ทวีปอเมริกาเหนือ
ทวีป
อเมริกาเหนือ พื้นที่ 124,709,000 ตารางกิโลเมตร (48,150,000 ตารางไมล์) (อันดับ 3 ) ประชากร 592,296,233 (ค.ศ. 2021; อันดับ 4 ) ความหนาแน่น 2 (66.4/ตร. ไมล์) (ค.ศ. 2021)[ a] จีดีพี (อำนาจซื้อ )30.61 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐ [ 1] จีดีพี (ราคาตลาด)29.01 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐ อันดับ 2 )[ 2] จีดีพีต่อหัว 57,410 ดอลลาร์สหรัฐ อันดับ 2 )[ 3] ศาสนา เดมะนิม ชาวอเมริกาเหนือ ประเทศ 23 รัฐเอกราช ดินแดน 23 ดินแดนที่ไม่เป็นเอกราช ภาษา อังกฤษ , สเปน , ฝรั่งเศส , ดัตช์ , เดนมาร์ก , ภาษาพื้นเมือง และอื่น ๆ เขตเวลา UTC−10:00 ถึง UTC+00:00 เมืองใหญ่ รายชื่อพื้นที่เมือง :[ 6] รหัส UN M49 003 – อเมริกาเหนือ019 – ทวีปอเมริกา 001 – โลก
แผนที่ดาวเทียมแสดงส่วนประกอบทางภูมิศาสตร์ของทวีปอเมริกาเหนือ อเมริกาเหนือ (อังกฤษ : North America ) เป็นทวีป ที่มีพื้นที่ทั้งหมดอยู่ในซีกโลกเหนือ และเกือบทั้งหมดในซีกโลกตะวันตก ; เป็นอนุทวีป ทางเหนือของทวีปอเมริกา [ 7] [ 8] มหาสมุทรอาร์กติก ทางตะวันออกติดมหาสมุทรแอตแลนติก ทางตะวันตกติดมหาสมุทรแปซิฟิก ทางใต้ติดกับทวีปอเมริกาใต้ และทะเลแคริบเบียน
ทวีปอเมริกาเหนือมีพื้นที่ประมาณ 24,709,000 ตารางกิโลเมตร หรือคิดเป็น 16.5% ของผืนดินและคิดเป็น 4.8% ของผิวโลก ทวีปอเมริกาเหนือใหญ่เป็นอันดับ 3 ของโลกรองจากทวีปเอเชีย และทวีปแอฟริกา [ 9] 4 ของโลก รองจากเอเชีย แอฟริกาและยุโรป [ 10] รัฐอิสระ 23 แห่ง คิดเป็น 7.5% ของประชากรโลก ในคำศัพท์ภูมิศาสตร์ "อเมริกาเหนือ" สามารถหมายถึงแคนาดา สหรัฐอเมริกา เม็กซิโก และกรีนแลนด์ หรืออีกทางหนึ่งคือ แคนาดา กรีนแลนด์ และสหรัฐอเมริกา (เม็กซิโกจัดอยู่ในกลุ่มลาตินอเมริกา ) หรือมีเพียงแค่แคนาดาและสหรัฐอเมริกา (กรีนแลนด์จัดอยู่ในกลุ่มอาร์กติกหรือยุโรป เนื่องจากเป็นส่วนหนึ่งของเดนมาร์ก และเม็กซิโกจัดอยู่ในกลุ่มลาตินอเมริกา)[ 11] [ 12] [ 13] [ 14] [ 15]
ไม่ทราบแน่ชัดว่าทวีปอเมริกาเหนือมีมนุษย์กลุ่มแรก เมื่อใด เป็นที่ทราบกันว่ามนุษย์อาศัยอยู่ในทวีปอเมริกาเมื่ออย่างน้อย 20,000 ปีก่อน[ 16] [ 17] [ 18] พาลีโอ-อินเดียน ในอเมริกาเหนือเกิดขึ้นหลังยุคน้ำแข็งครั้งสุดท้าย และกินเวลานานถึงประมาณ 10,000 ปีก่อน ซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นยุคโบราณ คลาสสิกสเตจ มีช่วงเวลาประมาณคริสต์ศตวรรษ 6 ถึง 13 ชาวนอร์ส เป็นชาวยุโรปกลุ่มแรกที่เริ่มสำรวจและตั้งอาณานิคมในพื้นที่ต่าง ๆ ในอเมริกาเหนือ
