Wyrobek (Pieniny)

Wyrobek

Państwo	Polska
Położenie	województwo małopolskie
Pasmo	Pieniny
Wysokość	740–800 m n.p.m.
Powierzchnia	10,5 ha
Zagospodarowanie	nieużytki
Położenie na mapie gminy Krościenko nad Dunajcem Wyrobek
Położenie na mapie Polski Wyrobek
Położenie na mapie województwa małopolskiego Wyrobek
Położenie na mapie powiatu nowotarskiego Wyrobek
49°25′14″N 20°24′37″E

Wyrobek – duża polana w Pieninach. Znajduje się na północno-wschodnim stoku poniżej przełęczy Szopka. Położona jest na wysokości 740–800 m n.p.m. Ma długość 0,6 km, szerokość 0,2 km i powierzchnię 10,5 ha^[1]. W 2001 wykupiono od właścicieli z Krościenka część polany o powierzchni 5,3 ha w tym celu, aby można było uchronić ją od zarastania lasem poprzez prowadzenie zabiegów ochrony czynnej: coroczne wykaszanie oraz usuwanie siana^[2]. Polanę porastają ciepłolubne łąki pienińskie, oraz ziołorośla z 27 gatunkami roślin znajdujących się na czerwonej liście roślin zagrożonych w Polsce^[2]. Z rzadkich w Polsce roślin rośnie tutaj m.in. pępawa różyczkolistna (w całych polskich Karpatach znana tylko z dwóch stanowisk), a przy szlaku z polany Wyrobek na Zamkową Górę również rzadki kruszczyk Muellera^[3]. W latach 1987–1988 na polanie zanotowano występowanie storczyków kukułka bzowa (Dactylorhiza sambucina) i storczyca kulista (Traunsteinera globosa)^[4]. Na polanie gdzieniegdzie rosną kępy drzew i lasu. Duże bogactwo grzybów (ok. 80 gatunków)^[1]. W 2009 r. na polanie odłowiono nowe dla Pienin gatunki chrząszczy z rodziny stonkowatych: Longitarsus parvulus, Phyllotreta armoraciae^[5]. W latach 1987–1988 znaleziono tu bardzo rzadki, w Polsce zagrożony wyginięciem gatunek porostu – trzonecznicę żółtawą Chaenotheca chrysocephala^[6].

Dolną część polany Wyrobek nazywano dawniej polaną Limierczyki^[1]. Z informacji na tablicy Pienińskiego Parku Narodowego wynika, że obydwie obejmowane są wspólną nazwą Wyrobek^[2]. Przez polanę Wyrobek prowadzą 2 szlaki turystyczne zaliczane do najbardziej uczęszczanych w Pieninach^[1].

Polana znajduje się na obszarze Pienińskiego Parku Narodowego, w granicach Krościenka nad Dunajcem, w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim^[7].

• 
• 
• 

Szlaki turystyczne

z Krościenka przez Bajków Groń i polanę Wyrobek na przełęcz Szopka. Czas przejścia: 1:40 h, ↑ 1:10 h

z Bajkowego Gronia przez polanę Wyrobek, Zamkową Górę, Trzy Korony na przełęcz Szopka^[8].

Przypisy

1. JózefJ. Nyka JózefJ., Pieniny, wyd. IX, Latchorzew: Wyd. Trawers, 2006, ISBN 83-915859-4-8 . Brak numerów stron w książce
2. Tablica informacyjna Pienińskiego Parku Narodowego.
3. ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ., HalinaH. Piękoś-Mirek HalinaH., Czerwona księga Karpat Polskich, Warszawa: Instytut Botaniki PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-71-6 . Brak numerów stron w książce
4. MałgorzataM. Jagiełło MałgorzataM., Storczyki łąk i polan Pienińskiego Parku Narodowego, „Pieniny – Przyroda i Człowiek”, 2, 1992, s. 43–49 .
5. RadosławR. Ścibior RadosławR., Nowe dane o chrząszczach stonkowatych (Coleoptera: Chrysomelidae) odłowionych na obszarze Pienin, „Wiad. entomol.”, 32 (2), Poznań 2013, s. 113–117 .
6. JózefJ. Kiszka JózefJ., ZbigniewZ. Szeląg ZbigniewZ., Porosty (Lichenes) polan Pienińskiego Parku Narodowego – zagrożenie i ochrona, „Pieniny – Przyroda i Człowiek”, 2, Kraków 1992, s. 55–63 .
7. Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2022-01-21] .
8. Pieniny polskie i słowackie. Mapa turystyczna 1:25 000, Piwniczna: Agencja Wydawnicza „WiT” s.c., 2008 . Brak numerów stron w książce