Z pomysłem utworzenia na obszarze Jury Krakowsko-Częstochowskiej parku krajobrazowego wystąpił w 1948 r. dr Zygmunt Novák, będący później profesorem Politechniki Krakowskiej. Kierował on pracami zmierzającymi do zagospodarowania terenu Jury. Efektem koncepcji planistycznych było powstanie w latach 50. i 60. szeregu rezerwatów przyrody. Parki krajobrazowe powstały dopiero w latach 1980–1982. Ich głównym celem była ochrona przyrody i kultury Jury w powiązaniu z racjonalnym wykorzystaniem dla potrzeb społecznych i turystycznych.
Jurajskie Parki Krajobrazowe
W skład zespołu wchodziły następujące parki krajobrazowe:
Orlich Gniazd (47931 ha) – położony na terenie województw śląskiego i małopolskiego. Praktycznie rozciąga się na całą Wyżynę Częstochowską oraz częściowo Wyżynę Olkuską. W jego granicach znajduje się większość zamków tzw. Orlich Gniazd.