పంచమి

చంద్రమానం ప్రకారం పక్షము రోజులలో అయిదవ తిథి పంచమి. అధి దేవత - సర్పము.

పంచమి నిర్ణయం

ధర్మ సింధు^[1] ప్రకారం శుక్ల, కృష్ణ పక్షాలు రెండింటిలోనూ సర్వకర్మలకు చతుర్థీయుక్తమైన పంచమిని గ్రహించాలి. నాగ పంచమికి కూడా పరవిద్ధనే గ్రహించాలి. పూర్వదినమందు చవితి ఆరు ఘడియలుంటే, స్వల్పమైన పంచమి ఉన్నప్పటికీ పరదినమే గ్రహించాలి. చతుర్థి అంతకు తక్కువైతే పూర్వదినం గ్రహించాల్సి ఉంటుంది. స్కందోపవాస వ్రతానికి మాత్రం షష్ఠీయుక్తమే కావలసి ఉంటుంది.

పంచమిత్ తిథిని సూచించే కోణం చెమ్మంచల్ రంగులో ఉంచబడింది.

పండుగలు

1. నాగ పంచమి: ప్రతి ఏటా శ్రావణమాసంలో ఐదవరోజు… శుద్ధ పంచమి రోజును నాగ పంచమిగా జరుపుకుంటారు.
2. మాఘ శుద్ధ పంచమి - వసంత పంచమి లేదా శ్రీ పంచమి: వసంత పంచమి మాఘ శుద్ధ పంచమి నాడు జరుపబడును. దీనిని శ్రీ పంచమి అని మదన పంచమి అని కూడా అంటారు. ఈ పండుగ యావత్ భారతదేశంలో విశేషముగా జరుపుకుంటారు.
3. వివాహ పంచమి: వివాహ పంచమి అనేది రాముడు, సీతల వివాహాన్ని జరుపుకునే హిందూ పండుగ.^[2]

మూలాలు

1. పంచమీ నిర్ణయం, ధర్మ సింధు, భాగవతుల సుబ్రహ్మణ్యం, నవరత్న బుక్ హౌస్, విజయవాడ, 2009, పేజీ: 52.
2. LLP, Adarsh Mobile Applications. "2015 Vivah Panchami Date and Time for New Delhi, NCT, India". Drikpanchang (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2020-09-16.