Turkman taqvimi

Turkman taqvimi 2002-yilda Turkmaniston prezidenti Saparmurot Niyozov tomonidan kiritilgan va 2008 yilda Gurbanguli Berdimuhamedov tomonidan bekor qilingan taqvimdir. Taqvim Grigoriyan taqvimining aynan oʻzi boʻlib, faqatgina uning barcha 12 oyi, shuningdek, haftaning barcha 7 kuni nomi oʻzgartirilgan edi. Ilgari turkman tilida rus tilidan oʻzlashtirilgan oy nomlari ishlatilgan (ular oʻz navbatida lotin tilidan kelib chiqqan); turkman tilidagi hafta kunlarining anʼanaviy nomlari forschadan kelib chiqqan.

2002-yilda kiritilgan bu nomlar Niyozov davrida ildiz ota boshlagan millatchilik mafkurasining turli unsurlari bilan bogʻlangan. Ular nafaqat turkman tilida, balki Turkmanistonning rus tilidagi matbuotida ham qoʻllangan (baʼzan anʼanaviy nomlar qavs ichida qoʻshilgan).

Oy nomlari

• Yanvar (yanvar) — „turkmanboshi“ (Türkmenboşy aý),
• Fevral (fevral) — „baydak“ (Baydak aý, „bayroq oyi“),
• Mart (mart) — " novruz " (Nowruz aý, Sharqiy Yangi yil sharafiga),
• Aprel (aprel) — „gurbansoltan-edje“ (Gurbansoltan aý, prezidentning onasi sharafiga),
• May (may) — „maxtumquli“ (Magtymguly aý, Turkmaniston klassik, buyuk turkiy shoir Maxtumquli sharafiga),
• Iyun (Iyun) — „oguz“ (Oguzhan aý, sharafiga Oguz xon — turklar ellar otasi — oʻgʻuz turkmanlar tegishli boʻlgan),
• Iyul (Iyul) — „gorkut-ata“ (Gorkut aý, turkman eposining qahramoni),
• Avgust (Avgust) — „alp arslan“ (Alp Arslan aý, turkman qoʻmondoni),
• Sentabr (Sentabr) — " Ruhnoma " (Ruhnoma aý, Turkmanboshi kitobi),
• Oktabr (oktabr) — „garashsyzlyk“ (Garaşsyzlyk aý, „mustaqillik oyi“),
• Noyabr (Noýabr) — „sanjar“ (Sanjar aý, Turkmanistonning tarixiy shaxsi),
• Dekabr (Dekabr) — " bitaraplik " (Bitaraplyk aý, „betaraflik oyi“).

Hafta kunlarining nomlari

Haftaning kunlarida yangi oʻylab topilgan turkiy nomlar mavjud edi:

• Dushanba (Dushenbe) — Bashgyun (Başgün, asosiy kun)
• Seshanba (Sişenbe) — yashgyun (Ýaşgün, yosh kun)
• Chorshanba (Çarşenbe) — Xoshgun (Xoshgʻun, xayrli kun)
• Payshanba (Penşenbe) — Sogapgun (Sogapgün, solih kun)
• Juma (Anna) — annagyun (Annagün, anna — anʼanaviy forscha ism, turkiy „gyun“ qoʻshilgan) yoki oddiygina anna
• Shanba (Şenbe) — Ruhgyun (Ruhgün, Ruh kuni)
• Yakshanba (Ýekşenbe) — dynchgyun (Dynchgun, dam olish kuni).

Bekor qilishinishi

1-iyul kuni 2008, Turkmanistonda, oy nomlar Georgiy taqvimiga, shuningdek, haftaning kun nomlari anʼanaviy Fors nomlariga qaytarildi^[1] .

Havolalar

1. „Туркменам вернули прежний календарь“. LENTA.RU (2008-yil 1-iyul). Qaraldi: 2016-yil 21-oktyabr.