Папуа — Яңа Гвинея

Папуа — Яңа Гвинея
Lua хатасы: expandTemplate: template "lang-tpi" does not exist.
Байрак^[d]	Илтамга^[d]
Нигезләнү датасы	1975
Рәсми исем	Papua New Guinea һәм l’État indépendant de Papouasie- Nouvelle-Guinée[1]
Кыскача исем	🇵🇬, PNG, 巴新, 巴紐, 巴新, ПНГ, PNG, PNG, PNG, PNG, PNG һәм PNG
ХФӘ билгесе	'pɑpʉɑ nyːgɪ'neːɑ
Гомер озынлыгы	65,544 ел[2]
Демоним	pápua új-guineai, Papua New Guinean, papua-neoguineeni, papua-neoguineean, papua-neoguineeană, পাপুয়া নিউ গিনীয়, papuano, papuana, papuani, papuane, papuan, papuanu, papuana, Néoguinéen[1], Néoguinéenne[1], Papouasien[1], Papouasienne, מפפואה גינאה החדשה, papú[3], papuana, papuane, papuani, papuan, Papu-Nov-Gvineano, папуас, папуаска, папуасы, پاپوي, پاپوية, پاپويين, پاپويات, Papuanec һәм Papuanka
Рәсми тел	инглиз теле, ток-писин теле, һири-моту һәм Папуа — Яңа Гвинея ишарә теле^[d][4]
Гимн	Папуа — Яңа Гвинея гимны^[d]
Мәдәният	Папуа — Яңа Гвинея мәдәнияте^[d]
Шигарь тасвирламасы	Төрлелектә бердәмлек^[d]
Шигарь тексты	A million different journeys һәм Miliwn o Deithiau Gwahanol
Дөнья кисәге	Океанлык
Дәүләт	Папуа — Яңа Гвинея
Башкала	Порт-Морсби^[d]
Сәгать поясы	UTC+10:00, UTC+11:00 һәм Pacific/Port_Moresby^[d][5]
Табигый-георафик объект эчендә урнашкан	Яңа Гвинея^[d]
Иң көнчыгыш ноктасы	4°31′30″ к. к. 159°24′00″ кч. о.
Иң төньяк ноктасы	1°19′ к. к. 149°33′ кч. о.
Геомәгълүматлар	Data:Papua New Guinea.map
Иң югары ноктасы	Вильгельм^[d]
Иң түбән ноктасы	Тын океан
Дәүләт башлыгы вазыйфасы	Папуа — Яңа Гвинея монархы^[d]
Ил башлыгы	III Карл
Хөкүмәт башлыгы вазыйфасы	Папуа — Яңа Гвинея премьер-министры^[d]
Хөкүмәт башлыгы	Джеймс Марапе^[d]
Башкарма хакимият	Папуа — Яңа Гвинея милли башкарма советы^[d]
Канунбирү органы	Папуа — Яңа Гвинея милли парламенты^[d]
Үзәк банкы	Папуа — Яңа Гвинея банкы^[d]
Дипломатик мөнәсәбәтләр	Австралия, Исраил, Бөекбритания, Франция, Индонезия, Кытай Җөмһүрияте, Филипин, Америка Кушма Штатлары, Кытай, Бангладеш, Германия һәм Корея Халык Демократик Җөмһүрияте[6]
Әгъзалык	Берләшкән Милләтләр Оешмасы, Милләтләр Дуслыгы[7], Бөтендөнья сәүдә оешмасы, Азия-Тын океан икътисади хезмәттәшлеге, Халыкара реконструкция һәм үсеш банкы^[d], Халыкара үсеш ассоциациясе^[d], Халыкара финанс корпорациясе^[d], Инвестицияләр иминлеген гарантияләү буенча күпъяклы агентлык^[d], Инвестицион бәхәсләрне хәл итү буенча халыкара үзәк^[d], ЮНАМИД^[d], Африка, Кариб диңгезе һәм Тын океан дәүләтләре^[d], Кече утрау-дәүләтләре бердәмлеге^[d], Көньяк-Көнчыгыш Азия дәүләтләре берләшмәсе төбәк форумы^[d], Азия үсеш банкы^[d], Интерпол[8][9], ХКТО^[d][10][11], Халыкара гидрография оешмасы^[d][12], Мәгариф, фән һәм мәдәният сораулары буенча Берләшкән Милләтләр Оешмасы[13], Бөтендөнья почта берлеге[14][15], Халыкара телекоммуникацияләр берлеге^[d][16], Бөтендөнья метеорология оешмасы[17], Бөтендөнья сәламәтлек оешмасы[18] һәм Бөтендөнья таможня оешмасы^[d][19]
Никахка керү яше	21 яшь
Халык саны	8 935 000 (2020)
Ир-ат халкы	4 936 763[20], 5 039 466[20], 5 137 884[20] һәм 5 232 314[20]
Хатын-кыз халкы	4 605 722[20], 4 710 175[20], 4 811 553[20] һәм 4 910 305[20]
Административ бүленеше	Центральная провинция^[d], Чимбу^[d], Истерн-Хайлендс^[d], Восточная Новая Британия^[d], Ист-Сепик^[d], Энга^[d], Галф^[d], Маданг^[d], Манус^[d], Милн-Бей^[d], Моробе^[d], Новая Ирландия^[d], Оро^[d], Автономный регион Бугенвиль^[d], Саутерн-Хайлендс^[d], Западная провинция^[d], Уэстерн-Хайлендс^[d], Западная Новая Британия^[d], Сандаун^[d], Национальный столичный округ (Папуа — Новая Гвинея)^[d], Хела^[d] һәм Дживака^[d]