ปี ค.ศ. 1492 การเดินทางสำรวจของคริสโตเฟอร์ โคลัมบัส นำไปสู่การแลกเปลี่ยนข้ามมหาสมุทรแอตแลนติก รวมถึงการอพยพและการเข้ามาตั้งถิ่นฐานของชาวยุโรปในช่วงยุคแห่งการสำรวจ และช่วงต้นของยุคกลาง ทำให้รูปแบบวัฒนธรรมและชาติพันธุ์ในปัจจุบันสะท้อนให้เห็นถึงปฏิสัมพันธ์ของการตั้งอาณานิคมของยุโรปในอเมริกาเหนือ เช่น ชาวผิวขาว ชาวพื้นเมือง ทาสชาวแอฟริกาและกลุ่มชนรุ่นหลัง
การล่าอาณานิคมของยุโรปในอเมริกาเหนือทำให้ชาวอเมริกาเหนือส่วนใหญ่พูดภาษายุโรป เช่นภาษาอังกฤษ ภาษาสเปน และภาษาฝรั่งเศส วัฒนธรรมของภูมิภาคนี้มักสะท้อนถึงวัฒนธรรมตะวันตก อย่างไรก็ตาม พื้นที่ส่วนเล็ก ๆ ของอเมริกาเหนือในแคนาดา สหรัฐอเมริกา เม็กซิโก และอเมริกากลาง ยังมีชาวพื้นเมืองที่ยังคงยึดมั่นในวัฒนธรรมและประเพณีทางภาษาก่อนยุคอาณานิคมยุโรป
ทวีปอเมริกาเหนือเป็นทวีปที่พบใหม่ แต่พบว่ามีชนชาวเอเชีย อพยพผ่านเข้าไปในอเมริกาเหนือทาง ช่องแคบแบริง เมื่อประมาณ 35000-12000 ปีก่อนคริสต์ศักราช ซึ่ง คือชาวอเมริกัน-อินเดียน โดยมีการค้นพบเครื่องมือหินเป็นหลักฐาน ต่อจากนั้นมีการอพยพลงใต้ ทำให้เริ่มมีชนเผ่าพื้นเมืองตั้งแต่เหนือสุดลงไปสู่ทางทิศใต้ของอเมริกาเหนือ
แผ่นดินผืนใหญ่ของทวีปประกอบไปด้วย 2 ประเทศใหญ่คือ แคนาดา และสหรัฐ พื้นที่ทางใต้ของทวีปซึ่งมีพื้นที่เล็กกว่าซึ่งอาจเรียกเป็นภูมิภาคย่อยว่าอเมริกากลาง ในภูมิภาคอเมริกากลางนี้ประกอบได้ด้วย เบลีซ , คอสตาริกา , เอลซัลวาดอร์ , กัวเตมาลา , ฮอนดูรัส , เม็กซิโก , นิการากัว และปานามา นอกจากพื้นที่บนผืนทวีปแล้วยังมีหมู่เกาะจำนวนมากซึ่งอยู่ใกล้ ๆ กับแผ่นดินใหญ่ของทวีปดินแดนหมู่เกาะที่อยู่ทางตะวันออกเฉียงใต้ของแผ่นดินใหญ่มักจะถูกเรียกรวม ๆ กันว่า แคริบเบียน ซึ่งประกอบไปด้วยประเทศอิสระคือ แอนทีกาและบาร์บิวดา , บาฮามาส , บาร์เบโดส , คิวบา , ดอมินีกา , สาธารณรัฐโดมินิกัน , กรีเนดา , เฮติ , จาเมกา , เซนต์คิตส์และเนวิส , เซนต์ลูเชีย , เซนต์วินเซนต์และเกรนาดีนส์ และตรินิแดดและโตเบโก และดินแดนภายใต้ความคุ้มครองได้แก่ แองกวิลลา (ดินแดนของสหราชอาณาจักร ), อารูบา (ดินแดนของเนเธอร์แลนด์ ), หมู่เกาะเคย์แมน (ดินแดนของสหราชอาณาจักร ), กัวเดอลุป (ดินแดนของฝรั่งเศส ), มาร์ตีนิก (ดินแดนของฝรั่งเศส ), มอนต์เซอร์รัต (ดินแดนของสหราชอาณาจักร ), เกาะนาแวสซา (ดินแดนของสหรัฐ ), กือราเซา (ดินแดนของเนเธอร์แลนด์ ), ปวยร์โตรีโก (ดินแดนของสหรัฐ ), หมู่เกาะเติกส์และเคคอส (ดินแดนของสหราชอาณาจักร ), หมู่เกาะบริติชเวอร์จิน (ดินแดนของสหราชอาณาจักร ), หมู่เกาะเวอร์จิน (ดินแดนของสหรัฐ ) และซินต์มาร์เติน (ดินแดนของเนเธอร์แลนด์ )
