Tracja

Tracja współczesna

Tracja (gr. Θρᾴκη, Thraki, łac. Thracia, bułg. Тракия, Trakija, tur. Trakya) – region historyczny i geograficzny położony w Europie Południowej. Obecnie leży w granicach Bułgarii (Tracja Północna), Grecji (Tracja Zachodnia) i Turcji (Tracja Wschodnia), położony m.in. na terenie Niziny Trackiej. Historycznie: starożytna kraina położona między dolnym Dunajem, Morzem Czarnym, Morzem Egejskim i rzeką Strymon (Struma). Starożytna Tracja była krajem, w którym dość dużą uwagę zwracano na siłę fizyczną. Z Tracji pochodził prawdopodobnie gladiator Spartakus i św. Emilian z Durostorum.

Historia

Część Tracji była bardzo urodzajna i żyzna, szczególnie w dolinie rzeki Ewros (Marica). Zamieszkujące Trację plemiona osiągnęły wysoki poziom rozwoju, w dużej części dzięki korzystnym kontaktom handlowym z nadmorskimi koloniami greckimi. O dziesiątki kilometrów w górę biegu rzeki stoją grobowce okresu mykeńskiego o konstrukcji podobnej do znanych w wielu miejscach świata egejskiego. Trakowie wspomniani byli w poezji Homera jako lud sprzymierzony z Trojanami i im pokrewny. Herodot uważał ich za drugi w liczebności lud po mieszkańcach Indii. Podobnie uważał Pauzaniasz. Strabon liczebność Traków ocenia na dwa miliony, dzieląc ich na 22 plemiona[1]. W IV w p.n.e. mogła tu być już znana produkcja jedwabiu[2], choć jej poważny rozwój nastąpił w okresie Bizancjum.

Prowincje rzymskie

W I wieku p.n.e. Tracja została opanowana przez Rzymian, którzy utworzyli na jej terytorium dwie prowincje: Trację i Mezję. Tę ostatnią podzielono w roku 86 n.e. na Mezję Dolną (Moesia Inferior) oraz Mezję Górną (Moesia Superior). Znacznego rozwoju gospodarczego Tracja zaznała następnie, jako nieodległa od stolicy państwa prowincja Cesarstwa Bizantyjskiego. Na terenie Tracji leżało także samo Bizancjum, nim stało się Konstantynopolem. Zapewne już przed tym okresem Trakowie ulegli hellenizacji[3].

Badania archeologiczne

Badania archeologiczne w Tracji rozpoczęto jeszcze w XIX wieku. W okresie międzywojennym na stanowisku Duvanli (na północ od Płowdiw) poszukiwania prowadził prof. dr hab. Bogdan Fiłow (późniejszy premier Bułgarii). Obecnie[kiedy?] od około 30 lat poszukiwania w tym rejonie (zwłaszcza w Dolinie Kazanłyckiej) prowadzi Georgi Kitow. M.in. w sezonie archeologicznym 2004 rozkopano kurhan Goljama Kosmatka, gdzie w grobowcu kopułowym znaleziono inwentarz (wiele przedmiotów wykonanych ze złota) oraz eksplorowano bogaty grób w miejscowości Svetica, gdzie odkryto ważącą ponad pół kilograma złotą maskę. W roku 2005 rozkopano kurhan w okolicy wsi Zlatinica. Badania nad kulturą tracką, choć na znacznie mniejszą skalę, prowadzone są także na obszarze Wschodniej Tracji (to oficjalna nazwa archeologiczna europejskiej części Turcji). Pierwsze bogate grobowce trackie eksplorowano w okolicy miasta Kırklareli (bułgarska nazwa „Łozengrad”) jeszcze w XIX wieku. Potem przyszła kolej na obiekty sepulkralne, znajdujące się w okolicy Vize. W ostatnim czasie dokonano odkryć nad morzem Marmara w pobliżu miasta Tekirdağ (tumulus Naip oraz kurhan Harekattepe).

Na tych terenach posługiwano się językami trackimi, które wymarły bez śladu.

Zobacz też

Przypisy

  1. Artykuł o Trakach, autorstwa Sarantosa Kargakosa, historyka i filologa, autora 56 książek, w większości studiów historycznych.
  2. Planszowe fotografie naczyń ceramicznych z IV wieku p.n.e., według opisu przedstawiające produkcję jedwabiu, prezentowane są m.in. w jednym z trzech, lokalnych Muzeów Jedwabiu (Μουσείο Μεταξης), w miejscowości Sufli, w województwie Ewros.
  3. wspomniany wyżej artykuł o Trakach, autorstwa Sarantosa Karagakosa