Schronisko pod Ciuchowym Działem

Schronisko PTT pod Ciuchowym Działem

Otwarcie schroniska (grudzień 1935)
Państwo	Polska
Pasmo	Beskidy Brzeżne, Bieszczady Wschodnie, Karpaty
Wysokość	900 m n.p.m.
Data otwarcia	15 grudnia 1935
Data zamknięcia	przed 1945
Właściciel	Polskie Towarzystwo Tatrzańskie oddział w Drohobyczu
Położenie na mapie obwodu lwowskiego schronisko pod Ciuchowym Działem
Położenie na mapie Beskidów Wschodnich schronisko pod Ciuchowym Działem
49°13′05″N 23°25′48″E

Schronisko PTT pod Ciuchowym Działem (także: schronisko w Orowie) – nieistniejące obecnie schronisko turystyczne położone na wysokości ok. 900 m n.p.m.^[1] na południowym stoku Ciuchowego Działu (942 m n.p.m.) na terenie wsi Orów w Beskidach Brzeżnych.

Historia

Pierwsze schronisko w tej okolicy powstało w 1930 roku z inicjatywy oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego w Drohobyczu w położonym ok. 1,5–2 km na wschód od szczytu Ciuchowego Działu budynku dzierżawionym od firmy Gazolina S.A.^[2][3][4] Widząc potrzebę stworzenia większego obiektu w tym rejonie, PTT wynajęło od przedsiębiorstwa Pionier S.A. dawny budynek kancelaryjny zlikwidowanej kopalni, położony tuż pod szczytem^[5], do którego następnie przeniesiono placówkę^[6]. Obiekt prowadzony był razem ze Związkiem Harcerstwa Polskiego^[1][7][8][9].

Otwarcie i poświęcenie nowego budynku schroniska odbyło się 15 grudnia 1935 roku w obecności przedstawicieli Zarządu Głównego PTT, kierownika okręgowego UWFIPW w Przemyślu i ok. 300 narciarzy. Początkowo obiekt dysponował 20 łóżkami oraz dwiema jadalniami na 40 osób, miał dostęp do linii telefonicznej, bieżącej wody, był wyposażony w łazienkę, natryski i toaletę. Jeszcze zimą 1935/1936 w schronisku otwarto szkołę narciarską prowadzoną przez dyplomowaną instruktorkę Polskiego Związku Narciarskiego p. Tereszkiewiczową^[2][5][6]. Po dobudowaniu dodatkowej sali w 1936 roku liczbę miejsc sypialnych na łóżkach zwiększono do 30 (według innych danych było to 15 łóżek i 14 sienników^[1][7][8][9]), co wciąż oceniano jako wartość niewystarczającą dla potrzeb wzrastającego ruchu turystycznego, w szczególności narciarskiego^[2][10]. W 1938 schronisko odremontowano^[11], na nowo urządzając łazienkę i sanitariaty, odnawiając salę jadalną, stawiając cztery piece w sypialniach. W budynku zlokalizowano też placówkę Państwowego Instytutu Meteorologicznego^[2].

Obiekt uległ zniszczeniu w czasie II wojny światowej^[2].

Szlaki turystyczne

Szczyt Ciuchowego Działu w okresie funkcjonowania schroniska stanowił węzeł następujących szlaków turystycznych:

• z Truskawca do Urycza,
• z Borysławia-Mraźnicy,
• od drogi Borysław – Schodnica (Dział Schodnicki^[12]) przez Baziów Wielki (829 m n.p.m.),
• z Podhorców przez Turków (852 m n.p.m.),
  • ogałęzienie z Korczyna przez Kiczerkę (744 m n.p.m.) i Zbierzynów (822 m n.p.m.),
    • odgałęzienie z Synowódzka Wyżnego przez Pohar (719 m n.p.m.) i Zbierzynów^[4][13][14].

Przypisy

1. StanisławS. Faecher StanisławS. (red.), Informacyjny kalendarz narciarski na sezon 1935–1936, rok VIII, Kraków: Polski Związek Narciarski, 1935, s. 135  (pol.).
2. RyszardR. Bogdziewicz RyszardR., Schroniska karpackie od Beskidu Śląskiego do Czarnohory w latach 1874–1945, wyd. I, Lublin: Drukarnia i Wydawnictwo Akademickie WSSP im. Wincentego Pola, 2012, s. 216, ISBN 978-83-60594-24-7, OCLC 956614813  (pol.).
3. HenrykH. Gąsiorowski HenrykH., Kronika | Piśmiennictwo | „Bieszczady i Gorgany“, Mapa znakowanych szlaków turystycznych od Ustrzyk Górnych po Rafajłowę; opracowali dr. A. Zieliński i A. Wasung, Jan GwalbertJ.G. Pawlikowski, WaleryW. Goetel (red.), „Wierchy”, Zarząd Główny i Oddział Lwowski Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego (11), Kraków: Gebethner i Wolff, 1933, s. 295  (pol.).
4. HenrykH. Gąsiorowski HenrykH., Przewodnik po Beskidach Wschodnich, t. I, cz. 1: Bieszczady, Lwów — Warszawa: Książnica-Atlas, 1933, s. 95–96, 128  (pol.).
5. Sprawozdanie z działalności Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego w Krakowie za okres od 1. IV. 1935 r. do 31. III. 1936 r. oraz finansowe za rok 1935, Kraków: Polskie Towarzystwo Tatrzańskie, 1936, s. 42, 56–57  (pol.).
6. Sprawozdanie z działalności Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego w Krakowie za okres od 1. IV. 1934 r. do 31. III. 1935 r. oraz finansowe za rok 1934., Kraków: Polskie Towarzystwo Tatrzańskie, 1935, s. 18  (pol.).
7. StanisławS. Faecher StanisławS. (red.), Informacyjny kalendarz narciarski na sezon 1936–1937, rok IX, Kraków: Polski Związek Narciarski, 1936, s. 185  (pol.).
8. StanisławS. Faecher StanisławS. (red.), Informacyjny kalendarz narciarski na sezon 1937–1938, rok X, Kraków: Polski Związek Narciarski, 1937, s. 78  (pol.).
9. StanisławS. Faecher StanisławS. (red.), Informacyjny kalendarz narciarski na sezon 1938–1939, rok XI, Kraków: Polski Związek Narciarski, 1938, s. 248  (pol.).
10. Sprawozdanie z działalności Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego w Krakowie za okres od 1. IV. 1936 do 31. III. 1937 r. oraz finansowe za rok 1936, Kraków: Polskie Towarzystwo Tatrzańskie, 1937, s. 37  (pol.).
11. Sprawozdanie z działalności Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego w Krakowie za okres od 1 I 1938 r. do 31 XII 1938 r. oraz finansowe za rok 1938, Kraków: Polskie Towarzystwo Tatrzańskie, 1939, s. 23  (pol.).
12. Sprawozdanie z działalności Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego w Krakowie za okres od 3. IV. 1933 r. do 31. III. 1934 r. oraz finansowe za rok 1933., Kraków: Polskie Towarzystwo Tatrzańskie, 1934, s. 25  (pol.).
13. Mapa topograficzna 1:100 000, arkusz Skole (pas 52, słup 37), Wojskowy Instytut Geograficzny, 1935  (pol.). Brak numerów stron w książce
14. Regulamin górskiej odznaki turystycznej P. T. T. wraz ze spisem punktowanych wycieczek oraz spisem przewodników do G. O. T., wyd. 2, Kraków: Polskie Towarzystwo Tatrzańskie, 1936, s. 67  (pol.).