Лаос
Лаос |
лаос. ສາທາລະນະລັດ ປະຊາທິປະໄຕ ປະຊາຊົນລາວ |
Байрак[d] | Илтамга[d] |
| |
Нигезләнү датасы |
1949 |
|
Рәсми исем |
ສາທາລະນະລັດ ປະຊາທິປະໄຕ ປະຊາຊົນລາວ |
Кыскача исем |
🇱🇦 |
ХФӘ билгесе |
ˈlɑːus |
Гомер озынлыгы |
66 ел[1] |
Демоним |
Laotian[2], Lao[2], laoszi, Laosano, Laosänan, لاوسي, لاوسية, لاوسيون, лаосцы, מלאוס, laoțieni, laoțian, laoțiană, লাও, laotiano, laotiana, laotiani, laotiane, lau, laosianu, laosiana, Laosano, Laotien[3], Laotienne[3], Laotians[2], Laos[2], laotiana, laotiane, laotiani, laotian, لاووصي, لاووصية, لاووصيين, لاووصيات һәм Laosach[4] |
Рәсми тел |
лао теле |
Гимн |
Лаос гимны[d] |
Мәдәният |
Лаос мәдәнияте[d] |
Шигарь тексты |
ສັນຕິພາບ ເອກະລາດ ປະຊາທິປະໄຕ ເອກະພາບ ວັດທະນາຖາວອນ, Peace, independence, democracy, unity and prosperity, Мир, независимост, демокрация, единство и просперитет, Simply Beautiful һәм Mor Brydferth! |
Дөнья кисәге |
Азия[5] |
Дәүләт |
Лаос |
Башкала |
Вьентьян[d] |
Сәгать поясы |
UTC+07:00 һәм Asia/Vientiane[d][6] |
Иң көнчыгыш ноктасы |
15°19′09″ т. к. 107°38′06″ кч. о. |
Иң төньяк ноктасы |
22°30′ т. к. 101°46′ кч. о. |
Иң көньяк ноктасы |
13°54′35″ т. к. 106°06′17″ кч. о. |
Иң көнбатыш ноктасы |
20°21′18″ т. к. 100°05′03″ кч. о. |
Геомәгълүматлар |
Data:Laos.map |
Иң югары ноктасы |
Пхубиа[d] |
Иң түбән ноктасы |
Мекоң |
Идарә итү формасы |
халык республикасы[d] һәм коммунист диктатурасы[d] |
Дәүләт башлыгы вазыйфасы |
Лаос президенты[d] |
Ил башлыгы |
Тхонглун Сисулит[d] |
Хөкүмәт башлыгы вазыйфасы |
Лаос премьер-министры[d] |
Хөкүмәт башлыгы |
Пханкхам Вибхаван[d][7] |
Канунбирү органы |
Лаос парламенты[d] |
Үзәк банкы |
Лаос халык-демократик республикасы банкы[d] |
Дипломатик мөнәсәбәтләр |
Австралия, Согуд Гарәбстаны, Малайзия, СССР, Индонезия, Бруней, Кытай Җөмһүрияте, Таиланд, Вьетнам, Филипин, Америка Кушма Штатлары, Россия, Кытай, Япония, Бангладеш, Һиндстан, Гөрҗистан, Германия һәм Корея Халык Демократик Җөмһүрияте[8] |
Әгъзалык |
Берләшкән Милләтләр Оешмасы, Könyaq-Könçığış Aziä däwlätläre berläşmäse, Халыкара реконструкция һәм үсеш банкы[d], Халыкара үсеш ассоциациясе[d], Халыкара финанс корпорациясе[d], Инвестицияләр иминлеген гарантияләү буенча күпъяклы агентлык[d], Көньяк-Көнчыгыш Азия дәүләтләре берләшмәсе төбәк форумы[d], Азия үсеш банкы[d], Интерпол[9][10], ХКТО[d][11][12], Мәгариф, фән һәм мәдәният сораулары буенча Берләшкән Милләтләр Оешмасы[13], Франкофония[d], Бөтендөнья метеорология оешмасы[14], Бөтендөнья сәламәтлек оешмасы[15] һәм Бөтендөнья таможня оешмасы[d][16] |
Балигълык яше |
18 яшь |
Никахка керү яше |
18 яшь |
Халык саны |
6 858 160 (2017)[17] |
Ир-ат халкы |
3 254 000[18] |
Хатын-кыз халкы |
3 260 000[18] |
Административ бүленеше |
Аттапы[d], Бокео[d], Боликхамсай[d], Тямпасак[d], Хуапхан[d], Кхаммуан[d], Луангнамтха[d], Луангпхабанг[d], Удомсай[d], Пхонгсали[d], Сайнябули[d], Сараван[d], Саваннакхет[d], Секонг[d], Вьентьян[d], Вьентьян[d] һәм Сиангкхуанг[d] |