หมู่เกาะซึ่งอยู่ในมหาสมุทรแอตแลนติกก็ถือเป็นส่วนหนึ่งในทวีปอเมริกาเหนือด้วยได้แก่ เบอร์มิวดา (ดินแดนของสหราชอาณาจักร ), กรีนแลนด์ (ดินแดนของเดนมาร์ก ) และแซ็งปีแยร์และมีเกอลง (ดินแดนของฝรั่งเศส )
ประเทศ
เมืองหลวง
พื้นที่ ประชากร ความหนาแน่น
แองกวิลลา สหราชอาณาจักร )
เดอะแวลลีย์
91
15,753
164.8
แอนทีกาและบาร์บิวดา
เซนต์จอนส์
442
96,286
199.1
อารูบา เนเธอร์แลนด์ )
โอรันเยสตัด
180
105,845
594.4
บาฮามาส
แนสซอ
13,943
385,637
24.5
บาร์เบโดส
บริดจ์ทาวน์
430
286,641
595.3
เบลีซ
เบลโมแพน
22,966
383,071
13.4
เบอร์มิวดา สหราชอาณาจักร )
แฮมิลตัน
54
62,756
1,203.7
หมู่เกาะบริติชเวอร์จิน สหราชอาณาจักร )
โรดทาวน์
151
29,802
152.3
แคนาดา
ออตตาวา
9,984,670
37,064,562
3.7
หมู่เกาะเคย์แมน สหราชอาณาจักร )
จอร์จทาวน์
264
64,174
212.1
เกาะกลีแปร์ตอน ฝรั่งเศส )
-
6
0
0
คอสตาริกา
ซานโฮเซ
51,100
4,999,441
89.6
คิวบา
อาบานา
109,886
11,338,134
102.0
กูราเซา เนเธอร์แลนด์ )
วิลเลมสตัด
444
162,752
317.1
ดอมินีกา
โรโซ
751
71,625
89.2
สาธารณรัฐโดมินิกัน
ซานโตโดมิงโก
48,671
10,627,141
207.3
เอลซัลวาดอร์
ซานซัลวาดอร์
21,041
6,420,746
293.0
กรีนแลนด์ เดนมาร์ก )
นุก
2,166,086
56,564
0.026
กรีเนดา
เซนต์จอร์เจส
344
111,454
302.3
กัวเดอลุป ฝรั่งเศส )
บัส-แตร์
1,628
399,848
246.7
กัวเตมาลา
กัวเตมาลาซิตี
108,889
17,247,849
128.8
เฮติ
ปอร์โตแปรงซ์
27,750
11,123,178
361.5
ฮอนดูรัส
เตกูซิกัลปา
112,492
9,587,522
66.4
จาเมกา
คิงส์ตัน
10,991
2,934,847
247.4
มาร์ตีนิก ฝรั่งเศส )
ฟอร์-เดอ-ฟร็องส์
1,128
375,673
352.6
เม็กซิโก
เม็กซิโกซิตี
1,964,375
126,190,788
57.1
มอนต์เซอร์รัต สหราชอาณาจักร )
พลิมัท และเบรดส์
102
4,993
58.8
นิการากัว
มานากัว
130,373
6,465,501
44.1
ปานามา
ปานามาซิตี
75,417
4,176,869
45.8
ปวยร์โตรีโก สหรัฐอเมริกา ซานฮวน
8,870
3,039,596
448.9
แซ็ง-บาร์เตเลมี ฝรั่งเศส )
กุสตาวียา
21
7,448
354.7
เซนต์คิตส์และเนวิส
บาสแตร์
261
52,441
199.2
เซนต์ลูเชีย
แคสตรีส์
539
181,889
319.1
แซ็ง-มาร์แต็ง ฝรั่งเศส )
มารีโก
54
29,820
552.2
แซ็งปีแยร์และมีเกอลง ฝรั่งเศส )
แซ็ง-ปีแยร์
242
5,849
24.8
เซนต์วินเซนต์และเกรนาดีนส์
คิงส์ทาวน์
389
110,211
280.2
ซินต์เอิสตาซียึส เนเธอร์แลนด์ )
โอรันเยอสตัด
21
2,739
130.4
ซินต์มาร์เติน เนเธอร์แลนด์ )
ฟิลิปส์บืร์ค
34
41,940
1,176.7
ตรินิแดดและโตเบโก
พอร์ตออฟสเปน
5,130
1,389,843
261.0
หมู่เกาะเติกส์และเคคอส สหราชอาณาจักร )
โคเบิร์นทาวน์
948
37,665
34.8
สหรัฐอเมริกา วอชิงตัน ดี.ซี.
