Doğu Almanya'da reform sürecini yönlendirenler arasında, birkaç yıldır yeraltı muhalefetinde olan entelektüeller ve kilise figürleri, ülkeden kaçmaya çalışan insanlar ve artık şiddet ve baskı tehdidine boyun eğmeye istekli olmayan barışçıl göstericiler vardı.
Doğu Blokunda uygulanan reformlara verdiği düşmanca tepki nedeniyle SED liderliği, 9 Kasım 1989'da Berlin Duvarı'nda sınırın açılmasına izin verdiğinde zaten Doğu Bloku içinde giderek daha fazla izole edilmiş durumdaydı. SED, liderlik değişikliği ve müzakere etme isteği yoluyla siyasi inisiyatifi geri kazanmaya çalıştı, ancak durumun kontrolü giderek Şansölye Helmut Kohl yönetimindeki Batı Alman hükûmetine düştü.
Aralık 1989'dan itibaren, Başbakan Hans Modrow'un Doğu Almanya hükûmeti, Stasi'nin dağıtılmasını eyleme geçiren ve özgür seçimleri hazırlayan Merkezi Yuvarlak Masa'yı hazırladı. Almanya'nın yeniden birleşmesini destekleyen partilerin oluşturduğu koalisyonun seçim zaferinin ardından Doğu Almanya'daki siyasi yol belli oldu.
