Kadınlara Karşı Ayrımcılığın Önlenmesi Bildirgesi

Kadınlara Karşı Ayrımcılığın Önlenmesi Bildirgesi ya da DEDAW (İngilizce:The Declaration on the Elimination of Discrimination against Women)^[1] Birleşmiş Milletler'in kadın haklarına bakışını ana hatları ile çizen bir insan hakları bildirgesidir. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından 7 Kasım 1967'de kabul edilmiştir.

BM Kadının Statüsü Komisyonu'nun çalışmalarının sonucu hazırlan bu bildirge devletleri kadınlara karşı ayrımcı düzenleme ve uygulamalara son vermeleri amacıyla çaba göstermeye zorlayan bir metindir. Bağlayıcılığı yoktur. 1979'da kabul edilen, bağlayıcı bir uluslararası sözleşme niteliğindeki Kadına Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Yok Edilmesi Sözleşmesi - CEDAW'ın öncüsü olması bakımından önemlidir.^[2]

Bildirge özeti

Bildirge 11 ana maddeden oluşur. Madde başlıkları aşağıda verilmiştir.^[3]

• Madde 1, kadınlara karşı ayrımcılığın adaletsiz olduğunu ve insan onuruna karşı bir suç teşkil ettiğini ilan eder.
• Madde 2, kadınlara karşı ayrımcılık yapan uygulamaların kaldırılması, yasa önünde eşitliğin tanınması ve devletlerin ayrımcılığa karşı mevcut Birleşmiş Milletler insan hakları belgelerini onaylamaları ve uygulamaları için çağrıda bulunmaktadır.
• Madde 3, kadınlara karşı her türlü önyargıyı ortadan kaldırmaya yönelik eğitim verilmesi çağrısında bulunmaktadır.
• Madde 4, kadınları seçme hakkı ve şeçilme dahil olmak üzere tüm seçim haklarından yararlanmaya çağırmaktadır. Ayrıca kadınların kamuda çalışma hakkı bu çağrıya dahildir.
• Madde 5, uyruklarını değiştirmek isteyen kadınların erkeklerle eşit haklara sahip olduğu çağrısında bulunmaktadır.
• Madde 6, kadınların medeni hukuk karşısında, evlilik ve boşanma konusunda erkeklerle tam eşitliğe sahip olması çağrısında bulunmaktadır. Ayrıca çocuk evliliklerinin yasadışı ilan edilmesini talep etmektedir.
• Madde 7, ceza kanununda cinsiyet ayrımcılığının ortadan kaldırılmasını talep etmektedir.
• Madde 8, devletleri her tür kadın ticareti ve fuhuş ile mücadele etme çağrısında bulunmaktadır.
• Madde 9, cinsiyete bakılmaksızın eşit eğitim hakkını vurgular.
• Madde 10, istihdamda ayrımcılık yapılmaması, eşit işe eşit ücret ve doğum izni dahil olmak üzere işyerinde eşit haklar talep etmektedir.
• Madde 11, devletleri bu bildirgenin maddelerini uygulama çağrısında bulunmaktadır.

Kaynakça

1. "Declaration on the Elimination of Discrimination against Women". www.unescwa.org. Erişim tarihi: 28 Eylül 2020. 
2. "A brief history of the CSW | Commission on the Status of Women". UN Women (İngilizce). 8 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2020. 
3. Refugees, United Nations High Commissioner for. "Refworld | Declaration on the Elimination of Discrimination against Women". Refworld (İngilizce). 8 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2020.