9,629,091
327,096,265
32.7
หมู่เกาะเวอร์จินของสหรัฐ สหรัฐอเมริกา ชาร์ลอตต์อะมาลี
347
104,680
317.0
รวม
24,500,995
541,720,440
22.1
ทวีปอเมริกาเหนือตั้งอยู่ในเขตซีกโลกเหนือระหว่างละติจูด 7 องศา 15 ลิปดาเหนือถึง 83 องศา 38 ลิปดาเหนือ และระหว่างลองจิจูด 55 องศา 42 ลิปดาตะวันตกถึง 172 องศา 30 ลิปดาตะวันตก
ทวีปอเมริกาเหนือมีพื้นที่ประมาณ 22,063,997 ตารางกิโลเมตร เป็นทวีปที่มีขนาดใหญ่เป็นอันดับ 3 ของโลก รองจากทวีปเอเชีย และทวีปแอฟริกา ตามลำดับ บริเวณที่กว้างที่สุดของทวีป
คือ ตั้งแต่ช่องแคบเบริง ถึงเกาะนิวฟันด์แลนด์ ส่วนบริเวณที่ยาวที่สุดของทวีป คือตั้งแต่คาบสมุทรบูเทียถึงคอคอดปานามา ซึ่งเป็นส่วนที่แคบที่สุดของทวีป คือกว้างประมาณ 74 กิโลเมตร
ทวีปอเมริกาเหนือ มีรูปร่างคล้ายสามเหลี่ยมหัวกลับ คือมีฐานกว้างอยู่ทางด้านเหนือและปลายแหลมอยู่ทางตอนใต้
ประเทศในทวีปอเมริกาเหนือมีทั้งหมด 23 ประเทศ โดยแบ่งออกส่วน 3 ส่วนคือ
แองโกลอเมริกา ได้แก่ ประเทศที่อยู่ทางตอนเหนือของแม่น้ำรีโอแกรนด์ ขึ้นไปลาตินอเมริกา ได้แก่ ประเทศที่อยู่ทางตอนใต้ของแม่น้ำริโอแกรนด์ลงมาหมู่เกาะเวสต์อินดีส ได้แก่ ประเทศหมู่เกาะในทะเลแคริบเบียน
ทวีปอเมริกาเหนือมีอาณาเขตติดต่อดังนี้
ทิศเหนือ - จดมหาสมุทรอาร์กติกและทะเลโบฟอร์ดทิศตะวันออก - จดมหาสมุทรแอตแลนติกทิศใต้ - ติดต่อกับทวีปอเมริกาใต้ทิศตะวันตก - จดมหาสมุทรแปซิฟิกและช่องแคบเบริงที่กั้นระหว่างทวีปอเมริกาเหนือกับทวีปเอเชีย
ทวีปอเมริกาเหนือมีลักษณะทางกายภาพเป็นแผ่นดินใหญ่และเกาะขนาดต่างกันจำนวนมาก มีพื้นที่เป็นอ่าว ทะเล ซึ่งเป็นส่วนของมหาสมุทรอาร์กติก มหาสมุทรแอตแลนติก และมหาสมุทรแปซิฟิก บนแผ่นดินใหญ่มีพื้นที่เป็นเทือกเขา ทิวเขา ที่ราบสูง ที่สูง ที่ราบ และอื่นๆ แบ่งลักษณะภูมิประเทศได้ 7 เขต ดังนี้
ได้แก่ เทือกเขาที่วางตัวขนานกับชายฝั่งมหาสมุทรแปซิฟิกในแนวเหนือ - ใต้ ตั้งแต่เหนือสุดไปจนใต้ของทวีป และต่อเนื่องลงไปถึงเทือกเขาแอนดีสในทวีปอเมริกาใต้
ประกอบด้วยเทือกเขาสูงสุดสลับซับซ้อนหลายแนว ที่สำคัญเช่น เทือกเขาร็อกกี, เทือกเขาอะแลสกา, เทือกเขาบรุกส์, เทือกเขาโคสต์, และเทือกเขาเชียร์เนวาดา ในสหรัฐ
