Zbigniew Feliks Galperyn, ps. „Antek” (ur. 18 maja 1929 w Warszawie[1], zm. 23 września 2021[2]) – polski ekonomista i działacz kombatancki, podpułkownik Wojska Polskiego, żołnierz Szarych Szeregów i Armii Krajowej, powstaniec warszawski. Prezes Związku Powstańców Warszawskich.
Życiorys
Syn Józefa i Heleny[3]. Urodził się w Warszawie. Jego starszy brat, Zdzisław Józef Galperyn (1927–2004), również był członkiem Armii Krajowej i powstańcem warszawskim[4].
Od grudnia 1942 był członkiem Szarych Szeregów. W drugiej połowie 1943 wstąpił do Armii Krajowej[5]. Na początku 1944 przeszedł przeszkolenie wojskowe i złożył przysięgę wojskową[1]. Brał udział w powstaniu warszawskim jako strzelec w batalionie „Chrobry I”. Za żołnierskie dokonania otrzymał Krzyż Walecznych jako jeden z najmłodszych żołnierzy AK wyróżnionych tym odznaczeniem[1]. Uczestniczył w walkach na Woli, w Śródmieściu i na Starym Mieście[1]. 24 sierpnia został ciężko ranny w Pasażu Simonsa[6]. Przebywał w szpitalu wojskowym; Warszawę opuścił wraz z rannymi na początku września. Dotarł do szpitala w Milanówku, następnie przebywał w Krakowie.
Po wojnie początkowo pracował w zakładzie rzemieślniczym w Skolimowie. W 1950 zdał egzamin maturalny, po czym studiował na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego[5]. Pracował jako ekonomista, był zatrudniony m.in. przy odbudowywaniu Skopje po trzęsieniu ziemi w 1963[7]. Był sekretarzem i wiceprezesem Towarzystwa Urbanistów Polskich[8].
W latach 1982–1989 był pracownikiem Ministerstwa Ochrony Środowiska i Zasobów Naturalnych. W tych latach, według informacji mediów, był zarejestrowany przez Departament VI MSW jako tajny współpracownik Służby Bezpieczeństwa o pseudonimie „Adam” w charakterze konsultanta[9]. Zaangażował się również w działalność społeczną i kombatancką, był pierwszym wiceprezesem oraz sekretarzem Związku Powstańców Warszawskich[10]. Następnie objął funkcję prezesa związku[11], którą sprawował do śmierci w 2021[2].
29 września 2021 został pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie[12] (kwatera D22/12/2).
Odznaczenia i wyróżnienia
Upamiętnienie
W 2022 odsłonięto tablicę pamiątkową na budynku przy ul. Długiej 22, będącym siedzibą Związku Powstańców Warszawskich[20].
Przypisy
- ↑ a b c d e Zbigniew Galperyn. sppw1944.org. [dostęp 2016-08-01].
- ↑ a b Maciej Nycz: Zbigniew Galperyn nie żyje. Był prezesem Związku Powstańców Warszawskich. rmf24.pl, 23 września 2021. [dostęp 2021-09-23].
- ↑ Zbigniew Galperyn. 1944.pl. [dostęp 2017-11-21].
- ↑ Zdzisław Galperyn. 1944.pl. [dostęp 2017-11-26].
- ↑ a b Zbigniew Galperyn „Antek”. 1944.pl. [dostęp 2016-08-01].
- ↑ Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powstania Warszawskiego. Tom 5. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona i Fundacja „Warszawa Walczy 1939–1945”, 2002, s. 179. ISBN 83-11-09579-5.
- ↑ Skopijskie ABC. msz.gov.pl, 27 maja 2015. [dostęp 2016-08-01].
- ↑ Zarząd Główny/Władze. tup.org.pl. [dostęp 2016-08-01].
- ↑ Dorota Kania: Powstaniec, który atakował prezydenta Andrzeja Dudę zarejestrowany jako współpracownik SB. UJAWNIAMY. niezalezna.pl, 1 sierpnia 2016. [dostęp 2017-12-11].
- ↑ Prezydium. powstanie1944.pl. [dostęp 2016-08-01].
- ↑ Rusza Wielkanocna akcja „Serce dla Powstańców”. warsawnow.pl, 8 kwietnia 2020. [dostęp 2020-06-18].
- ↑ Pogrzeb ppłk Zbigniewa Galperyna. Powstaniec spoczął na Powązkach. rdc.pl, 29 września 2021. [dostęp 2021-09-29].
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 27 listopada 2013 r. nr 1131-25-2013 o zmianie w składzie Rady Ministrów (M.P. z 2013 r. poz. 1006).
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 27 lipca 2006 r. o nadaniu orderów (M.P. z 2006 r. nr 73, poz. 730).
- ↑ a b Uroczysta sesja Rady m. st. Warszawy. Stowarzyszenie Klub Kawalerów Orderu Wojennego Virtuti Militari, 31 lipca 2014. [dostęp 2016-08-01].
- ↑ Uroczystość wręczenia odznaczeń w Pałacu na Wodzie w warszawskich Łazienkach. udskior.gov.pl, 2012. [dostęp 2021-09-23].
- ↑ Federalny Krzyż Zasługi dla weteranów powstania warszawskiego. dzieje.pl, 16 kwietnia 2015. [dostęp 2016-08-27].
- ↑ Krystian Winogrodzki: 100-lecie odzyskania niepodległości przez Polskę. Prezydent i premier nadali odznaczenia. wp.pl, 28 maja 2019. [dostęp 2019-06-06].
- ↑ Zasłużeni dla niepodległości. Prezydent i premier nadali odznaczenia. polskieradio24.pl, 28 maja 2019. [dostęp 2019-06-06].
- ↑ Tomasz Urzykowski: Zbigniew Galperyn „Antek” upamiętniony w Warszawie. "Cały czas coś dobrego robił dla Polski". wyborcza.pl, 31 sierpnia 2022. [dostęp 2022-09-13].
_01.jpg)
