Sidi Muhammad uld Szajch Abdallahi (arab. سيدى محمد ولد الشيخ عبد الله, fr. Sidi Mohamed Ould Cheikh Abdallahi; ur. 1938 w Alaku, zm. 22 listopada 2020 w Nawakszucie[1]) – mauretański polityk, w latach 2007–2008 sprawował urząd prezydenta Mauretanii. Został obalony przez wojskowy zamach stanu.
Życiorys
Urodził się w 1938 roku w Alaku w Mauretanii, wówczas w składzie Francuskiej Afryki Zachodniej[2]. Studiował matematykę, chemię i fizykę w Dakarze w Senegalu, a następnie uzyskał dyplom z ekonomii w Grenoble we Francji[2]. Po powrocie do Mauretanii pracował jako dyrektor planowania[2].
Pełnił funkcję ministra gospodarki narodowej w latach 1971–1978, w czasie rządów Muchtara wuld Daddy. Jako minister był zaangażowany w proces nacjonalizacji kopalń żelaza oraz ustanowienie mauretańskiej waluty – ugiji. Po obaleniu rządu Daddy w zamachu stanu w lipcu 1978 został aresztowany, będąc zatrzymanym do 1979 roku[2].
W czasie rządów Maawijego uld Sid’Ahmada Taji, od 1986 do 1987 Abdallahi był ministrem zasobów wodnych i energetyki[3], a następnie ministrem rybołówstwa. Jednak w 1987 roku Taja aresztował Abdallahiego, oskarżając go o korupcję[2]. Po uwolnieniu wyjechał na emigrację do Nigru, a do kraju wrócił w 2003 roku[2]
Wybory prezydenckie w 2007
Po obaleniu rządów Taja w 2004 roku, w lipcu 2006 Abdallahi ogłosił zamiar kandydowania w wyborach prezydenckich zapowiedzianych na marzec 2007, pierwszych demokratycznych wyborach w Mauretanii od czasu uzyskania niepodległości w 1960.
W kampanii wyborczej występował jako kandydat niezależny, lecz postrzegany był przez opozycję i obserwatorów jako kandydat rządzącej junty – Wojskowej Rady Sprawiedliwości i Demokracji, która zamierzała przekazać władzę przyszłemu prezydentowi.
Koalicja Sił na rzecz Demokratycznych Zmian, która wygrała wybory parlamentarne w listopadzie i grudniu 2006, zaapelowała nawet do międzynarodowych organizacji, m.in. Unii Afrykańskiej, oskarżając juntę o prowadzenie otwartej kampanii na rzecz konkretnego kandydata, poprzez rozmaite metody, m.in. wywieranie nacisku na wpływowych lokalnych polityków w celu zapewnienia poparcia Abdallahiemu.
W pierwszej turze wyborów 11 marca 2007 Abdallahi zajął pierwsze miejsce, zdobywając prawie 25% głosów poparcia. Drugie miejsce z wynikiem 20,7% zajął Ahmad uld Daddah. W drugiej turze 25 marca 2007 ponownie zwyciężył Abdallahi zdobywając 53% głosów[4]. Objął urząd 19 kwietnia 2007.
Uznany był przez społeczność międzynarodową za pierwszego demokratycznie wybranego prezydenta Mauretanii; prowadził politykę otwarcia kraju na współpracę międzynarodową, faktycznej likwidacji niewolnictwa oraz dialogu z uchodźcami z kraju tworzącymi Afrykańskie Siły Wyzwolenia Mauretanii (FLAM)[2]. Krytykowany był jednak w kraju za daleko idący nepotyzm i rosnące ambicje polityczne[2].
4 sierpnia 2008 25 z 49 deputowanych oraz 24 z 45 senatorów proprezydenckiej partii ADIL ogłosiło opuszczenie szeregów tej partii, co spowodowało utratę większości parlamentarnej przez rząd premiera al-Waghafa[5]. O zaplanowanie tego posunięcia jedna z mauretańskich partii już w czerwcu 2008 oskarżała szefa prezydenckiej straży bezpieczeństwa generała Muhammada uld Abd al-Aziza[6].
Rano 6 sierpnia 2008 prezydent Abdallahi odwołał ze stanowiska szefa straży prezydenckiej Abd al-Aziza wraz z kilkoma innymi wojskowymi. W tym samym dniu generał Abd al-Aziz zainicjował zamach stanu, zajmując pałac prezydencki w Nawakszucie[7]. Prezydent Abdallahi oraz premier Jahja uld Ahmad al-Waghaf zostali zatrzymani. W swoim oświadczeniu Abd al-Aziz ogłosił unieważnienie dekretu prezydenta o odwołaniu straży bezpieczeństwa[8] oraz objęcie przywództwa w nowej Radzie Państwa[9]. 11-osobowa Rada Państwa ogłosiła Abdallahiego „byłym prezydentem” i zapowiedziała przeprowadzenie nowych wyborów prezydenckich „tak szybko jak to możliwe”[10].
Abdallahi został uwolniony z aresztu domowego dopiero 21 grudnia 2008[11].
Przypisy
- ↑ Ex-Mauritanian President Ould Cheikh Abdallah Dies Aged 82 – State Media [online], UrduPoint [dostęp 2020-11-23] (ang.).
- ↑ a b c d e f g h Krzysztof Kubiak. Zamach stanu w Mauretanii. „Raport – Wojsko Technika Obronność”. Nr 09/2008, s. 98-102, 2008. ISSN 1429-270x.
- ↑ ULD SZAJCH ABDALLAHI [online], encyklopedia.interia.pl [dostęp 2020-11-24] (pol.).
- ↑ „Ex-minister wins Mauritania poll”, BBC News, 26 marca 2007.
- ↑ „Le parti au pouvoir en Mauritanie perd sa majorité au parlement”. apanews.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-08-13)]., APA, 4 sierpnia 2008.
- ↑ „Chantage au coup d’Etat”, Union des Forces de Progres, 28 czerwca 2008.
- ↑ Zamach stanu w Mauretanii. Władza w rękach strażników [online], Gazeta.pl, 6 sierpnia 2008 [zarchiwizowane z adresu 2008-08-09] .
- ↑ „Mauritania forces stage coup after officers sacked”, washingtonpost.com, 6 sierpnia 2008.
- ↑ „Troops stage coup in Mauritania”, BBC News, 6 sierpnia 2008.
- ↑ „Mauritanian junta promises polls”, BBC News, 7 sierpnia 2008.
- ↑ „Mauritania frees deposed leader”, BBC News, 21 grudnia 2008.
Linki zewnętrzne