Акча берәмлеге |
лаослы кип[d] |
Номиналь тулаем эчке продукт |
18 827 148 530 $[19] һәм 15 724 383 783 $[19] |
Кеше потенциалы үсеше индексы |
0,607[20] |
Inequality-adjusted Human Development Index |
0,459[21] |
Нәрсә белән чиктәш |
Мьянма, Камбоджа, Кытай, Таиланд һәм Вьетнам |
Автомобил хәрәкәте ягы |
уң[d][22] |
Челтәр көчәнеше |
230 вольт[23] |
Электр аергычы төре |
NEMA 1-15[d][23], NEMA 5-15[d][23], Europlug[d][23], CEE 7/5[d][23] һәм Schuko[d][23] |
Кулланылган тел |
Hmong Njua[d], Khua[d], юан теле[d], Kaduo[d], Яо[d], Pacoh[d], киор теле[d], Brao[d], Alak[d], Yoy[d], арем теле[d], Nyaheun[d], Bit[d], тьыт[d], Phu Thai[d], Пхана[d], Phunoi[d], Phai[d], Phong[d], Duan[d], җеһ теле[d], Mlabri[d], Sila[d], кызыл тай теле[d], Jru'[d], пхуан теле[d], Tai Dón[d], Tai Do[d], Тай лой[d], Tai Pao[d], Lamet[d], Sapuan[d], көнбатыш кату теле[d], Mal[d], Tai Khang[d], Kiorr[d], Kuan[d], Laos Sign Language[d], O’du[d], Maleng[d], Oi[d], тай-дам теле[d], Laopan[d], Su'[d], Акха[d], лаху теле[d], Хани[d], лао теле, Saek[d], таи лү теле, Kuy[d], Halang[d], кхму теле[d], Ir[d], Sô[d], Upper Ta'oih[d], Bo[d], Hung[d], Ong[d], Western Bru[d], Eastern Bru[d], Kang[d], Ngeq[d], Lower Ta’Oi[d], Tareng[d], Tai Long[d], Khuen[d], Talieng[d] һәм Chepya[d] |
Мәйдан |
236 800 км² |
Рәсми веб-сайт |
tourismlaos.org |
Һәштәге |
Laos |
Югары дәрәҗәле Интернет домены |
.la |
|
Тематик география |
Лаос географиясе[d] |
Феноменның икътисады |
Лаос икътисады[d] |
Феноменның демографиясе |
Лаос халкы[d] |
Мәктәптә укымаган балалар саны |
382 255[24] |
Джини коэффициенты |
38,8[25] |
Өстәлгән кыйммәт салымы күләме |
10 процент |
Тулаем туулар коэффициенты |
2,57[26] |
Шәһәр халкы |
2 570 736[27], 2 656 210[27], 2 742 742[27] һәм 2 830 480[27] |
Авыл халкы |
4 641 317[27], 4 663 189[27], 4 682 315[27] һәм 4 698 995[27] |
Уку-язу нисбәте |
84,7 процент[28] |
Демократия индексы |
1,77[29] |
BTI Governance Index |
3,48[30], 3,91[30], 3,95[30], 3,79[30], 3,88[30], 3,68[30], 3,89[30], 3,96[30] һәм 4,23[31] |
BTI Status Index |
3,35[30], 3,53[30], 3,58[30], 3,65[30], 3,89[30], 3,83[30], 3,85[30], 3,88[30] һәм 3,73[31] |
Туым күрсәткече |
22,786[27], 22,449[27], 21,973[27] һәм 21,46[27] |
Үлем күрсәткече |
6,505[27], 6,366[27], 6,613[27] һәм 6,195[27] |
Happy Planet Index score |
42,8[32] |
Илнең мобиль коды |
457 |
Илнең телефон коды |
+856 |
Халыкара префикс |
0 |
Гадәттән тыш хәлләрдә ярдәм телефоны |
191[d], 195[d] һәм 190[d] |
Номер тамгасы коды |
LAO |
Диңгездәге идентификацияләү номеры |
531 |
Монда җирләнгәннәр төркеме |
Төркем:Лаоста җирләнгәннәр[d] |
|
Лаос Викиҗыентыкта |
Лаос (лаос. ປະເທດລາວ), тулы атамасы Лаос Халык Демократик Җөмһүрияте (лаос. ສາທາລະນະລັດ ປະຊາທິປະໄຕ ປະຊາຊົນລາວ ) - көньяк-Көнчыгыш Азиядә диңгезгә чыгышы булмаган дәүләт. Көнбатышта Таиланд, көнчыгышта Вьетнам, көньякта Камбоджа, төньякта Кытай белән, төньяк-көнбатышта Мьянма белән чиктәш. Башкаласы – Вьентьян шәһәре.
