Staw (początkowo Stołpie, także Staw Lubelski) – dawna gmina wiejska istniejąca w latach 1870–1954[b] na Lubelszczyźnie. Siedzibą gminy był Staw[1].
Gmina Staw powstała w drugiej połowie XIX wieku, w Królestwie Polskim, w powiecie chełmskim w guberni lubelskiej z obszaru dotychczasowej gminy Stołpie[2][3][4][5]; w latach 1912–1915 jako część guberni chełmskiej[6] (najprawdopodobniej w 1870 roku gmina zmieniła swoją nazwę i siedzibę na Staw[6]).
W 1919 roku gmina weszła w skład woj. lubelskiego. W 1924 roku w skład gminy wchodziły: Adolfin kol., Beniów kol.; Bezek wieś, kol., folwark; Czułczyce wieś, folwark; Grędków (dzisiaj Hredków) wieś; Henrysin kol.; Horodyszcze wieś, kol.; Horodyszcze-Cegielnia folwark; Jagodno kol., folwark; Jankowice kol.; Janów kol.; Józefin kol.; Julianów kol.; Kąty kol.; Krobonosz wieś, kol.; Leonów wieś; Leśniczówka kol.; Ławica kol.; Malowana kol.; Marynin kol.; Minków kol.; Niemirów wieś; Nowosiółki wieś, kol.; Ochoża wieś; Ochoża (Majorat) kol.; Ochoża-Pniaki kol.; Parypse wieś; Pasieka osada; Poczekajka kol.; Przysiółek wieś; Sajczyce wieś; Sajczyce Stare osada; Spas wieś; Staw wieś; Stołpie wieś; Tarnówka kol.; Tytusin kol.; Wólka Czułczycka wieś, kol.; Zadębie kol.; Zarzecze wieś, leśniczówka, leśnictwo[6]. Do 1933 roku ustrój gminy kształtowało zmodyfikowane prawo zaborcze. Podczas okupacji gmina należała do dystryktu lubelskiego (w Generalnym Gubernatorstwie)[6].
Według stanu z dnia 1 lipca 1952 roku gmina Staw składała się z 41 gromad[7]. Jednostka została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[8]. Po reaktywowaniu gmin z dniem 1 stycznia 1973 roku gminy Staw nie przywrócono a jej dawny obszar wszedł w skład gminy Chełm z siedzibą w Pokrówce[9].
Uwagi
- ↑ Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. lubelskiego; w czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
- ↑ do 28 września 1954 roku
Przypisy
- ↑ Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej – podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
- ↑ Postanowienie z 17 (29) września 1866, ogłoszone 5 (17) stycznia 1867 (Dziennik Praw, rok 1866, tom 66, nr 219, str. 279)
- ↑ Postanowienie z 29 grudnia 1867 (10 stycznia 1868), ogłoszone 8 (20) lutego 1868 (Dziennik Praw, rok 1868, tom 67, nr 228, str. 359)
- ↑ Powiat chełmski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 556 .
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej – Tom IV – Województwo Lubelskie, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1924
- ↑ a b c d Akta gminy Staw – Archiwum Państwowe w Lublinie Oddział w Chełmie. [dostęp 2008-11-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)].
- ↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
