Vega
Ogólny widok rakiety Vega
|
| Producent
|
ESA, Arianespace,
ASI, Avio S.p.A.
|
| Data pierwszego startu
|
13 lutego 2012
|
| Data ostatniego startu
|
17 listopada 2020
|
| Statystyki
|
| Wszystkie starty
|
17
|
| Udane starty
|
15 (88%)
|
| Nieudane starty
|
2
|
| Zdolność wynoszenia
|
1500 kg na LEO
|
| Siła ciągu przy starcie
|
3040 kN
|
| Wymiary
|
| Długość
|
30 m
|
| Średnica
|
3 m
|
| Masa całkowita
|
137 000 kg
|
| Stopnie rakiety
|
| Stopień 1.
|
1 x P80
|
| Stopień 2.
|
1 x Zefiro 23
|
| Stopień 3.
|
1 x Zefiro 9
|
| Stopień 4.
|
1 x AVUM
|
|
|
|
Zobacz wiadomości w Wikinews:
|
Vega (wł. Vettore Europeo di Generazione Avanzata[1]) – rakieta nośna o niskim udźwigu użytkowana od 2012 roku przez Europejską Agencję Kosmiczną. Ma ona stanowić konkurencję dla pozostałych rakiet o niskim udźwigu stosowanych obecnie. Wykorzystywana jest do startów komercyjnych.
Dane techniczne
Vega jest pierwszą europejską rakietą, która wykorzystuje jako paliwo w pierwszych trzech stopniach stały materiał pędny. Bazuje ona na amerykańskich rakietach nośnych Scout wykorzystywanych przez Włoską Agencję Kosmiczną ASI na platformie San Marco na wodach kenijskich[1]. Siła ciągu przy starcie rakiety zapewniana przez człon P80 wynosi 3040 kN. Dwa kolejne człony: Zefiro 23 i Zefiro 9 zapewniają siłę ciągu 1200 kN (Z23) i 313 kN (Z9).
Ostatni człon o nazwie AVUM, wykorzystujący silnik RD-869 zasilany toksycznym ciekłym materiałem pędnym, zapewnia siłę ciągu 2450 N. W członie AVUM znajduje się również zestaw oprzyrządowania kontrolnego i awioniki[2].
Historia
Prace nad rakietą Vega rozpoczęły się w 1998 roku, a kontrakt na pełne jej opracowanie ESA zawarła w roku 2003. Głównym wykonawcą rakiety jest firma ELV, w której udziały mają włoska firma Avio S.p.A. (70%) i Włoska Agencja Kosmiczna ASI (30%)[3]. Prace nad przebudową kompleksu startowego ELA-1 (który znajduje się w Gujańskim Centrum Kosmicznym i używany był pierwotnie do startów rakiet Ariane 1, Ariane 2 i Ariane 3) powierzono firmie Vitrociset. Przebudowa rozpoczęła się w 2004 roku, a nowy kompleks startowy otrzymał nazwę ZLV (fr. Zone de Lancement Vega)[4]. Trzy pierwsze człony rakiety zostały zaprojektowane i zbudowane przez Avio S.p.A., a ich testy odbyły się w latach 2005–2009. W grudniu 2011 podpisano pierwsze umowy na wyniesienie komercyjnych satelitów rakietą Vega[5].
Pierwszy start miał miejsce 13 lutego 2012 i zakończył się pełnym sukcesem[6]. Na orbitę wyniesiono włoskie satelity LARES i ALMASat-1 oraz 7 satelitów typu CubeSat skonstruowanych na europejskich uniwersytetach[7]. Wśród nich znalazł się pierwszy polski satelita PW-Sat zbudowany na Politechnice Warszawskiej[8].
Starty rakiet Vega
Wszystkie loty odbywają się z wyrzutni ELV (fr. Ensemble de Lancement Vega), Gujańskiego Centrum Kosmicznego.
Opracowano na podstawie: Jonathan’s Space Home Page[14]
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b Antonio Fabrizi: from „nuts and bolts” to Europe’s launchers of tomorrow. ESA, 2007-03-16. [dostęp 2017-06-21]. (ang.).
- ↑ VEGA Small Launcher. ESA. [dostęp 2012-01-29]. (ang.).
- ↑ Signature of contracts for full development of Vega small launcher and P80. ESA, 2003-02-25. [dostęp 2012-01-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2004-12-16)]. (ang.).
- ↑ The first stone for Vega at Europe’s Spaceport. ESA, 2004-11-04. [dostęp 2012-01-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-11-01)]. (ang.).
- ↑ Milestones. ESA, 2012-01-18. [dostęp 2012-01-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-24)]. (ang.).
- ↑ ESA’s new Vega launcher scores success on maiden flight. ESA, 2012-02-13. [dostęp 2012-02-13]. (ang.).
- ↑ Vega rocket ready for first flight. ESA, 2012-01-19. [dostęp 2017-06-21]. (ang.).
- ↑ Vega: CubeSats. ESA, 2012-01-19. [dostęp 2012-01-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-24)]. (ang.).
- ↑ Stephen Clark: Europe’s Vega launcher succeeds on second launch. Spaceflight Now, 2013-05-07. [dostęp 2013-05-08]. (ang.).
- ↑ LISA Pathfinder takes a peek at Earth. European Space Agency, 2015-12-05. [dostęp 2015-12-06]. (ang.).
- ↑ MichałM. Moroz MichałM., Udany start ADM-Aeolus [online], Kosmonauta.net, 23 sierpnia 2018 [dostęp 2018-08-24] (pol.).
- ↑ ESA’s Aeolus wind satellite launched, „European Space Agency”, 23 sierpnia 2018 [dostęp 2018-08-24] (ang.).
- ↑ StephenS. Clark StephenS., Arianespace traces cause of Vega launch failure to ‘human error’ – Spaceflight Now [online] [dostęp 2020-11-19] (ang.).
- ↑ Jonathan McDowell: Launchlog. [w:] Jonathan’s Space Home Page [on-line]. [dostęp 2018-08-24]. (ang.).
Linki zewnętrzne
- Gunter Krebs: Vega. [w:] Gunter’s Space Page [on-line]. (ang.).