Тарих
Лаос дәүләт буларак башлангычын XIV гасырда ала, ул вакытта дәүләт Ланг Санг Хом Кхао («Миллион фил һәм ак кулчатыр иле») дип атала.
Дин
Ил халкының 40-50 % ын тәшкил итүче лао халкы буддачылык тарафдары. Калган 50 % ы — 48 этник төркемне берләштерә. Аларның зур күпчелеге анимизм вәкиле. Христианнар (католиклар, протестантлар) — 2 %. Бәһаи, ислам диннәре вәкилләре азчылык.
Сылтамалар
Искәрмәләр
- ↑ https://web.archive.org/web/20210603225214/https://www.cia.gov/the-world-factbook/field/life-expectancy-at-birth/country-comparison/
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Central Intelligence Agency The World Factbook — Washington, D.C.: Central Intelligence Agency, U.S. Government Printing Office, 1981. — ISSN 0277-1527; 1553-8133
- ↑ 3,0 3,1 http://cnig.gouv.fr/wp-content/uploads/2020/02/CNT-PVM_r%C3%A9vis%C3%A9_2020-01-27-1.pdf
- ↑ The National Terminology Database for Irish — 2006.
- ↑ https://www.workwithdata.com/place/lao-pdr
- ↑ https://data.iana.org/time-zones/tzdb-2021e/asia
- ↑ https://en.nhandan.vn/politics/external-relations/item/4452902-president-tran-dai-quang-receives-lao-vice-president-phankham-viphavanh.html
- ↑ https://www.ncnk.org/sites/default/files/content/resources/publications/NCNK_Issue_Brief_DPRK_Diplomatic_Relations.pdf
- ↑ https://www.interpol.int/Member-countries/World — Интерпол.
- ↑ https://www.interpol.int/Who-we-are/Member-countries/Asia-South-Pacific/LAOS
- ↑ https://www.opcw.org/about-opcw/member-states/ — ХКТО.
- ↑ https://www.opcw.org/about-us/member-states/lao-peoples-democratic-republic
- ↑ http://www.unesco.org/eri/cp/ListeMS_Indicators.asp
- ↑ https://public.wmo.int/en/members/lao-peoples-democratic-republic
- ↑ https://www.who.int/choice/demography/by_country/en/
- ↑ https://www.wcoomd.org/-/media/wco/public/global/pdf/about-us/wco-members/list-of-members-with-membership-date.pdf
- ↑ база данных Всемирного банка — Бөтендөнья банкы.
- ↑ 18,0 18,1 https://laosis.lsb.gov.la/majorIndicators.do?paramGrpId=all
- ↑ 19,0 19,1 https://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.MKTP.CD — Бөтендөнья банкы.
- ↑ Отчёт о развитии человечества — Программа развития ООН, 2022.
- ↑ Отчёт о развитии человечества — Программа развития ООН, 2022.
- ↑ http://chartsbin.com/view/edr
- ↑ 23,0 23,1 23,2 23,3 23,4 23,5 World Plugs / мөхәррир Халыкара иликтер тихникасы кәмисиясе
- ↑ ЮНЕСКО-ның статистика институты
- ↑ https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI
- ↑ https://web.archive.org/web/20210603225352if_/https://www.cia.gov/the-world-factbook/field/total-fertility-rate/country-comparison
- ↑ 27,00 27,01 27,02 27,03 27,04 27,05 27,06 27,07 27,08 27,09 27,10 27,11 27,12 27,13 27,14 27,15 (unspecified title) — база данных Всемирного банка.
- ↑ https://uis.unesco.org/en/country/la
- ↑ 2021 Democracy Index — EIU, 2022.
- ↑ 30,00 30,01 30,02 30,03 30,04 30,05 30,06 30,07 30,08 30,09 30,10 30,11 30,12 30,13 30,14 30,15 https://www.bti-project.org
- ↑ 31,0 31,1 https://bti-project.org/en/reports/country-dashboard/LAO
- ↑ https://happyplanetindex.org/countries/?c=LAO
Сылтамалар
Моны да карагыз
Калып:АСЕАН әгъзалары
Калып:Франкофония
|
|