PROFILBARU.COM

USS Narwhal (SS-17)
	; USS „Narwhal” między 1909-1911 r.
Klasa	okręt podwodny
Typ	D
	Historia
Stocznia	Fore River Shipyard, Quincy
Wodowanie	8 kwietnia 1909
	US Navy
Wejście do służby	23 listopada 1909
Wycofanie ze służby	8 lutego 1922
Los okrętu	sprzedany 5 czerwca 1922
	Dane taktyczno-techniczne
Wyporność; • na powierzchni; • w zanurzeniu	; 288 ton; 337 t
Długość	41,1 m
Szerokość	4,2 m
Zanurzenie	3,6 m
Zanurzenie testowe	60 m
Rodzaj kadłuba	jednokadłubowy
	Napęd
	2 silniki benzynowe o łącznej mocy 600 KM; 2 silniki elektryczne o łącznej mocy 260 KM; 2 śruby
Prędkość; • na powierzchni; • w zanurzeniu	; 12 węzłów; 9,5 w.
Zasięg	powierzchnia: 1240 Mm przy 10 w.; zanurzenie: 80 Mm przy 5 w.
	Uzbrojenie
	4 torpedy
Wyrzutnie torpedowe	4 x 450 mm (18")
Załoga	15

USS Narwhal (SS-17) – amerykański okręt podwodny z okresu I wojny światowej, jednostka prototypowa swojego typu. Została zwodowana 8 kwietnia 1909 roku w Fore River Shipyard w Quincy i przyjęta w skład US Navy 23 listopada tego roku. W listopadzie 1911 roku nazwę okrętu zmieniono na oznaczenie literowo-numeryczne D-1. Okręt wycofano ze służby 8 lutego 1922 roku i sprzedano.

Projekt i dane taktyczno–techniczne

Konstrukcja USS „Narwhal” oparta była na rozwiązaniach poprzednich typów okrętów podwodnych zaprojektowanych przez Electric Boat (szczególnie na typie C^[1]. Okręt, prócz zwiększonej długości i wyporności, cechował dużych rozmiarów kiosk z mostkiem oraz dwa peryskopy^[1]. Po raz pierwszy w amerykańskich okrętach podwodnych zastosowano w nim podział kadłuba na przedziały rozdzielone grodziami wodoszczelnymi^[1].

„Narwhal” był małym okrętem podwodnym o konstrukcji jednokadłubowej. Długość całkowita jednostki wynosiła 41,1 metra, szerokość 4,2 metra i zanurzenie 3,6 metra^[1]^[2]. Wyporność w położeniu nawodnym wynosiła 288 ton, a w zanurzeniu 337 ton^[1]^[2]^[3]. Okręt napędzany był na powierzchni przez dwa silniki benzynowe Craig(inne języki) o łącznej mocy 600 koni mechanicznych (KM)^[1]^[2]^[4]. Napęd podwodny zapewniały dwa silniki elektryczne Electro-Dynamic(inne języki) o łącznej mocy 260 KM^[1]^[2]. Dwuśrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 12 węzłów na powierzchni i 9,5 węzła w zanurzeniu^[1]^[2]. Zasięg wynosił 1240 Mm przy prędkości 10 węzłów w położeniu nawodnym oraz 80 Mm przy prędkości 5 węzłów pod wodą^[1]^[2]^[5]. Dopuszczalna głębokość zanurzenia wynosiła 60 metrów^[2].

Okręt wyposażony był w cztery dziobowe wyrzutnie torped kalibru 450 mm (18")^[a], z łącznym zapasem czterech torped^[2]^[3]^[b]. Załoga okrętu składała się 15 oficerów, podoficerów i marynarzy^[1]^[2].

Budowa i przebieg służby

USS „Narwhal” (Submarine Torpedo Boat No. 17) zbudowany został w Fore River Shipyard w Quincy^[1]^[2]^[5]. Wodowanie miało miejsce 8 kwietnia 1909 roku^[1]^[2], a do służby przyjęto go 23 listopada tego roku.

Pierwszym dowódcą jednostki został por. mar. J.C. Townsend. Okręt włączono w skład Floty Atlantyckiej. Stacjonując w Newport, uczestniczył w szkoleniu, ćwiczeniach torpedowych oraz próbach i eksperymentach. 17 listopada 1911 roku nazwę okrętu zmieniono na oznaczenie literowo-numeryczne D-1.

Od 20 stycznia do 11 kwietnia 1913 roku wraz z innymi okrętami operował na Morzu Karaibskim, a od 5 stycznia do 21 kwietnia 1914 roku pływał u wybrzeży Florydy. Podczas I wojny światowej D-1 służył jako jednostka szkoleniowa. Okręt trafił do rezerwy 9 września 1919 roku, kontynuując proces szkolenia załóg. 17 lipca 1920 roku okręt otrzymał numer identyfikacyjny SS-17^[2].

D-1 został wycofany ze służby 8 lutego 1922 roku w Filadelfii. Sprzedano go 5 czerwca 1922 roku^[1]^[2].

Uwagi

↑ Amerykańskie torpedy 18-calowe miały faktyczny kaliber 17,72 cala (450 mm)^[6].
↑ Paul E. Fontenoy podaje, że okręt posiadał jedynie dwie wyrzutnie torped^[1].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara: 2007, s. 158.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: 1985, s. 127.
↑ ^a ^b J. Gozdawa-Gołębiowski, T. Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: 1994, s. 584.
↑ Jim Christley, Peter Bull: US submarines, 1900-35. Oxford: 2011, s. 26.
↑ ^a ^b John Moore (red.): Jane’s Fighting Ships of World War I. London: 1990, s. 151.
↑ Tony DiGiulian: Torpedoes of the United States of America. www.navweaps.com. [dostęp 2016-11-28]. (ang.).

Bibliografia

Jim Christley, Peter Bull: US submarines, 1900-35. Oxford: Osprey Publishing, 2011. ISBN 978-1-84908-185-6.
Ten artykuł zawiera treści udostępnione w ramach domeny publicznej przez Dictionary of American Naval Fighting Ships. Treści te są umieszczone tutaj.
Tony DiGiulian: Torpedoes of the United States of America. www.navweaps.com. [dostęp 2016-11-28]. (ang.).
Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, 2007. ISBN 1-85367-623-3. (ang.).
Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
Jan Gozdawa-Gołębiowski, Tadeusz Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: Lampart, 1994. ISBN 83-902554-2-1.
John Moore (red.): Jane’s Fighting Ships of World War I. London: Studio Editions, 1990. ISBN 1-85170-378-0. (ang.).