Roland Kayn

Roland Kayn

Data i miejsce urodzenia	3 września 1933 Reutlingen
Pochodzenie	niemieckie
Data i miejsce śmierci	5 stycznia 2011 Nieuwe Pekela
Gatunki	muzyka poważna, muzyka współczesna
Zawód	kompozytor
Strona internetowa

Roland Kayn (ur. 3 września 1933 w Reutlingen^[1][2], zm. 5 stycznia 2011 w Nieuwe Pekela^[3]) – niemiecki kompozytor.

Życiorys

W latach 1952–1955 kształcił się w Hochschule für Musik und Darstellende Kunst w Stuttgarcie, ukończył też klasę organową w Szkole Muzyki Kościelnej w Esslingen am Neckar^[1]. W latach 1956–1958 kształcił się w Hochschule für Musik w Berlinie Zachodnim u Borisa Blachera (kompozycja) i Josefa Rufera (analiza muzyczna)^[1][2]. Pracował pod kierunkiem Herberta Eimerta w studio muzyki elektronicznej przy rozgłośni radiowej w Kolonii^[1][2]. W 1964 roku wraz z Aldo Clementim i Franco Evangelistim założył w Rzymie grupę improwizacyjną Nuova Consonanza^[1]. Od 1964 do 1970 roku był pracownikiem Norddeutscher Rundfunk w Hamburgu^[2]. Realizował swoje kompozycje w studiach w Kolonii, Monachium, Mediolanie, Brukseli i Utrechcie, pracował też w Studio Eksperymentalnym Polskiego Radia^[1][2]. W 1970 roku osiadł w Holandii^[2], gdzie był konsultantem programu Instytutu Goethego w Amsterdamie i współpracownikiem Instytutu Sonologii Uniwersytetu Utrechckiego^[1].

Laureat I nagrody na festiwalu Music of the 20th Century w Tokio (1958), Nagrody Rzymskiej (1962 i 1964), międzynarodowego konkursu kompozytorskiego w Rzymie (1962 i 1964) oraz IV Biennale w Paryżu (1965)^[1].

Twórczość

Na początku lat 50. XX wieku przeszedł od swobodnej tonalności do typowego dla nowej muzyki postwebernowskiego serializmu^[1]. Następnie zaczął stosować technikę statystyczną, regulując podstawowe jakości dźwięku takie jak wysokość, czas, trwania, głośność i barwę w odcinkach formy muzycznej^[1]. Wprowadzał mikrointerwały i klastery wykraczające poza system równomiernie temperowany^[1]. Na bazie teorii informacji sformułował koncepcję muzyki cybernetycznej, interesował się zastosowaniem możliwości techniki komputerowej w kompozycji^[1]. Stosował operacje statystyczne w celu stworzenia wirtualnego chaosu zjawisk dźwiękowych, posługiwał się wieloznacznym zapisem muzycznym^[1].

Wybrane kompozycje

(na podstawie materiałów źródłowych^[1][2])

• Orchesterstück na organy i dużą orkiestrę (1950)
• Kammerkonzert na 6 instrumentów dętych i perkusję (1953)
• Spektren na kwartet smyczkowy (1956)
• Sequenzen (1957)
• Aggregate (1958)
• Aggregates sonores (1959–1971)
• Vectors I–III (1960–1977)
• Schwingungen/Oscillations na 5 zespołów (1962)
• Galaxis – „multiple sound structure” na zmienny zespół (1962)
• Inerziali na 5–20 wykonawców (1963)
• Allotropie na różne grupy instrumenty (1964)
• Diffusions na 1–4 organy elektroniczne (1965)
• Signals na 7 grup instrumentalnych (1966)
• Monades (1971)
• Circuits intégrés na fortepian, perkusję i taśmę (1972)
• Engramme na 15–60 instrumentów (1973)
• Eon (1975)
• Gyron na 1–4 zespoły (1976)
• Makro (1977)
• Infra (1979)
• Chreodes (1982)
• Tektra (1982)
• Assemblage (1985)
• Cybernetic Serendipity (1985)
• An Artificial Acoustic Environment (1986)
• Supra (1986)
• Transfluxion (1987)
• Zygyzi Dynamical Units (1988)

Przypisy

1. Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 5. Część biograficzna klł. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1997, s. 52. ISBN 978-83-224-3303-4.
2. Encyklopedia muzyki. red. Andrzej Chodkowski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 430. ISBN 978-83-01-13410-5.
3. In Memoriam Roland Kayn (1933-2011). concertzender.nl, 2011-01-07. [dostęp 2023-08-30]. (niderl.).

Kontrola autorytatywna (osoba):

• ISNI: 0000000078394397
• VIAF: 56796679
• LCCN: n81082736
• GND: 103778780
• BnF: 13895894d
• NLA: 35994160
• NTA: 096819154
• CiNii: DA15968009
• J9U: 987007322371305171

Encyklopedie internetowe:

• PWN: 3921391
• Treccani: roland-kayn