Акча берәмлеге	кина^[d]
Номиналь тулаем эчке продукт	26 311 656 000 $[21] һәм 30 633 444 295 $[21]
Кеше башына ТЭП	2757,22 $[22]
Кеше потенциалы үсеше индексы	0,558[23]
Inequality-adjusted Human Development Index	0,397[24]
Эшсезлек дәрәҗәсе	2 ± 1 процент[25]
Кардәш шәһәр	Тойота
Нәрсә белән чиктәш	Индонезия, Австралия, Микранизия һәм Сөләйман утраулары
Автомобил хәрәкәте ягы	сул^[d][26]
Челтәр көчәнеше	240 вольт[27]
Электр аергычы төре	AS/NZS 3112^[d][27]
Әүвәлгесе	Папуа — Яңа Гвинея территориясе^[d]
Алыштырган	Төньяк Сөләйман утраулары республикасы^[d] һәм Папуа — Яңа Гвинея территориясе^[d]
Кулланылган тел	Too many Викимәгълүмат entities accessed. Number of entities loaded: 401/400.
Мәйдан	Too many Викимәгълүмат entities accessed. Number of entities loaded: 402/400.
Рәсми веб-сайт	Too many Викимәгълүмат entities accessed. Number of entities loaded: 403/400.
Һәштәге	Too many Викимәгълүмат entities accessed. Number of entities loaded: 404/400.
Югары дәрәҗәле Интернет домены	Too many Викимәгълүмат entities accessed. Number of entities loaded: 405/400.
Too many Викимәгълүмат entities accessed. Number of entities loaded: 406/400.
Тематик география	Too many Викимәгълүмат entities accessed. Number of entities loaded: 407/400.
Феноменның икътисады	Too many Викимәгълүмат entities accessed. Number of entities loaded: 408/400.
Феноменның демографиясе	Too many Викимәгълүмат entities accessed. Number of entities loaded: 409/400.
Оешмада рәсми күзәтүче статусы	Too many Викимәгълүмат entities accessed. Number of entities loaded: 410/400.
Джини коэффициенты	Too many Викимәгълүмат entities accessed. Number of entities loaded: 411/400.
Өстәлгән кыйммәт салымы күләме	Too many Викимәгълүмат entities accessed. Number of entities loaded: 412/400.
Тулаем туулар коэффициенты	Too many Викимәгълүмат entities accessed. Number of entities loaded: 413/400.
Шәһәр халкы	Too many Викимәгълүмат entities accessed. Number of entities loaded: 414/400.
Авыл халкы	Too many Викимәгълүмат entities accessed. Number of entities loaded: 415/400.
Демократия индексы	Too many Викимәгълүмат entities accessed. Number of entities loaded: 416/400.
BTI Governance Index	Too many Викимәгълүмат entities accessed. Number of entities loaded: 417/400.
BTI Status Index	Too many Викимәгълүмат entities accessed. Number of entities loaded: 418/400.
Туым күрсәткече	Too many Викимәгълүмат entities accessed. Number of entities loaded: 419/400.
Үлем күрсәткече	Too many Викимәгълүмат entities accessed. Number of entities loaded: 420/400.
Илнең мобиль коды	Too many Викимәгълүмат entities accessed. Number of entities loaded: 421/400.
Илнең телефон коды	Too many Викимәгълүмат entities accessed. Number of entities loaded: 422/400.
Гадәттән тыш хәлләрдә ярдәм телефоны	Too many Викимәгълүмат entities accessed. Number of entities loaded: 423/400.
Номер тамгасы коды	Too many Викимәгълүмат entities accessed. Number of entities loaded: 424/400.
Диңгездәге идентификацияләү номеры	Too many Викимәгълүмат entities accessed. Number of entities loaded: 425/400.
Бу якта төшерелгән фильмнар төркеме	Too many Викимәгълүмат entities accessed. Number of entities loaded: 426/400.
Too many Викимәгълүмат entities accessed. Number of entities loaded: 427/400.

