Zurab Azmaiparaszwili, gruz. ზურაბ აზმაიფარაშვილი (ur. 16 marca 1960 w Tbilisi) – gruziński szachista i trener szachowy (FIDE Senior Trainer od 2004), arcymistrz od 1988 roku.
Kariera szachowa
W szachy gra od 4. roku życia. Jako junior odniósł kilka znaczących sukcesów, m.in. w roku 1973 był mistrzem Gruzji w kategorii do lat 18, zaś w roku 1978 triumfował w mistrzostwach Związku Radzieckiego, również do lat 18. W rozegranych na przełomie 1979 i 1980 roku w Groningen mistrzostwach Europy juniorów do lat 20 zajął II miejsce (za Aleksandrem Czerninem) i zdobył srebrny medal. W roku 1982 zwyciężył w turnieju w Pawłodarze. W finale indywidualnych mistrzostw ZSRR zadebiutował w roku 1983. W turnieju tym odniósł zwycięstwo nad ówczesnym mistrzem świata, Anatolijem Karpowem. W roku 1986 zwyciężył w turniejach rozegranych w Moskwie, Albenie i Tbilisi. Rok później, jak również w roku 1990, był w Sewilli sekundantem Garriego Kasparowa podczas rozgrywek o mistrzostwo świata. W kolejnych latach odniósł szereg turniejowych zwycięstw, m.in. w Cienfuegos (1988, memoriał Jose Raula Capablanki), Berlinie Zachodnim (1989), Amsterdamie (OHRA-B, 1989), Londynie (Lloyds Bank Open, 1989), Sydney (1990), Toledo (1991), Dortmundzie (turniej open, 1992, wraz z Symbatem Lyputianem i Władimirem Kramnikiem), Strumicy (1995), San Roque (1996, wraz z Jaanem Ehlvestem), Pampelunie (1997, wraz z Zoltanem Almasi i Jonathanem Speelmanem), Nowej Goricy (open, dwukrotnie w latach 2005 i 2006) oraz w Singapurze (2007, wspólnie ze Zhang Zhongiem).
W latach 1992–2004 siedmiokrotnie wystąpił na szachowych olimpiadach, za każdym razem na I szachownicy Gruzji. W swoim dorobku posiada dwa olimpijskie medale, które zdobył w roku 1998 w Eliście: złoty (za uzyskany rezultat rankingowy) oraz brązowy (za indywidualny wynik na I szachownicy). Jest także dwukrotnym medalistą indywidualnych mistrzostw Europy: w roku 2003 w Stambule zdobył złoty medal, zaś w roku 2001 w Ochrydzie – brązowy. W roku 2003 zdobył również wraz z drużyną brązowy medal na drużynowych mistrzostwach Europy w Płowdiwie[1].
Pięciokrotnie wystąpił na mistrzostwach świata FIDE, rozgrywanych systemem pucharowym, osiągając następujące wyniki[2]:
Oprócz sukcesów turniejowych, Azmaiparaszwili odnosił również inne, jako działacz szachowy. Pełnił funkcje prezydenta gruzińskiego związku szachowego oraz wiceprezydenta Międzynarodowej Federacji Szachowej. Pod koniec października 2004 r., podczas zakończenia olimpiady w Calvii, został pobity i aresztowany na 24 godziny za wszczęcie bójki z ochroną. Z postawionych mu wówczas zarzutów został oczyszczony w lipcu 2005 roku[3]. W 2006 r. był członkiem sądu arbitrażowego podczas meczu o mistrzostwo świata pomiędzy Władimirem Kramnikiem a Weselinem Topałowem, jednak zrzekł się tej funkcji po nieprzystąpieniu przez Kramnika do piątej partii meczu. Rosjanin zaprotestował w ten sposób przeciwko wcześniejszym decyzjom tego gremium, które były według niego niesprawiedliwe[4]. W 2014 r. zwyciężył w wyborach na prezydenta Europejskiej Unii Szachowej[5][6].
W lipcu 2003 roku został pierwszym gruzińskim szachistą, który przekroczył granicę 2700 punktów rankingowych (zajmował wówczas 15. pozycję na świecie z wynikiem 2702 punktów)[7].
Podczas Pucharu Świata 2017 w Tbilisi kanadyjski szachista ukraińskiego pochodzenia, Anton Kowalow, oświadczył, że został obrażony przez Azmaiparaszwilego, który miał wobec niego użyć rasistowskich uwag[8]. Azmaiparaszwil odrzucił zarzuty[9][10].
Kariera polityczna
W listopadzie 2012 został wiceministrem ds. sportu i młodzieży w rządzie Gruzji[11].
Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
