Titanis – rodzaj olbrzymiego, nielotnego wymarłego ptaka występującego od wczesnego pliocenu do wczesnego plejstocenu w Ameryce Północnej. Nazwa rodzajowa odnosi się do dużych rozmiarów tego ptaka, zaś epitet gatunkowy gatunku typowego, Titanis walleri, honoruje Benjamina I. Wallera – osobę, która odkryła pierwsze szczątki tego ptaka. Skamieliny titanisa są datowane na 5 do 2 milionów lat. W Teksasie i na Florydzie odkryto szczątki przedstawicieli tego rodzaju pochodzące z osadów, których wiek oszacowano na 15 000 lat, co sugeruje, że Titanis przetrwał dłużej, niż wcześniej uważano[1], jednak późniejsze, dokładniejsze ich datowania, przeprowadzone przez McFaddena i innych, zanegowały poprzednie szacunki[2][3]. Titanis był jednym z przedstawicieli Phorusrhacidae – rodziny wielkich nielotnych ptaków drapieżnych, które wyewoluowały w Ameryce Południowej, a później przedostały się do Ameryki Północnej. Był to jeden z ich ostatnich przedstawicieli.
Budowa
Titanis mógł osiągać 2,5 m wzrostu i ok. 150 kg masy. Niektóre szczątki przypisane do tego zwierzęcia są znacznie mniejsze niż inne, co może świadczyć o występowaniu dymorfizmu płciowego[4]. Mimo iż nie znaleziono do tej pory czaszki titanisa, prawdopodobnie była ona wielka i ciężka, zakończona ostrym dziobem – jak u innych fororaków. Skrzydła tego ptaka były stosunkowo niewielkie. To oraz duża masa powodowały, że nie mógł on latać. Skrzydła były również bardzo giętkie i być może – podobnie jak u niektórych fororaków – zakończone trzema pazurami, choć nie ma na to bezpośrednich dowodów[1]. Ogólnie Titanis był bardzo podobny do swoich najbliższych krewnych – południowoamerykańskich rodzajów Phorusrhacos i Devincenzia. Niewiele wiadomo o budowie ciała titanisa, jednak wydaje się, że miał smuklejsze stopy niż Devincenzia oraz proporcjonalnie znacznie silniejszy środkowy palec[5]. Titanis żył na trawiastych równinach Ameryki Północnej, gdzie najprawdopodobniej pożywiał się padliną i niewielkimi ssakami.
Titanis w kulturze masowej
Titanis występuje w serialu Wędrówki z bestiami: Tygrys szablozębny. Jest on tam określany jako fororak, jednak zdaniem twórców Titanis w rzeczywistości jest synonimem fororaka[6]. W rzeczywistości Titanis wymarł 2 miliony lat temu, a akcja odcinka dzieje się milion lat temu. Przypuszczalnie twórcy sugerowali się skamielinami titanisa, których wiek początkowo błędnie oszacowano na 15 tysięcy lat.
Przypisy
↑ abJ. A. Baskin. The giant flightless bird Titanis walleri (Aves: Phorusrhacidae) from the Pleistocene coastal plain of South Texas. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 15 (4), s. 842–844, 1995. DOI: 10.1080/02724634.1995.10011266. (ang.).
↑B. McFadden, J. Labs-Hochstein, R. C. Hulbert Jr, J. A. Baskin. Revised age of the late Neogene terror bird (Titanis) in North America during the Great American Interchange. „Geology”. 35 (2), s. 123–126, 2007. DOI: 10.1130/G23186A.1. (ang.).
↑H. M. F. Alvarenga, E. Höfling. Systematic revision of the Phorusrhacidae (Aves: Ralliformes). „Papéis Avulsos de Zoologia”. 43 (4), s. 55–91, 2003. DOI: 10.1590/S0031-10492003000400001. (ang.).
