Rezerwat przyrody Buki nad Jeziorem Lutomskim

Buki nad Jeziorem Lutomskim

Wiatrołomy po wiosennych wichurach
rezerwat leśny
Państwo	Polska
Województwo	wielkopolskie
Mezoregion	Pojezierze Poznańskie
Data utworzenia	1958
Akt prawny	M.P. z 1958 r. nr 92, poz. 508
Powierzchnia	54,75 ha[1]
Powierzchnia otuliny	6,33 ha[1]
Ochrona	ścisła i czynna
Położenie na mapie gminy Sieraków Buki nad Jeziorem Lutomskim
Położenie na mapie Polski Buki nad Jeziorem Lutomskim
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Buki nad Jeziorem Lutomskim
Położenie na mapie powiatu międzychodzkiego Buki nad Jeziorem Lutomskim
52°37′15″N 16°07′22″E

Krajobraz poprzecinany jarami

Rezerwat przyrody Buki nad Jeziorem Lutomskim – leśny rezerwat przyrody położony w gminie Sieraków, powiecie międzychodzkim (województwo wielkopolskie)^[1][2]. Znajduje się pośrodku zachodniego brzegu Jeziora Lutomskiego, w obrębie sołectwa Grobia i jest zwany popularnie „Buczyną Lutomską”. Leży w granicach Sierakowskiego Parku Krajobrazowego^[3].

Został utworzony 10 października 1958 roku w celu ochrony najlepiej zachowanego w tej części kraju lasu bukowego^[4].

Rezerwat obejmuje wąski pas zachodniego brzegu jez. Lutomskiego o długości 3,5 km i zajmuje powierzchnię 54,75 ha^[2][5][1] (jest to największy rezerwat na obszarze gminy). Posiada otulinę o powierzchni 6,33 ha^[5][1].

Stromą krawędź wysoczyzny morenowej, opadającej do rynny jeziornej i ponacinanej licznymi jarami, porasta drzewostan bukowy w wieku ok. 300 lat^[6]. Najstarsze okazy są pomnikami przyrody. Obszar rezerwatu porastają także następujące zespoły roślinne: łęg olchowo-jesionowy (jesion wyniosły, olsza czarna, topola czarna, rzeżucha gorzka i turzyca rzadkokłosa), łęg wiązowy oraz grąd zachodniopolski (buki, dęby szypułkowe, sosny zwyczajne i jawory; w runie ziarnopłon wiosenny, gajowiec żółty, przytulia wonna, świerząbek gajowy, dzwonek jednostronny oraz wiechlina gajowa).^{[potrzebny przypis]}. W południowej części rezerwatu znajduje się jedno z nielicznych w Wielkopolsce stanowisk skrzypu olbrzymiego^[6].

Cały obszar rezerwatu zachował charakter dzikiego i pierwotnego ostępu^[6]. Fauna reprezentowana jest przez wiele ciekawych gatunków pareczników, równonogów, pajęczaków, owadów, ptaków (puszczyk, myszołów, trzmielojad, dzięcioł zielony i czarny, zimorodek, wilga) i ssaków. Niektóre z nich są objęte ochroną gatunkową.^{[potrzebny przypis]}. Ślimaki reprezentują: ślimak winniczek, ślimak ogrodowy, ślimak zaroślowy, świdrzyki i ślinik leśny, którego wschodnia granica występowania przebiega przez województwo wielkopolskie^[6]. Na terenie rezerwatu stwierdzono ostatnie stanowisko popielicy na terenie Wielkopolski^[7].

Rezerwat objęty jest ochroną ścisłą i czynną^[1].

Podstawa prawna^[1]

• Zarządzenie Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 10 października 1958 r. w sprawie uznania za rezerwat przyrody (M.P. z 1958 r. Nr 92, Poz. 508)
• Obwieszczenie Wojewody Wielkopolskiego z dn. 4.10.2001 r. w sprawie ogłoszenia wykazu rezerwatów przyrody utworzonych do dn. 31.12.1998 r.
• Zarządzenie Nr 23/11 Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Poznaniu z dnia 9 czerwca 2011 r. w sprawie rezerwatu przyrody „Buki nad Jeziorem Lutomskim”; zmienione przez:
  • Zarządzenie Nr 7/13 Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Poznaniu z dnia 4 września 2013 r. zmieniające zarządzenie w sprawie rezerwatu przyrody „Buki nad Jeziorem Lutomskim”
  • Zarządzenie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Poznaniu z dnia 8 września 2017 r. zmieniające zarządzenie w sprawie rezerwatu przyrody „Buki nad Jeziorem Lutomskim”

Aspekt turystyczny

W Strategii Rozwoju Turystyki w województwie wielkopolskim, „Buczyna Lutomska” wymieniona została jako jeden z najciekawszych rezerwatów regionu^[8].

Przypisy

1. Rezerwat przyrody Buki nad Jeziorem Lutomskim. [w:] Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [on-line]. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2023-06-07].
2. Rejestr rezerwatów przyrody. Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Poznaniu. [dostęp 2019-01-18].
3. Walory przyrodnicze. [w:] Sierakowski Park Krajobrazowy [on-line]. Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Wielkopolskiego. [dostęp 2019-01-18].
4. Zarządzenie M.P. z 1958 r. nr 92, poz. 508
5. Zarządzenie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Poznaniu z dnia 8 września 2017 r. zmieniające zarządzenie w sprawie rezerwatu przyrody „Buki nad Jeziorem Lutomskim”. [w:] Dz. Urz. Województwa Wielkopolskiego poz. 6061 [on-line]. 2017-09-27. [dostęp 2019-01-18].
6. Włodzimierz Łęcki: Pojezierze Międzychodzko-Sierakowskie. Wyd. czwarte zmienione. Wydawnictwo Poznańskie, 1982, s. 139. ISBN 83-210-0370-2.
7. Polska.pl. 2003-04-14. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-10-31)].
8. Zarząd Województwa Wielkopolskiego: Strategia rozwoju turystyki w województwie wielkopolskim. 2007. s. 18, 66. [dostęp 2010-04-24]. Cytat: s. 18: 1.1. Jakość walorów przyrodniczych: "W lasach Wielkopolski, jak już wspominano, znajduje się wiele ciekawych rezerwatów przyrody: (...), „Buki nad Jeziorem Lutomskim” koło Sierakowa, (...)”; s. 66: 1.1. Turystyka krajoznawcza: „zasoby leśne i przyrodnicze – najcenniejsze kompleksy i obiekty przyrodnicze Wielkopolski, w tym: (...), około 100 rezerwatów przyrody, w tym „Buki nad Jeziorem Lutomskim” k. Sierakowa, (...), jak również około 3000 pomników przyrody”.