เทือกเขาแมกเคนซีในประเทศแคนาดา เทือกเขาเชียร์รามาเดรออกซิเดนตัลในประเทศเม็กซิโก มียอดเขาแมกคินลีย์บนเทือกเขาอะแลสกาเป็นยอดเขาที่สูงที่สุดในทวีปอเมริกาเหนือ
คือ มีระดับความสูง 6,194 เมตร จากระดับทะเลปานกลาง
ในระหว่างเทือกเขาสูงที่ต่อเนื่องกันจะพบที่ราบสูงคั่นอยู่ระหว่างเทือกเขา ที่สำคัญเช่น ที่ราบสูงอะแลสกา, ที่ราบสูงเกรตเบซิน, ที่ราบสูงโคโลราโด ในสหรัฐ
ที่ราบสูงบริดิชโคลัมเบียในประเทศแคนาดา ที่ราบสูงแม็กซิโกในประเทศแม็กซิโก
เป็นพื้นที่ของหินฐานทวีปซึ่งกำเนิดในมหายุคพรีแคมเบรียน (Precambrian) มีอายุมากกว่า 541 ล้านปีมาแล้ว ครอบคลุมพื้นที่เป็นบริเวณกว้าง นับตั้งแต่ลุ่มน้ำแมกเคนซีไปทางตะวันออกจนถึงคาบสมุทรแลบราดอร์ เนื่องจากมีธารน้ำแข็งปกคลุมพื้นที่มาเป็นเวลานาน จึงผ่านการครูดถูบนผิวหินจากการกระทำของธารน้ำแข็ง ทำให้ในปัจจุบันเกิดเป็นภูมิประเทศ 3 แบบ ดังนี้
มีตะกอนเป็นเศษหิน ทราย และดินที่ธารน้ำแข็งพามาสะสมอยู่ในพื้นที่ราบ
มีทะเลสาบขนาดเล็กและใหญ่บริเวณตอนใต้ของที่ราบอ่าวฮัดสัน เกิดจากกระบวนการกระทำของธารน้ำแข็ง ได้แก่ กลุ่มทะเลสาบเกรตเลกส์ ทะเลสาบเกรตแบร์ และทะเลสาบวินนิเพก
เป็นพื้นที่ที่มีความสูงเหลืออยู่จากการกร่อนโดยธารน้ำแข็ง มีภูเขาสูงและทะเลสาบ จำนวนมาก
ตั้งอยู่ด้านทิศตะวันออกของทวีปทอดแนวขนานกับชายฝั่งมหาสมุทรแอตแลนติก กำเนิดจากการยกตัวขึ้นของชั้นหิน ทำให้เปลือกโลกสูงขึ้นเป็นเทือกเขาแอปพาเลเชียน เมื่อประมาณ 400 ล้านปีที่แล้ว ประกอบด้วย ทิวเขาต่างๆ ได้แก่ ทิวเขาไวต์ ทิวเขากรีน ทิวเขาแคตสกิลล์ ทิวเขาแอลลิเกนี ทิวเขาบลูริดจ์ และทิวเขาคัมเบอร์แลนด์
เป็นที่ราบเชิงเขากว้างใหญ่ด้านทิศตะวันออกของระบบเทือกเขาร็อกกี เกิดจาก เศษหิน ทราย และดินที่แตกกระจัดกระจายอยู่เชิงเขาแล้วถูกกระแสน้ำของแม่น้ำสายต่างๆ พาตะกอน กรวด หิน ทรายสะสมตัวทิ้งไว้ เนื่องจากกระแสน้ำลดปริมาณและความเร็วลง
หมายเหตุ
↑ This North American density figure is based on a total land area of 23,090,542 km2 only, considerably less than the total combined land and water area of 24.709 million km2 .
