Белем алу

Белем алу
Катнашучы(лар)	хайваннар һәм мәгълүмат
Кайда өйрәнелә	оценка в образовании^[d] һәм теория в педагогике^[d]
Һәштәге	learning[1] һәм lernen
Социаль медиаларда күзәтүчеләре	21 000 ± 99[2]
Берләшмәләре	исемлекне карагыз^[d]
Белем алу Викиҗыентыкта

Белем алу (яки өйрәнү) - яңа гыйлем, сәләтләр, күнекмәләр, кыйммәтләр үз итү яки булганны үзгәртү процессы. Бу үзгәрешләр дәвамында төрле мәгълүмат төрләре дә тудырыла ала. Өйрәнүгә, кешеләрдән тыш, хайваннар һәм кайбер машиналар да сәләтле.

Белемне башка кешеләргә үзләштерергә ярдәм итү мәгариф дип атала. Бүгенге мәгариф системалары мәгърифәтчеләр тырышлыгы аркасында барлыкка килә башлады. Күп диннәрдә, шул исәптән Исламда да,^[3] белем алу иман иткән шәхесләргә тиешле гамәлләрдән берсе дип санала.

Гыйлем эстәү төрләре

Гади ассоциатив булмаган өйрәнү

Ассоциатив өйрәнү

Импринтинг

Күзәтеп өйрәнү

Уен

Энкультурация

Эпизодик өйрәнү

Мультимедиа ярдәмендә өйрәнү

Электрон системалар ярдәмендә һәм киңәйтелгән өйрәнү

Кабатлау юлы белән өйрәнү

Мәгънәле өйрәнү

Формаль булмаган өйрәнү мохите

Оештырылган гыйлем эстәү

Бүгенге көнгә кадәр эшчәнлеген туктатмыйча дәвам итүче дөньяның иң борынгы университетларыннан Аурупаның Болонья университеты, Болонья, Италия

Оештырылмаган гыйлем эстәү

Диалогик гыйлем эстәве

Гыйлем эстәү сфералары

In XXI c.

Бенджамин Блум гыйлем эстәү өчен өч сфераны тәкъдим итте:

• Когнитив – To recall, calculate, discuss, analyze, problem solve, etc.
• Психомотор – To dance, swim, ski, dive, drive a car, ride a bike, etc.
• Аффектив – To like something or someone, love, appreciate, fear, hate, worship, etc.

Бу сфералар кисешә. Мәсәлән, in learning to play chess, the person will have to learn the rules of the game (cognitive domain); but he also has to learn how to set up the chess pieces on the chessboard and also how to properly hold and move a chess piece (psychomotor). Furthermore, later in the game the person may even learn to love the game itself, value its applications in life, and appreciate its history (affective domain).^[4]

Гыйлем трансферы

Гыйлем трансферын бер контекстта өйрәнелгән белемне яңа контекстларга күчерү дип билгеләп була.

Актив гыйлем эстәү

Кеше үзенең гыйлем туплау тәҗрибәсен үз кулына алуы актив гыйлем эстәү диелә. Гыйлем эстәүнең төп аспекты мәгълүматны аңлау һәм белем үзләштерү булу сәбәпле, өйрәнүчеләрнең нәрсәне аңлаганнары һәм нәрсәне аңламаганнарны танулары мөһим. Шулай төрле белемне үз итүләре дәрәҗәсен күзәтә алалар. Актив гыйлем эстәү өйрәнүчеләрне аңлаганнарын эченнән аңлатуны (эчке диалог) алып барырга этәрә.

Шулай ук карагыз

• Освего хәрәкате
• Белем икътисады

Искәрмәләр

1. https://yandex.com/games/tag/learning_235 / мөхәррир Яндекс
   https://wikidata.org/wiki/Track:Q5281
2. Интерфейс программирования приложения YouTube
   https://wikidata.org/wiki/Track:Q8056784
3. Хәдис: В изречении пророка Мухаммада сказано: «Стремление к знаниям – обязанность каждого мусульманина и каждой мусульманки» - передано Ат-Табарани, Ибн Маджа и аль-Байхакый. / Пророк Мухаммад наставлял: «Проклят этот мир и то, что в нем, кроме поминания Аллаха (зикра и того, что связано с этим, а также ученого и обучающегося» - передано ат-Тирмизи и Ибн Маджа. / Пророк говорил: «Тот, кто вышел на пути поиска знаний, находится на пути Аллаха, пока не вернется» - передано ат-Тирмизи.(рус.)
4. Bloom's Taxonomy of Learning

Әдәбият

• Holt, John (1983). How Children Learn. UK: Penguin Books. ISBN 0-14-022570-6. http://books.google.fr/books?id=glEiAAAAMAAJ. 
• Mayer, R.E. (2001). Multimedia learning. New York: Cambridge University Press. ISBN 0-521-78749-1. http://books.google.com/books?id=ymJ9o-w_6WEC. 
• Paivio, A. (1971). Imagery and verbal processes. New York: Holt, Rinehart, and Winston. ISBN 9780030851735. http://books.google.com/books?id=xmB9AAAAMAAJ. 
• Vosniadou, Stella. How Children Learn. UK: UNESCO. http://www.ibe.unesco.org/publications/EducationalPracticesSeriesPdf/prac07e.pdf.  2012 елның 12 май көнендә архивланган.

Сылтамалар