Zbigniew Jerzyna

Zbigniew Jerzyna

Zbigniew Jerzyna w roku 2006
Data i miejsce urodzenia	9 maja 1938 Warszawa
Data i miejsce śmierci	29 listopada 2010 Warszawa
Narodowość	polska
Dziedzina sztuki	poezja, proza
Ważne dzieła
Iskrą tylko Wędrówka w słowie
Odznaczenia

Zbigniew Jerzyna (ur. 9 maja 1938 w Warszawie, zm. 29 listopada 2010 tamże^[1]) – polski poeta, dramaturg, eseista, edytor.

Życiorys

Studiował filologię polską na Uniwersytecie Warszawskim. Debiutował poezją w „Nowej Kulturze” (1957). Debiut książkowy w 1963 „Lokacje” – poezje. Od 1965 roku należał do PZPR^[2]. Był redaktorem „Widzeń”, „Orientacji”, „Integracji” oraz później „Kultury” i „Przeglądu Tygodniowego”. Założyciel Spółdzielni Wydawniczej „Anagram”, długoletni przewodniczący jej Rady Nadzorczej, doradca programowy. Laureat wielu nagród literackich. Jego wiersze i słuchowiska przetłumaczono na 35 języków.

W 2004 roku otrzymał nagrodę literacką im. Władysława Reymonta^[3], a w 2008 roku został odznaczony Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”^[4]. Pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 228-5-31/32)^[5].

Twórczość (wybór)

Wydawnictwa
W kolejnych latach wydał m.in. następujące książki: „Kwiecień”, „Realność”, „Coraz słodszy piołun”, „Modlitwa do powagi”, „Przesłanie”, „Wiersze wybrane”, „Erotyki”, „Moment przesilenia”, „Bo myśl z siebie zaczętą”, „Wybór wierszy”, „Małe rapsody”, „Pieczęcie”, „Iskrą tylko” (dramat) - nagroda na Międzynarodowych Targach Książki w Lipsku, „Wędrówka w słowie” (eseje nagroda Księgarzy), „Listy do Edyty”, „A potem już nie”, (mały wybór wierszy), „Mówią i inne wiersze”, „Katalog życia i śmierci albo przygody pojęć”, „Zatacza się krąg”, „Saneczki” (ostatni tom wierszy, 2010).

Dramaty
M.in. „Tropy”, „Iskrą tylko” (ok. 200 przedstawień w Teatrze Dramatycznym w Warszawie), „Kto wyprowadzi psa”, „Rozmowy istotne”.

Widowiska telewizyjne
M.in. „Widmo nocnej podróży”, „Gorący ślad”, „Księżyc w ruinach”, „Nike 43”, „Kłosy pochylone”.

Słuchowiska radiowe
M.in.: „Kosztele”, „Syzyf”, „Odejście poety”, „Gasnące kolory”, „Fromborska baszta”, „Dzwonek”, „Pojednanie”, „Gorzkie pocałunki”, „Listy, które płoną”.

Inne prace
Opracował wstępy do książek następujących autorów: Mirona Białoszewskiego, Jana Lechonia, Jana Kochanowskiego, Osipa Mandelsztama, Anny Achmatowej, Rainera Marii Rilkego, Barbary Sadowskiej, Bohdana Wrocławskiego. Napisał wstęp do Antologii „Poeci wyklęci” (od Villona do Morrisona), a także posłowie do zbioru wierszy Piotra M. Cieńskiego „Prozak życia”. Przez kilka dziesięcioleci systematycznie zajmował się krytyką literacką, poza tym napisał około 500 felietonów.

Życie prywatne
Dwukrotnie żonaty. Pierwszą żoną była Anna Wojewoda (obecnie Bisping), a drugą, malarka Marta Gogłuska-Jerzyna.

Przypisy

1. Zbigniew Jerzyna nie żyje. Pisarze.pl. [dostęp 2014-09-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-09-12)].
2. Kto jest kim w Polsce 1984. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984, s. 346. ISBN 83-223-2073-6.
3. Laureaci Nagrody Literackiej im. Władysława Reymonta w latach 1994 – 2009. Związek Rzemiosła Polskiego. [dostęp 2014-09-12].
4. Medale i wyróżnienia dla ludzi książki. wydawca.com.pl, 8 września 2008. [dostęp 2011-09-03].
5. Cmentarz Stare Powązki: MARIA GIMMEROWA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-11-13] .

Kontrola autorytatywna (osoba):

• ISNI: 0000000078756271
• VIAF: 101717405
• LCCN: n87908281
• GND: 130356417
• SUDOC: 129640719
• NKC: ola2003196268
• NTA: 13137771X
• PLWABN: 9810674950105606
• NUKAT: n93081095
• NSK: 000456065
• LIH: LNB:mfs;=CQ

Encyklopedie internetowe:

• ETP: 32559