Too many Викимәгълүмат entities accessed. Number of entities loaded: 428/400.

Па́пуа — Яңа́ Гвине́я, тулы исеме Па́пуа — Яңа́ Гвине́я бәйсе́з дәүләте́ (ингл. Papua New Guinea [ˈpæpuːə njuː ˈɡɪni] (шулай ук ˈpɑːpuːə, ˈpæpjuːə), Калып:Lang-tpi, Калып:Lang-ho) — Океанлыкта урнашучы дәүләт. Тын океанның көньяк-көнбатыш өлешендә урнаша. Мәйданы — 462 840 км². Халык саны — якынча 6 млн кеше. Шәһәр халкы саны — 15,2 % (1991). Административ яктан дәүләт 20 виләяткә бүленә. Башкаласы — Порт-Морсби шәһәре. Милләтләр дуслыгына керә. Канун чыгару органы — Милли парламент.

Диннәр

2000 елгы халык санын алуның процент күрсәткечләре түбәндәгечә:

• Католик чиркәве (27,0%)
• Инҗилчеләр (19,5%)
• Папуа — Яңа Гвинея һәм Сөләйман утраулары берләшкән чиркәве (11,5%)
• Җиденче көн адвентистлары (10,0%)
• Илленчеләр (8,6%)
• Инҗил берлеге (5,2%)
• Англикан чиркәве (3,2%)
• Баптистлар (0,5%)
• Коткару Армиясе (0,2%)
• Башка христианнар (10%)
• Йәһвә шаһитлары (0,4%)
• Христос Чиркәве (0,4%)^[30]

Дәүләт гимны

O Arise, All You Sons (“Күтәрелегез, ил уллары!”) — Папуа-Яңа Гвинеяның милли музыкаль символы. Ул 1975 елның 10 сентябрендә (Папуа-Яңа Гвинея бәйсезлеге көнендә) Милли Башкарма Шура тарафыннан кабул ителгән. Тексты инглиз телендә язылган, гимн тулысынча Томас Шеклединең (Thomas Shacklady, 1917–2006) иҗат җимеше булып тора. Дәүләт байрагы һәм гербы 1971 елда ук расланган булса да, гимн тагын дүрт елдан соң гына, Австралиядән рәсми бәйсезлеккә ирешкәч кенә гамәлгә кертелгән.

O arise all you sons of this land, Let us sing of our joy to be free, Praising God and rejoicing to be Papua New Guinea. Shout our name from the mountains to seas Papua New Guinea; Let us raise our voices and proclaim Papua New Guinea. Now give thanks to the good Lord above For His kindness, His wisdom and love, For this land of our fathers so free, Papua New Guinea. Shout again for the whole world to hear Papua New Guinea; We're independent and we're free Papua New Guinea.

Күтәрелегез, ил уллары, Яңгыратыйк азатлык җырларын, Рәхмәтле Алланы мактарга — Папуа-Яңа Гвинея. Исемең диңгездә-тауларда — Папуа-Яңа Гвинея; Рухланыйк без сине хакларга — Папуа-Яңа Гвинея. Кодрәтле Алладан бәрәкәт — Игелек, зирәклек, мәхәббәт, Бабалар Ватаны, син азат — Папуа-Яңа Гвинея. Бар дөнья тыңласын, җыр яңгырат — Папуа-Яңа Гвинея; Без бәйсез, ирекле, күңел шат — Папуа-Яңа Гвинея.

