Bu madde eğitim amaçlı, yetişkinlerin gözetimindeki çocuklar tarafından işletilen demiryolları hakkındadır. Çocuklara uygun küçük trenler için bkz. Tren sürüşü. Diğer kullanımlar için bkz. Çocuk demiryolu (anlam ayrım)
Çocuk demiryolu veya öncü demiryolu, demiryolu taşımacılığına ilgi duyan çocukların demiryolu ile ilişkili meslekleri öğrenebilecekleri ders dışı eğitim kurumudur. Bu olgu SSCB'de ortaya çıkmış ve Sovyetler döneminde büyük ölçüde gelişmiştir. Dünyanın ilk çocuk demiryolu 1932'de Moskova'daki Gorki Parkı'nda açılmıştır.[1] SSCB'nin dağılması sırasında 52 ülkede çocuk demiryolu bulunmaktaydı.
Birçok çocuk demiryolu Sovyet sonrası ülkelerde ve Doğu Avrupa ülkelerinde hâlâ faaliyet göstermektedir. Birçoğu miras demiryolları olarak görülmekte ve ana hatlarda artık görülmeyen demiryolu teknolojilerini sergilemektedir. Birkaç istisna olmasına rağmen, Doğu Bloku'ndaki çocuk demiryollarının çoğunluğu en az 600 mm (1 ft 11+5⁄8 inç) hat açıklığı[2]hat açıklığı ile inşa edilmiştir.
