Gaziray, Gaziantep ilinde hizmet veren banliyö treni sistemidir.[1]Başpınar – Taşlıca arasında 25,532 kilometre (15,865 mi) uzunluğundaki banliyö hattında 16 istasyon bulunmaktadır. Gaziray'da yolcu taşımacılığı 5 Kasım 2022'de başlamıştır.
Gaziray'ın adı, Türkiye'deki diğer demiryolu taşıma sistemlerine benzer şekilde "Gaziantep" ve "ray" kelimelerinin birleşiminden meydana gelmektedir.
Tarihçe
Gaziray'ın yapım sürecine 2011'de başlandı. 21 Nisan 2018'de temeli atılan projenin ilk başta 2019'da hizmete alınması planlanmış ancak aç-kapa tünel bölgesinde yaşanan gecikme nedeniyle 5 Kasım 2022'de hizmete girmiştir.[4][5] Proje, mevcut tek hatlı demiryolunun modernize ederek dört hatta çıkarılması, hemzemin geçitlerin kaldırılması, mevcut istasyonların yenilenmesi, 3,640 kilometre (2,262 mi) bir aç-kapa tünel ve yeni istasyonlar inşa edilmesi amacıyla TCDD ile Gaziantep Büyükşehir Belediyesi arasında ortak bir girişimdir. Sistem aynı zamanda Mersin – Adana – Osmaniye – Gaziantep yüksek standartlı demiryolu koridoru boyunca yapılan önemli iyileştirmelerin bir parçası olup demiryolu hattının doğudaki son halkasıdır.[6]
Gaziantep'in iki ucundaki sanayi bölgelerini mevcut demiryolu hattıyla şehir merkezi üzerinden bağlayan Gaziray, şehrin kuzeybatısındaki Başpınar istasyonundan başlayıp güneydoğusundaki Taşlıca istasyonunda sona ermektedir. Narlı – Karkamış demiryolu üzerinde çalışan Gaziray, 25,532 km uzunluğundadır. Tamamı Şehitkamil ilçesi sınırlarında yer alan sinyalli ve elektrifikasyonlu hattın şehir merkezinden geçen 5,5 km'lik kısmı yer altındadır.[4]
Hizmetler
Hafta içi 06.00 – 22.00 saatleri arasında 20 dakika arayla karşılıklı 49 sefer, hafta sonu Başpınar – Taşlıca güzergâhında 06.15 – 22.15 saatleri arasında, Taşlıca – Başpınar güzergâhında ise 06.00 – 22.00 saatleri arasında 30 dakika arayla karşılıklı 33 sefer düzenlenmektedir. Yolculuk yaklaşık 35 dakika sürmektedir.[1]
Gaziray 5 Kasım 2022'de hizmete girdiğinde -geçici olarak-Başkentray'da kullanılan üç vagonlu dört set E 23000 treni ile yolcu taşımacılığı başladı.[8] Hatta TÜRASAŞ tarafından üretilen ve her biri dört vagondan oluşan sekiz tren seti ile hizmet verilecektir.[4] Toplam maliyeti 47 milyon euro olan trenler, 1.000 yolcu kapasiteli olup 120 km/sa işletme hızına sahiptir.[9] Şu anda tren setlerinin üretimi TÜRASAŞ'ın Adapazarı tesislerinde devam etmektedir.