เครื่องราชอิสริยาภรณ์ดอกคิริ (ญี่ปุ่น : 桐花章 ; โรมาจิ : Tōka-shō ; อังกฤษ : Order of the Paulownia Flowers ) เป็นเครื่องราชอิสริยาภรณ์ ที่มอบโดยรัฐบาลญี่ปุ่น สถาปนาขึ้นในระหว่างการฟื้นฟูพระราชอำนาจสมัยเมจิ เมื่อ ค.ศ. 1888[ 1] ในฐานะเครื่องราชอิสริยาภรณ์ชั้นสูงสุดของเครื่องราชอิสริยาภรณ์อาทิตย์อุทัย ภายหลังได้ยกเอาเครื่องราชอิสริยาภรณ์ชนิดนี้ออกมาเป็นอีกตระกูลหนึ่งต่างหากใน ค.ศ. 2003 เครื่องราชอิสริยาภรณ์นี้มีชั้นเดียว คือ ชั้นมหาปรมาภรณ์ดอกคิริ[ a] มีลำดับเกียรติสูงกว่าเครื่องราชอิสริยาภรณ์อาทิตย์อุทัย แต่ต่ำกว่าเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันสูงส่งยิ่งดอกเบญจมาศ
ดวงตราของเครื่องราชอิสริยาภรณ์ดอกคิริ (พอโลเนีย ) เป็นรูปกางเขนชุบทอง ลงยารัศมีด้วยสีขาว ตรงกลางมีตราพระอาทิตย์ลงยาสีแดง ล้อมรอบด้วยรัศมีสีแดง คั่นด้วยดอกพอโลเนียสามดอกที่ระหว่างกิ่งกางเขนแต่ละกิ่ง เบื้องบนประดับด้วยใบพอโลเนียสามใบ ใช้ห้อยกับสายสะพายสีแดงขอบริ้วสีขาว สวมเฉวียงบ่าขากด้านขวาไปด้านซ้ายของผู้ได้รับพระราชทาน ขณะที่ดารามีลักษณะคล้ายคลึงกับดวงตรา เว้นแต่ไม่มีใบพอโลเนียประดับอยู่เบื้องบน ใช้ประดับที่อกเสื้อด้านซ้ายของผู้ได้รับพระราชทาน
โดยธรรมเนียมปฏิบัติ เครื่องราชอิสริยาภรณ์นี้จะมอบให้แก่รัฐบุรุษ, อดีตนายกรัฐมนตรี, รัฐมนตรีอาวุโส, นักการทูต และตุลาการที่มีผลงานโดดเด่น อาจพระราชทานย้อนหลังการเสียชีวิตได้ และถือเป็นเกียรติยศขั้นสูงสุดที่มีการมอบให้ในกรณีปกติของระบบเครื่องราชอิสริยาภรณ์ญี่ปุ่น การมอบนั้นมิได้มอบเป็นประจำทุกปี นับตั้งแต่ ค.ศ. 2003 เป็นต้นมามีผู้ได้รับมอบเพียง 16 คนเท่านั้น เป็นชาวญี่ปุ่น 14 คน (มอบให้ย้อนหลังการเสียชีวิต 2 คน) ชาวอเมริกัน 2 คน (หนึ่งในนั้นเป็นคนเชื่อสายญี่ปุ่น คือ แดเนียล อิโนอูเอะ วุฒิสมาชิกแห่งสหรัฐอเมริกา)
แพรแถบ
บุคคลของไทยที่ได้พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงนครไชยศรีสุรเดช
สมเด็จพระราชปิตุลา บรมพงศาภิมุข เจ้าฟ้าภาณุรังษีสว่างวงศ์ กรมพระยาภาณุพันธุวงศ์วรเดช
สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต
จอมพล แปลก พิบูลสงคราม
พระยาพหลพลพยุหเสนา
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระกำแพงเพชรอัครโยธิน
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงชุมพรเขตอุดมศักดิ์
จิรายุ อิศรางกูร ณ อยุธยา
อ้างอิง
ข้อมูล
Peterson, James W., Barry C. Weaver and Michael A. Quigley (2001). Orders and Medals of Japan and Associated States . San Ramon, California: Orders and Medals Society of America. ISBN 1-890974-09-9 .
แหล่งข้อมูลอื่น