Włodzimierz II Monomach (starorus. Володимѣръ Мономахъ[1], imię przyjęte na chrzcie: Wasyl) (ur. 1053, zm. 19 maja 1125) – wielki książę Rusi Kijowskiej (1113–1125), uznawany za jednego z najbardziej zasłużonych władców tego państwa. Ojciec Jerzego Dołgorukiego uznawanego za założyciela Moskwy.
Życiorys
Był synem Wsiewołoda I Jarosławowicza i Anny Monomach, prawdopodobnie krewnej cesarza Konstantyna IX Monomacha. Pokrewieństwo z władcą bizantyjskim zapewniało mu uznanie międzynarodowe i zarazem ułatwiało prowadzenie dyplomacji.
Włodzimierz według jego własnych słów przeprowadził 83 kampanie wojskowe i 13 razy zawierał pokój z Połowcami. Początkowo w walkach wspierał go jego kuzyn Oleg Świętosławowicz. Sytuacja uległa zmianie po tym jak Świętopełk II przekazał Włodzimierzowi Czernihów, dotąd rządzony przez Olega. Ten zerwał sojusz i zawarł układ z Połowcami mający umożliwić mu odbicie miasta. Doprowadziło to do serii wojen i konfliktów kontynuowanych przez potomków obydwu władców.
Od 1094 roku głównym patrymonium Włodzimierza był Perejasław. Kontrolował również Rostów, Suzdal i inne prowincje północne. Na ziemiach tych założył kilka miast, w tym nazwany jego imieniem Włodzimierz nad Klaźmą. Władca podjął próby zjednoczenia książąt Rusi w walce przeciw Połowcom. W tym celu zorganizował dwa kongresy: w Lubeczu w 1097 i w Dołobsku w 1103.
Kiedy w 1113 zmarł Świętopełk II doszło do buntu mieszkańców Kijowa, którzy powołali na księcia Włodzimierza. Ten zgodził się przejąć władzę i pozostał księciem kijowskim aż do śmierci. Z instrukcji, którą wysłał do swoich dzieci wiemy o przeprowadzonych przez Włodzimierza reformach, mających na celu zmniejszenie napięć społecznych w stolicy.
Włodzimierz zmarł w 1125 i został pochowany w soborze Mądrości Bożej (Sofijskim) w Kijowie. Potomni często określali okres jego rządów mianem złotego wieku tego miasta.
Małżeństwa i potomkowie
Włodzimierz był trzykrotnie żonaty:
- NN. Z drugiego związku pochodzili:
- ostatnią prawdopodobnie była Jefimia – córka chana połowieckiego Aepy.
Przypisy
- ↑ ПОЛНОЕ СОБРАНИЕ РУССКИХ ЛЕТОПИСЕЙ Издаваемое Постоянною Историко-Археографической Комиссиею Академии Наук СССР, Том первый ЛАВРЕНТЬЕВСКАЯ ЛЕТОПИСЬ, Вып. 1: Повесть временных лет, Издание второе, Издательство Академии Наук СССР, Ленинград 1926-1928, s. 240
Bibliografia
- Wołodymyr II Monomach. W: Енциклопедія історії України: Т. 1. Редкол.: В. А. Смолій (голова) та ін. НАН України. Інститут історії України. Kijów: Wyd. Naukowa dumka, 2003, s. 616-617. ISBN 966-00-0632-2.
