Ubiorek

Ubiorek
Ilustracja
Ubiorek wiecznie zielony
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

kapustowce

Rodzina

kapustowate

Rodzaj

ubiorek

Nazwa systematyczna
Iberis L.
Sp. Pl. 648. 1753
Typ nomenklatoryczny

Iberis semperflorens L.[3]

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Ubiorek baldaszkowy

Ubiorek (Iberis L.) – rodzaj roślin z rodziny kapustowatych. Należy do niego ok. 27[4]–28[5] gatunków roślin zielnych i krzewinek. Występują one w południowej Europie, południowo-zachodniej Azji i Afryce Północnej[6][5], a jako rośliny introdukowane także w środkowej i północnej Europie, na różnych obszarach Azji i Ameryki Północnej, w Ameryce Południowej i Nowej Zelandii[5]. Największe zróżnicowanie gatunków występuje na Półwyspie Iberyjskim i w północnej Afryce[7]. W Polsce spotykane są tylko w uprawie[6][8]. Charakterystyczną cechą tych roślin są spłaszczone i zagęszczone na szczycie kwiatostany, wydłużające się w czasie owocowania[7].

Niektóre gatunki są wykorzystywane lokalnie jako rośliny lecznicze, ale najczęściej uprawiane są jako rośliny ozdobne. Popularne są zwłaszcza ubiorek baldaszkowy I. umbellata oraz ubiorek wiecznie zielony I. sempervirens. Silnym aromatem kwiatów wyróżnia się ubiorek gorzki I. amara[9].

Morfologia

Iberis spathulata
Pokrój
Rośliny jednoroczne lub byliny osiągające do 0,8 m wysokości, czasem u nasady drewniejące[7].
Liście
Pojedyncze, okrągłe lub wąskie, zwykle ząbkowane[7].
Kwiaty
Promieniste, 4-krotne, zebrane w spłaszczone od góry grona, z wyciągniętymi płatkami kwiatów na skraju grona. Działki bez woreczkowatych rozdęć. Płatki białe lub kremowe, zwężające się ku nasadzie. Pręcików 6, czterosilnych; 4 wewnętrzne dłuższe od 2 zewnętrznych. Zalążnia górna z długą szyjką słupka zwieńczoną główkowatym znamieniem[7].
Owoce
Spłaszczona i oskrzydlona, okrągła łuszczynka z dwoma nasionami[7].

Systematyka

Synonimy taksonomiczne[3]

Arabis Adans., Biauricula Bubani

Homonimy taksonomiczne[3]

Iberis J. Hill

Pozycja systematyczna

Rodzaj z plemienia Iberideae z rodziny kapustowatych (Brassicaceae), rzędu kapustowców[2][10][11].

Wykaz gatunków[5][12]

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-11-10] (ang.).
  3. ↑ a b c Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-02-05].
  4. ↑ Ihsan A. Al-Shehbaz: Iberis Linnaeus. [w:] Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2016-03-21].
  5. ↑ a b c d Iberis Dill. ex L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-09-04].
  6. ↑ a b Geoffrey Burnie i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134.
  7. ↑ a b c d e f Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 170. ISBN 0-333-74890-5.
  8. ↑ a b Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 101, ISBN 978-83-62975-45-7.
  9. ↑ David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 460, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  10. ↑ List of Genera in BRASSICACEAE (not fully reorganized), [w:] Vascular plant families and genera, Kew Gardens & Missouri Botanical Garden [dostęp 2010-11-20] (ang.).
  11. ↑ Genus Iberis L.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2022-09-04].
  12. ↑ a b Gawryś Wiesław: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina Botanica, 2008. ISBN 978-83-925110-5-2.

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!