Kütärelegez, il ulları, Yañğıratıyq azatlıq cırların, Räxmätle Allanı maqtarğa — Papua-Yaña Gvineyä. İsemeñ diñgezdä-tawlarda — Papua-Yaña Gvineyä; Ruxlanıyq bez sine xaqlarğa — Papua-Yaña Gvineyä. Qödrätle Alladan bäräkät — İgelek, ziräklek, mäxäbbät, Babalar Watanı, sin azat — Papua-Yaña Gvineyä. Bar dönya tıñlasın, cır yañğırat — Papua-Yaña Gvineyä; Bez bäysez, irekle, küñel şat — Papua-Yaña Gvineyä.

Хор башкаруында: [[1]]

Искәрмәләр

1. http://cnig.gouv.fr/wp-content/uploads/2020/02/CNT-PVM_r%C3%A9vis%C3%A9_2020-01-27-1.pdf
2. ЮНЕСКО-ның статистика институты
   https://wikidata.org/wiki/Track:Q3152127
3. http://www.diccionari.cat/lexicx.jsp?GECART=0099457
4. http://www.radioaustralia.net.au/international/radio/program/pacific-beat/sign-language-becomes-fourth-official-language-of-papua-new-guinea/1451176
5. https://data.iana.org/time-zones/tzdb-2021e/australasia
6. https://www.ncnk.org/sites/default/files/content/resources/publications/NCNK_Issue_Brief_DPRK_Diplomatic_Relations.pdf
7. https://thecommonwealth.org/our-member-countries/papua-new-guinea
8. https://www.interpol.int/Member-countries/World — Интерпол.
   https://wikidata.org/wiki/Track:Q8475
9. https://www.interpol.int/Who-we-are/Member-countries/Asia-South-Pacific/PAPUA-NEW-GUINEA
10. https://www.opcw.org/about-opcw/member-states/ — ХКТО.
    https://wikidata.org/wiki/Track:Q842490
11. https://www.opcw.org/about-us/member-states/papua-new-guinea
12. https://www.iho.int/srv1/index.php?option=com_wrapper&view=wrapper&Itemid=452&lang=en — Халыкара гидрография оешмасы.
    https://wikidata.org/wiki/Track:Q233611
13. http://www.unesco.org/eri/cp/ListeMS_Indicators.asp
14. http://www.upu.int/en/the-upu/member-countries.html
15. https://www.upu.int/en/Universal-Postal-Union/About-UPU/Member-Countries?csid=-1&cid=231
16. https://www.itu.int/online/mm/scripts/gensel8
17. https://public.wmo.int/en/members/papua-new-guinea
18. https://www.who.int/choice/demography/by_country/en/
19. https://www.wcoomd.org/-/media/wco/public/global/pdf/about-us/wco-members/list-of-members-with-membership-date.pdf
20. (unspecified title) — база данных Всемирного банка.
    https://wikidata.org/wiki/Track:Q21540096
21. https://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.MKTP.CD — Бөтендөнья банкы.
    https://wikidata.org/wiki/Track:Q7164
22. https://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.PCAP.CD?locations=PG
23. Отчёт о развитии человечества — Программа развития ООН, 2022.
    https://wikidata.org/wiki/Track:Q161718https://wikidata.org/wiki/Track:Q1185686
24. Отчёт о развитии человечества — Программа развития ООН, 2022.
    https://wikidata.org/wiki/Track:Q161718https://wikidata.org/wiki/Track:Q1185686
25. http://data.worldbank.org/indicator/SL.UEM.TOTL.ZS
26. http://chartsbin.com/view/edr
27. World Plugs / мөхәррир Халыкара иликтер тихникасы кәмисиясе
    https://wikidata.org/wiki/Track:Q193858
28. Crystal D. English as a Global Language — 2 — Cambridge University Press, 2012. — 224 p. — ISBN 978-1-107-61180-1, 978-0-511-07862-0, 978-0-521-82347-0, 978-0-521-53032-3
    https://wikidata.org/wiki/Track:Q471550https://wikidata.org/wiki/Track:Q39573052https://wikidata.org/wiki/Track:Q912887
29. Ethnologue — 25, 19 — Dallas, Texas: SIL International, 1951. — ISSN 1946-9675
    https://wikidata.org/wiki/Track:P1627https://wikidata.org/wiki/Track:Q14790https://wikidata.org/wiki/Track:Q14793
30. History Catholic Church in PNG. web.archive.org (2005-09-23). әлеге чыганактан 2005-09-23 архивланды. 2019-03-07 тикшерелгән.

Сылтамалар

Too many Викимәгълүмат entities accessed. Number of entities loaded: 429/400.

Моны да карагыз

• Папуа — Яңа Гвинеядә ислам
• Папуа — Яңа Гвинеядә Һинд дине