Süpürge Harekâtı

Süpürge Harekâtı
Türkiye-PKK çatışması
Kandil Dağı Saldırının gerçekleştiği konum
Tarih 5 Ağustos 1991-13 Ağustos 1991[1] Bölge Kuzey Irak, Irak, Irak Sebep PKK militanlarının güvenlik güçlerine karşı saldırıları ve bağımsızlık talebi Sonuç PKK ağır zayiat verdi, Hakurk kampı ele geçirildi
Taraflar
Türkiye	PKK Destekleyenler: PŞK HPG KKP Peşmerge
Komutanlar ve liderler
Turgut Özal Barlas Doğu Mesut Yılmaz Doğan Güreş Eşref Bitlis Siyami Taştan Safa Giray	Abdullah Öcalan Mehmet Öcalan Murat Karayılan Cemil Bayık
Güçler
2000 asker ya da korucu[2]	6000 PKK'lı
Kayıplar
Ölümler: 1 asker 1 korucu 13 yaralı[1]	Ölümler: 35 PKK militanı

Süpürge Harekâtı, 4 Ağustos 1991 tarihinde 100-150 kişilik PKK'lı grubun Şemdinli'deki Samanlı Jandarma Karakolu'na silah ve roketatarla^[3] düzenlediği saldırıda 10 er hayatını kaybetmiş, 7 er kaçırılmış ve 9'u da yaralanmış,^[4] ertesi gün Anavatan Partisi Merkez Karar ve Yönetim Kurulu toplantısının ardından dönemin Türkiye Başbakanı Mesut Yılmaz; 5 Ağustos 1991 gecesi Kuzey Irak'taki PKK unsurlarına karşı Hava Kuvvetleri Komutanlığı destekli karadan sınır ötesi harekâtının başladığını, Irak sınırından içeri 19 km ilerlendiğini ve Kuzey Irak'taki kamplarda Abdullah Öcalan'ın kardeşi Mehmet Öcalan'ın da olduğunu duyurmuştur.^[5] Türk Silahlı Kuvvetleri bölgedeki PKK unsurlarını yok etmek ve PKK'ya ait kamp ve mühimmatı ele geçirmek için düzenlediği bu operasyona temizlik anlamına yakın "süpürge harekâtı" demiş, kamuoyunda "temizlik" olarak da telaffuz edilmiştir.

Arka plan

Türkiye'deki güvenlik güçleri, kamu kurum ve kuruluşlarına karşı saldırılarını artıran PKK'nın kandil kampında bulunan ele başları ve militanlarına karşı hava destekli operasyonlar başlatılmış, örgüt ağır zayiatlar vermiştir.

Operasyon

Kara ve hava destekli operasyonda Hakurk kampı ele geçirilmiş, bölgede bulunan PKK'ya ait birçok kamp imha edilmiş, kamplarda bulunan birçok PKK militanı İran'a kaçmıştır.

Tepkiler

• Türkiye - Dönemin Türkiye Başbakanı Mesut Yılmaz operasyonların devam ettiği 10 Ağustos 1998 tarihinde Türkiye'yi ziyaret eden Celal Talabani'nin görüşme talebini "Süpürge harekatını protesto ettiği için görüşme talebini reddettim" dedi.^[6] Dönemin DSP lideri Bülent Ecevit askerî harekât yapılan dağlık bölgenin güvenliği için tampon bölge önerisinde bulunmuştur.^[7]
• İran - Dönemin Tahran Hukümeti operasyonları eleştirerek gerekçelerinin Irak'ın Kuveyt'in İşgali gerekçelerine benzediğini iddia etmiştir.^[8]
• Yunanistan - Dönemin Yunan Hükûmeti operasyona tepki göstererek, Türk Silahlı Kuvvetleri operasyonunun sıcak takip olmaktan çıktığını iddia etmiştir.^[8]

Kaynakça

1. ^ "Operasyon noktalandı", Milliyet, 13 Ağustos 1991
2. Nur Batur (12 Eylül 1992). "Puma, Scorsky helikopterleri çatışma bölgelerinde keşif uçuşları yapıyor 'Eşkiya Hakurk'ta Direndi'". Milliyet.  Eksik ya da boş |url= (yardım)
3. "Karakol baskınını yaşayan yaralı asker cehennem saatlerini anlattı 'Liderlerini vurdum'", Milliyet, İhsan Akdemir (10 Ağustos 1998)
4. "En çok şehit verdiğimiz dördüncü saldırı". DHA, Hürriyet. 20 Ekim 2011. 3 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2016. 
5. Başbakan Yılmaz açıkladı: "PKK yuvaları vuruluyor", Milliyet (6 Ağustos 1991)
6. "Yılmaz'dan Talabani'ye ret", Milliyet, (10 Ağustos 1998)
7. Ecevit 'tampon' önerdi, Milliyet, Fikret Bila, (12 Ağustos 1998)
8. ^ "Harekâtı, Kuveyt'in işgaline benzetti", Milliyet, 12 Ağustos 1991