T-625 Gökbey, Türk Silahlı Kuvvetleri ve Sivil havacılık alanlarında kullanılması amacıyla Türkiye'nin coğrafi ve iklim koşullarına göre Türk mühendisleri tarafından tasarlanan, geliştirilmekte olan ve TUSAŞ tesislerinde üretilen genel amaçlı helikopterdir. Özgün helikopterin ileride UH-1 ve ambulans helikopterlerin yerini alması planlanmaktadır.
TUSAŞ, 2010 yılında özgün yerli genel maksat helikopteri için ön tasarım çalışmalarını başlattı.[3] 6 ton sınıfı genel maksat helikopteri projesi için 26 Haziran 2013 tarihinde Özgün Helikopter Programı Sözleşmesi imzalanmış ve 6 Eylül 2013'ten itibaren program takvimi uygulanmaya başlanmıştır.[4] Alp Havacılık, iniş takımı, dişli kutusu ve dinamik bileşenlerin üretimi ve montajından sorumluyken,[5] İspanyol CESA hidrolik sistemleri sağlamak üzere seçildi.[6]
T-625'in başlangıçta 5 ton ağırlığında olması bekleniyor ve 2 adet LHTEC CTS800motoru kullanması hedefleniyordu. LHTEC CTS800, TUSAŞ T-129 Atak helikopterinde de kullanıldığı için tercih edilmişti. Ancak yerli motor firması TEI tarafından yeni nesil TS1400 motorunun geliştirilmesine başlandı.
Helikopterle ilgili ilk tanıtım 5 Eylül 2014 tarihinde Ankara'da düzenlenen "Yerli Helikopterin Sanayileşmesi" toplantısında yapıldı.[7] T-625 ilk prototip uçuşusunu 6 Eylül 2018'de gerçekleştirdi.[8] 29 Haziran 2019'da T-625 prototipi ilk kez tam donanımlı olarak uçuşunu gerçekleştirdi ve Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından sertifiye edildi.[9] 22 Nisan 2023 tarihinde TS1400 motoru ile ilk test uçuşunu yaptı.[10]
T-625 Gökbey'in 2022 yılında Jandarma Genel Komutanlığı'na yapılacak 3 adet teslimatla beraber 2023 yılından itibaren seri üretime geçmesi öngörülmektedir.[11]
Teslimat Töreni
T625 Gökbey Helikopteri'nin Jandarma Genel Komutanlığı'na ilk teslimatı, 29 Ekim2024 tarihinde Cumhuriyet'in 101. yılında yapılmıştır.[12]
İç İşleri Bakanı Ali Yerlikaya T625 Gökbey hakkında, en zorlu iklim koşullarında dahi, yüksek irtifa ve yüksek sıcaklıkta, gece ve gündüz faaliyet gösterme imkan ve kabiliyetine sahip olduğunu belirtti.[15]
T625 Gökbey Helikopteri'nin teslimat töreninde 23 Ekim 2024 tarihinde Ankara'nın Kahramankazan ilçesindeki TUSAŞ Merkez Yerleşkesine düzenlenen silahlı saldırıya yönelik terör saldırısında hayatını kaybeden 5 yurttaş anılırken, helikopter teslimatı töreninde Kur'an tilaveti verildi.[16]
Motorlar: 2 × TEI TS1400Turboşaft, 1.400 mil beygir gücü (1.044 kW) (her biri)
Standart yakıt tankı: 1.020 kilogram (2.250 lb)
Harici yakıt tankı: 280 kilogram (620 lb)
Bagaj hacmi: 1,1 metreküp (39 cu ft)
Performans
Azami hız: 165 knot (306 km/sa)
Seyir hızı: 150 knot (280 km/sa)
Menzil: 740 deniz mili (1.370 km)
Yedek yakıt tankı ile 1.300 deniz mili (2.400 km)
Havada kalış: 3,8+ saat
Yedek yakıt tankı ile 5+ saat
Servis tavanı: 20.000 fit (6.100 m)
Aviyonikler
T625, iki geniş dokunmatik çift Entegre Görev Ekranı (8x20 inç) ve iki dokunmatik ekran veri girişi Dokunmatik Komut Kontrol Ünitesi (8x10 inç) içeren bir ASELSANcam kokpit ile birlikte dört eksenli çift yedekli otomatik uçuş kontrol sistemine sahiptir. IFR ve VFR tek pilot operasyonları, gece operasyonları ve bilinen buzlanma koşullarında uçuş için tasarlanmıştır.[17] Türkiye Savunma Sanayii Başkanlığı, T-625’te kullanılan çeşitli alt sistemler için çok sayıda patent alındığını bildirmiştir.[18]
.jpg)
.jpg)
