|
Zobacz w indeksie Słownika geograficznego Królestwa Polskiego hasło Wasiliszki
|
Wasiliszki (biał. Васілішкі) – wieś (dawne miasteczko) na Białorusi, w rejonie szczuczyńskim obwodu grodzieńskiego. Do 1939 na terenie II Rzeczypospolitej, w województwie nowogródzkim, powiecie lidzkim, siedziba wiejskiej gminy Wasiliszki.
Miasto królewskie położone było w końcu XVIII wieku w starostwie niegrodowym wasiliskim w powiecie lidzkim województwa wileńskiego[2]. Magdeburgię nadał król Władysław IV Waza w 1648 roku[3]. Miejsce obrad sejmików ziemskich powiatu lidzkiego w 1659 roku[4].
Opis
Jadąc drogą ze Szczuczyna dojeżdża się do skrzyżowania z drogą na Arcisze. Za skrzyżowaniem, na wzniesieniu położony jest cmentarz Wasiliszkowski [1]. Za nim skrzyżowanie z drogą na Stare Wasiliszki. Następnie teren opada i droga przeskakuje nad rzeczką Lebiedką. Od tego miejsca droga wspina się na wzniesienie, na którym leżą Wasiliszki. Po obu stronach drogi zabudowa wiejska drewniana.
Na szczycie plac z przystankiem autobusowym, przed kościołem barokowym (św. Jana Chrzciciela), który jest główną ozdobą architektoniczną miejscowości. Dalej pomnik z czasów komunistycznych, sklepy w drewnianych budynkach, za nimi już komunistyczna architektura pawilonów: sklepowych i poczty. W centrum znajduje się nowoczesny Dom Kultury z salą koncertową na ok. 300 miejsc, w Domu Kultury działa ponadto klasa komputerowa oraz szkoła muzyczna. Tuż przy Domu Kultury znajduje się inny budynek, w którym się mieści zarząd Spółki Akcyjnej „Wasiliszki”, największego przedsiębiorstwa rolniczego w obwodzie grodzieńskim.
Na lewo za zabudowaniami wiejskimi drewnianymi wybudowane „nowe” osiedle – niskie 2-4 piętrowe typowe bloki. Na prawo zaś park i tablica z czasów ZSRR upamiętniająca tragedię getta żydowskiego z 10-11 maja 1942 r.
Do szkoły w Wasiliszkach uczęszczał Czesław Niemen.
Urodzeni w Wasiliszkach
Zabytki
Dane historyczne
Dane historyczne:
- budowa katedry przez Króla Kazimierza: 1489 r.
- budowa synagogi: 1658 r.
- dane z 1866 r:
- dane z 1921 r.:
- budynków mieszkalnych ok. 275
- liczba mieszkańców: 1874
- w 1928 r.:
- II wojna światowa: likwidacja getta żydowskiego 10–11 maja 1942 r. – zginęło 2.159 osób.
- do 1954 r. Wasiliszki posiadają status miasteczka
- od 1960 r. zostają włączone do rejonu Radun
- od 1962 r. zostają włączone do rejonu Szczuczyn
Dane ze SGKP
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego[5][6] podaje następujące dane dotyczące Wasiliszek:
- położenie śród lasu skarbowego
- wały sypane
- nowy kościół murowany ostrołukowy, poświęcony w 1903 r.
- stary kościół drewniany pochodził z 1489 r.
- parafia liczyła 10.160 dusz.
Linki zewnętrzne
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Liczby ludności miejscowości obwodu grodzieńskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 14 października 2009 roku. (ros.).
- ↑ Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 88.
- ↑ Wanda Rewieńska, Miasta i miasteczka magdeburskie w woj. wileńskim i nowogródzkim, Lida 1938, s. 13.
- ↑ Wojciech Kriegseisen, Sejmiki Rzeczypospolitej szlacheckiej w XVII i XVIII wieku, Warszawa 1991, s. 33, przeniesienie sejmiku z Lidy na czas okupacji rosyjskiej
- ↑ Wasiliszki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 128 .
- ↑ Wasiliszki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 681 .
.jpg)