อ้างอิง
↑ "GDP PPP, current prices" . International Monetary Fund. 2021. เก็บ จากแหล่งเดิมเมื่อ 22 January 2021. สืบค้นเมื่อ 16 January 2022 .↑ "GDP Nominal, current prices" . International Monetary Fund. 2021. เก็บ จากแหล่งเดิมเมื่อ 25 February 2017. สืบค้นเมื่อ 16 January 2022 .↑ "Nominal GDP per capita" . International Monetary Fund. 2021. เก็บ จากแหล่งเดิมเมื่อ 11 January 2020. สืบค้นเมื่อ 16 January 2022 .↑ "The Global Religious Landscape" (PDF) . Pewforum.org. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF) เมื่อ 25 January 2017. สืบค้นเมื่อ 7 May 2020 .↑ 5.0 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6 "Religious Composition by Country, 2010–2050" . pewforum.org . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม เมื่อ 21 December 2019. สืบค้นเมื่อ 17 February 2022 .↑ "Demographia.com" (PDF) . เก็บ (PDF) จากแหล่งเดิมเมื่อ 14 August 2011. สืบค้นเมื่อ 13 August 2015 .↑ "North America" . Encyclopædia Britannica . สืบค้นเมื่อ 3 February 2014 .↑ "Map And Details Of All 7 Continents" . worldatlas.com. สืบค้นเมื่อ September 2, 2016 . In some parts of the world students are taught that there are only six continents, as they combine North America and South America into one continent called the Americas. ↑ "North America Land Forms and Statistics" . World Atlas.com. สืบค้นเมื่อ 16 June 2013 .↑ "North America Fast Facts" . World Atlas.com. สืบค้นเมื่อ 16 June 2013 .↑ H. J. de Blij and Peter O. Muller. pGeography: Realms, Regions, and Concepts , Wiley, 12th ed., 2005, pp. 30–31, (ISBN 0-471-71786-X .)
↑ Lewis, Martin W.; Wigen, Karen E. (1997). "Chapter One, The Architecture of Continents". The Myth of Continents 168 . ISBN 0-520-20742-4 ↑ Burchfield, R. W., ed. 2004. "America." Fowler's Modern English Usage ISBN 0-19-861021-1 ) New York: Oxford University Press, p. 48
↑ McArthur, Tom. 1992."North American." The Oxford Companion to the English Language (ISBN 0-19-214183-X ) New York: Oxford University Press, p. 707.
↑ "Common Errors in English Usage" . Paul Brians, Washington State University. 16 May 2016. เก็บ จากแหล่งเดิมเมื่อ 24 April 2022. สืบค้นเมื่อ 4 April 2022 .↑ Pigati, Jeffrey S.; Springer, Kathleen B.; Honke, Jeffrey S.; Wahl, David; Champagne, Marie R.; Zimmerman, Susan R. H.; Gray, Harrison J.; Santucci, Vincent L.; Odess, Daniel; Bustos, David; Bennett, Matthew R. (2023-10-06). "Independent age estimates resolve the controversy of ancient human footprints at White Sands" . Science (ภาษาอังกฤษ). 382 (6666): 73–75. Bibcode :2023Sci...382...73P . doi :10.1126/science.adh5007 . ISSN 0036-8075 . PMID 37797035 . S2CID 263672291 . เก็บ จากแหล่งเดิมเมื่อ 5 October 2023. สืบค้นเมื่อ 6 December 2023 . ↑ Goodyear, Albert C.; Sain, Douglas A. (2018-05-22), "The Pre-Clovis Occupation of the Topper Site, Allendale County, South Carolina" , Early Human Life on the Southeastern Coastal Plain (ภาษาอังกฤษ), University Press of Florida, pp. 8–31, doi :10.5744/florida/9781683400349.003.0002 , ISBN 978-1-68340-034-9 เก็บ จากแหล่งเดิมเมื่อ 7 December 2023, สืบค้นเมื่อ 2023-12-05 ↑ Ardelean, Ciprian F.; Becerra-Valdivia, Lorena; Pedersen, Mikkel Winther; Schwenninger, Jean-Luc; Oviatt, Charles G.; Macías-Quintero, Juan I.; Arroyo-Cabrales, Joaquin; Sikora, Martin; Ocampo-Díaz, Yam Zul E.; Rubio-Cisneros, Igor I.; Watling, Jennifer G.; de Medeiros, Vanda B.; De Oliveira, Paulo E.; Barba-Pingarón, Luis; Ortiz-Butrón, Agustín (2020-07-22). "Evidence of human occupation in Mexico around the Last Glacial Maximum" . Nature (ภาษาอังกฤษ). 584 (7819): 87–92. Bibcode :2020Natur.584...87A . doi :10.1038/s41586-020-2509-0 . ISSN 1476-4687 . PMID 32699412 . S2CID 256819465 . เก็บ จากแหล่งเดิมเมื่อ 21 April 2021. สืบค้นเมื่อ 6 December 2023 .
นานาชาติ ประจำชาติ ศิลปิน อื่น ๆ
.svg){kind=small}
