Satelita rozpoznawczy

Amerykański satelita rozpoznawczy KH-4B Corona z lat 60 XX w.

Satelita rozpoznawczy – sztuczny satelita, którego zadaniem jest rozpoznanie satelitarne obiektów na Ziemi i w głębi oraz przechwytywanie sygnałów z Ziemi, w celach wojskowych lub wywiadowczych. Często obserwacja polega na wykonywaniu fotografii (obecnie cyfrowych) o dużej rozdzielczości (poniżej 1 m, np. 0.1 m), która pozwala na przykład śledzić przemieszczenia wojsk przeciwnika lub uzyskiwać informacje o potencjalnych celach na jego terytorium. Są też satelity zdolne zdobywać informacje przez chmury lub w nocy, wykonując zdjęcia w podczerwieni lub używając radaru.

Zadaniem satelitów rozpoznawczych jest prowadzenie rozpoznania w celu dostarczania danych dotyczących potencjału gospodarczo-militarnego ewentualnego przeciwnika, struktur i wyposażenia oraz dyslokacji jego sił zbrojnych i stopnia przygotowania do obrony kraju^[1]. Satelity rozpoznawcze fotografują instalacje wojskowe, kontrolują ruchy wojsk, ostrzegają przed atakami rakietowymi oraz przechwytują łączność^[1][a].

Rodzaje satelitów rozpoznawczych

Ze względu na przeznaczenie i zamontowane urządzenia, satelity rozpoznawcze dzielone są na:

• satelity rozpoznania obrazowego (Imagery Intelligence - IMINT), w tym fotograficznego (Photographic Intelligence - PHOTINT). Satelity tego rodzaju wykonują obrazowanie optyczne w różnych pasmach promieniowania optycznego dużych obszarów powierzchni Ziemi, z dużą dokładnością i w stosunkowo krótkim czasie,
• satelity rozpoznania sygnałów elektromagnetycznych (Signals Intelligence - SIGINT), w tym COMINT i ELINT (Poppy), dokonujące zbioru i rejestracji sygnałów emitowanych przez urządzenia emitujące energię elektromagnetyczną,
• satelity rozpoznania sygnaturowego i pomiarowego (Measurement and Signature Intelligence - MASINT), których zadanie polega na zbieraniu danych technicznych, w celu identyfikowania źródeł, nadajników i urządzeń promieniujących różne rodzaje energii,
  • satelity rozpoznania oceanicznego, przekazujące uzyskane dzięki obserwacji mórz i oceanów dane służące m.in. określaniu pozycji okrętów nawodnych i podwodnych przeciwnika,
  • satelity wczesnego wykrywania i ostrzegania, które prowadzą rozpoznanie startów pocisków balistycznych, np. Oko - zwłaszcza pocisków międzykontynentalnych (ICBM). Innym zadaniem tego rodzaju satelitów, jest wykrywanie przeprowadzanych próbnych eksplozji jądrowych.

Uwagi

1. Obiekty te są potocznie czasami nazywane satelitami szpiegowskimi, co może wprowadzać w błąd, gdyż sugeruje wchodzenie przez ich użytkowników w posiadanie informacji niejawnych. Zgodnie z międzynarodowym prawem kosmicznym w przestrzeni kosmicznej obowiązuje wolność jej wykorzystywania^[2] (prócz prób broni jądrowej^[3]), a obserwacje optyczne czy radarowe nie mogą być uznane za działanie zbrojne przeciw żadnemu obserwowanemu z kosmosu państwu ani za przeszkodę w wykorzystywaniu przestrzeni kosmicznej przez państwo obserwowane^[4], co uprawniałoby je do podjęcia przeciwdziałań prawnych lub obronnych. Niemniej jednak, termin satelita szpiegowski funkcjonuje w wielu językach (patrz interwiki).

Przypisy

1. Nowacki 2002 ↓, s. 57–64.
2. Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych w sprawie współpracy międzynarodowej w dziedzinie pokojowego wykorzystywania przestrzeni kosmicznej, 20 grudnia 1961, Nowy Jork
3. Układ o zakazie prób broni nuklearnej w atmosferze, w przestrzeni kosmicznej i pod wodą, 5 sierpnia 1963, Moskwa
4. Deklaracja zasad prawnych w dziedzinie działalności Państw w badaniu przestrzeni kosmicznej, 13 grudnia 1962, Nowy Jork

Bibliografia

• Gabriel Nowacki: Rozpoznanie satelitarne USA i Federacji Rosyjskiej. Monografia. Warszawa: Akademia Obrony Narodowej, 2002. OCLC 802061470. (pol.).

Zobacz też

• Rozpoznanie
• Wywiad wojskowy
• Wywiad

Kontrola autorytatywna (satelita obserwacji Ziemi):

• NKC: ph314929

Encyklopedie internetowe:

• Britannica: topic/intelligence-satellite
• Universalis: satellites-espions