Republiki Związku Radzieckiego oficjalnie uczestniczące w referendum na temat przyszłości związku. Na oznaczono republiki związkowe, które opowiadały się za pozostaniem w związku (zarówno przed jak i po przewrocie sierpniowym). W kolorze republiki związkowe, które opowiadały się za pozostaniem w związku, ale po przewrocie sierpniowym dążyły do niepodległości. W kolorze republiki związkowe, które zbojkotowały referendum, domagając się pełnej niepodległości.
Referendum na temat zachowania Związku Radzieckiego – referendum dotyczące przyszłości Związku Radzieckiego przeprowadzone 17 marca 1991 z inicjatywy prezydenta ZSRR Michaiła Gorbaczowa.
Wbrew wynikom referendum, w sposób niedemokratyczny kontynuowano rozpad Związku Radzieckiego[1]. Związek Radziecki oficjalnie zakończył swoje istnienie 26 grudnia 1991 roku. Prezydent ZSRR Michaił Gorbaczow, a także szereg historyków i badaczy nazywali rozpad państwa pogwałceniem i naruszeniem woli ludu[2][3][4].
Udziału w organizacji referendum odmówiły republiki ZSRR, które wybrały samodzielny byt państwowy: Armenia, Estonia, Gruzja, Litwa, Łotwa, Mołdawia. Decyzję o przeprowadzeniu referendum, w którym obywatele ZSRR odpowiadali na pytanie dotyczące zachowania ZSRR jako federacji suwerennych, równoprawnych republik, podjęło 9 republik radzieckich:
Kartka do głosowania z pytaniem: Czy uważasz za niezbędne zachowanie Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich jako odnowionej federacji równoprawnych suwerennych republik, w których prawa człowieka i wolność każdej narodowości będą w pełni zagwarantowane?
Wyniki w republikach, gdzie nie zostały utworzone centralne komisje wyborcze (wyniki dotyczą tych wyborców, którzy wzięli udział w głosowaniu tam, gdzie referendum było przeprowadzone):