Türkiye Kupası şampiyonları listesi, TFF'nin kupa organizasyonu olan Türkiye Kupası'nın sezonlara göre ve şampiyon olan takımlara göre yapılmış listesidir. 1962-63 sezonundan bu yana aralıksız olarak düzenlenen turnuvanın statüsü zaman içinde değişmişse de son statüye göre kupaya, bir önceki sezon profesyonel liglerde takımı bulunmayan illerde bulunan ve Bölgesel Amatör Lig’de mücadele edecek 32 takım, 3. Lig’de mücadele edecek 54 takım, 2. Lig’de mücadele edecek 37 takım, 1. Lig’de mücadele edecek 18 takım ve Süper Lig de mücadele edecek 18 takım katılmaktadır.
Turnuva tarihinde yirmi üç farklı takım final oynamış, on beş farklı takım bu kupayı kazanma başarısını göstermiştir.[1] Organizasyonun ilk şampiyonu olan Galatasaray, aynı zamanda bu kupayı on sekiz kezle en çok kazanan takımdır.[2] 1962-1966 arasında dört sezon üst üste şampiyon olan Galatasaray bu alandaki rekorun da sahibidir. 2013-2016 arasında üç kez üst üste şampiyon olan takım yine Galatasaray'dır. Turnuvada Galatasaray, Beşiktaş ve Trabzonspor ikişer, Göztepe ve Fenerbahçe ise birer kez üst üste şampiyon olma başarısını göstermiştir.
Kupa tarihinde şampiyonun hükmen mağlubiyetle ve kurayla belirlendiği birer final vardır. 1963-64 sezonundaAltay ile Galatasaray arasında oynanan finalin ilk maçı 0-0 bitmiş, rövanş maçı öncesindeyse bu maçın tarihinin değiştirilmesine tepki gösteren Altay maça çıkmamıştır. Bunun üzerine Altay hükmen mağlup ilan edilmiş ve kupa Galatasaray'ın olmuştur.[3]1966-67 sezonunda ise Altay ile Göztepe arasında oynanan final maçının 2-2 berabere bitmesi nedeniyle kura atışı yapılmış ve kazanan Altay kupanın sahibi olmuştur. Kupa tarihinde kura ile şampiyonluk belirleme başka bir sezonda uygulanmamıştır.[2]
Finaller
1962-63 sezonu ile 1964-65 sezonları arasında çift maç usulü yapılan finaller, 1965-66 ve 1966-67 sezonlarında tek maç usulü oynanmış ancak daha sonra bu uygulamadan vazgeçilmiş ve şampiyon 1967-68 ile 1982-83 sezonları arasında tekrar çift maç ile belirlenmiştir. Finaller 1983'ten 1999-00 sezonuna kadar 1983-84, 1985-86, 1989-90 ve 1990-91 sezonlarında tek maç üzerinden oynanmış bu sezonlar dışındaki diğer sezonlarda ise çift maç üzerinden oynanmıştır. 1999-00 sezonundan itibaren ise final tarafsız sahada tek maç üzerinden oynanmakta ve şampiyon bu şekilde belli olmaktadır. Kupa tarihinde şampiyonun uzatmalar sonucu belli olduğu yedi, penaltılarla belli olduğu beş maç vardır.[4]
Sonuçlar
*
Maç uzatmaya gitti
Maç penaltılara gitti
Türkiye Kupası'nı kazanan takım aynı sezon Süper Lig'i de kazandı
A. ^ TFF, asker olan Galatasaraylı futbolcular için alınan özel izne rağmen maça yetişememelerini neden göstererek final tarihini değiştirme kararına tepki gösteren Altay maça çıkmadı; Galatasaray hükmen kazandı.
B. ^ 90 dakikası 2-2 biten maçın sonucunda çekilen kurayı kazanan Altay şampiyon oldu.
