kəlbəcər və Ağdərə istiqamətində irəliləməsinin qarşısı alındı.
Bu gün Yuxarı Ağcakənd qəsəbəsi Azərbaycan nəzarətindədir və burada məskunlaşma davam edir. Qəsəbənin azad edilməsi Azərbaycanın torpaqlarını qorumaq uğrunda apardığı mübarizənin uğurlu nəticələrindən biri kimi tarixə düşmüşdür.
Goranboy rayonunun dağlıq hissəsində yerləşən Yuxarı Ağcakənd qəsəbəsi zəngin və füsunkar təbiətə malikdir. Murovdağ silsiləsinin ətəyində yerləşən bu qəsəbə sıx meşələrlə əhatə olunmuşdur və mülayim dağ iqlimi ilə seçilir.
Burada əsasən palıd, vələs, fıstıq və göyrüş ağaclarından ibarət geniş meşə sahələri mövcuddur. Yaz və yay aylarında Yuxarı Ağcakəndin təbiəti xüsusilə gözəl görünür. Yaşıl meşələr, təmiz hava və saf bulaqlar buranı ekoturizm üçün əlverişli məkana çevirir.
Qəsəbənin ərazisindən axan çaylar və bulaqlar da təbiətinə xüsusi gözəllik qatır. Ərazidə müxtəlif növ yabanı heyvanlar, o cümlədən cüyür, canavar, tülkü və dovşan kimi fauna növləri məskunlaşmışdır. Quş növləri arasında qartallar və digər yırtıcı quşlar da burada müşahidə edilir.
Yuxarı Ağcakəndin təbiəti həm də kənd təsərrüfatı üçün əlverişlidir. Burada əsasən taxılçılıq, bağçılıq və maldarlıq inkişaf edib. Meşə və çəmənliklərin bolluğu heyvandarlıq üçün geniş imkanlar yaradır.
Ümumiyyətlə, Yuxarı Ağcakəndin təbiəti onun sakinlərinə və buraya səfər edənlərə təmiz hava, mənzərəli dağ mənzərələri və ekoloji cəhətdən zəngin bir mühit bəxş edir.