Raymond Chandler

Raymond Chandler
Ilustracja
Raymond Chandler (1943)
Imię i nazwisko

Raymond Thornton Chandler

Data i miejsce urodzenia

23 lipca 1888
Chicago

Data i miejsce śmierci

26 marca 1959
La Jolla

Narodowość

amerykańska

Język

angielski

Dziedzina sztuki

powieść kryminalna (czarny kryminał), opowiadanie, scenariusz

Ważne dzieła

cykl o Philipie Marlowe

Nagrody
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Raymond Thornton Chandler (ur. 23 lipca 1888 w Chicago, zm. 26 marca 1959 w La Jolla) – amerykański autor opowiadań i powieści kryminalnych, czołowy twórca czarnego kryminału[4]. Wiele jego utworów zaadaptowano na potrzeby filmu. Pracował też jako scenarzysta.

Życiorys

Urodzony 23 lipca 1888 w Chicago z małżeństwa Maurice'a Benjamina Chandlera z Filadelfii i Florence Dart Thornton z Waterford w Irlandii. W wieku 8 lat po rozwodzie rodziców przeniósł się wraz z matką do Londynu. Po ukończeniu szkoły w Dulwich spędził rok we Francji i Niemczech. Po powrocie do Anglii zdawał egzaminy na urzędnika administracji państwowej, lecz po pół roku rzucił pracę. Zarabiał jako dziennikarz i recenzent, publikując w pismach „The Academy”, „The Westminster Gazette” i „The Spector”. W 1912 powrócił do Stanów Zjednoczonych.

Podczas I wojny światowej służył w Kanadyjskich Wojskach Ekspedycyjnych, później zaciągnął się do RAF-u, lecz został zdemobilizowany, nie ukończywszy szkolenia. W 1924 roku ożenił się z Pearl Cecily Bowen, matką kolegi z wojska. Po opublikowaniu pierwszych opowiadań poświęcił się pracy literackiej. W 1943 zaczął pracować jako scenarzysta. Pisał scenariusze do filmów, m.in. Podwójne ubezpieczenie, Błękitna dalia i Nieznajomi z pociągu. Po śmierci żony w 1954 wpadł w depresję, podczas której próbował popełnić samobójstwo. Od 1946 mieszkał w La Jolla, opisanej w ostatniej jego powieści Playback jako miejscowość Esmeralda. Zmarł w 1959 na zapalenie płuc[5].

Działalność literacka

Pierwsze opowiadanie, Blackmailers Don't Shoot opublikował w 1933 w magazynie „Black Mask” poświęconym historiom detektywistycznym. Pierwsza powieść Głęboki sen (The Big Sleep) została wydana w 1939 roku. Łącznie napisał 7 powieści i kilkadziesiąt opowiadań. Ostatnią, niedokończoną powieść Poodle Springs wydano pośmiertnie - ukończona została dopiero w 1989 przez Roberta B. Parkera.

Zasługą Chandlera jest wprowadzenie do tego popularnego gatunku elementów literatury wyższych lotów, zwłaszcza poetyckich porównań. Inspirował się twórczością Dashiella Hammetta.

Zajmował się również publicystyką. W 1944 opublikował w miesięczniku „The Atlantic Monthly” esej Skromna sztuka pisania powieści kryminalnych (The Simple Art of Murder) dotyczący jego uwag na temat pisarstwa, zaś w 1945 roku publikuje tam artykuł Pisarze w Hollywood (Writers in Hollywood), krytykujący scenarzystów. Obydwa po raz pierwszy wydano w Polsce w książce Mówi Chandler (Czytelnik 1983), zawierającej teksty rozproszone.

Philip Marlowe

 Osobny artykuł: Philip Marlowe.

Najbardziej znanym bohaterem jego książek jest samotny (w końcowej powieści Tajemnica Poodle Springs jest już jednak żonaty) i cyniczny prywatny detektyw (ang. private eye) Philip Marlowe. Marlowe przy rozwiązywaniu kryminalnych zagadek, które częściej znajdują jego, niż on je, postępuje według sobie jedynie znanych zasad. Jest przykładem krystalicznie uczciwego człowieka, lubiącego alkohol, fajkę i papierosy, który wieczorami rozgrywa sam ze sobą partie szachów. Autor bardziej niż na rozwikłaniu zagadki kryminalnej skupia się na opisie środowiska, w którym rozgrywa się akcja powieści oraz analizie psychiki bohaterów.

Nagrody

Twórczość

 Z tym tematem związana jest kategoria: Filmowe adaptacje utworów Raymonda Chandlera.

Powieści

Scenariusze

Opowiadania

  • 1933 Szantażyści nie strzelają (tytuł oryginalny: Blackmailers Don’t Shoot)
  • 1934 Czysta robota (Smart-Aleck Kill)
  • 1934 Świadek oskarżenia (Finger Man)
  • 1935 Morderca w deszczu (Killer in the Rain)
  • 1935 Gaz skazańców (Nevada Gas)
  • 1935 Hiszpańska krew (Spanish Blood)
  • 1936 Strzelanina u Cyrana (Guns at Cyrano’s)
  • 1936 Człowiek, który lubił psy (The Man Who Liked Dogs)
  • 1936 Wpadka na Noon Street (Pickup on Noon Street lub Noon Street Nemesis)
  • 1936 Złote rybki (Goldfish)
  • 1936 Zasłona (The Curtain)
  • 1937 Poszukajcie dziewczyny (Try the Girl)
  • 1937 Nefryt Mandaryna (Mandarin’s Jade)
  • 1938 Gorący wiatr (Red Wind)
  • 1938 Król w złotogłowiu (The King in Yellow)
  • 1938 Bay City Blues (Bay City Blues)
  • 1939 Kobieta w jeziorze (The Lady in the Lake)
  • 1939 Perły to tylko kłopot (Pearls Are a Nuisance)
  • 1939 Kłopoty to moja specjalność (Trouble Is My Business)
  • 1939 Będę czekać (I’ll Be Waiting)
  • 1939 Spiżowe drzwi (The Bronze Door)
  • 1941 Spokojne góry (No Crime in the Mountains)
  • 1951 Używka profesora Bingo (Professor Bingo’s Snuff)
  • 1959 Ołówek (The Pencil)
  • 1976 Angielskie lato (English Summer)

Zbiory opowiadań wydane po polsku

Kłopoty to moja specjalność (wyd. polskie Czytelnik, Warszawa 1977), zawiera:

  • Kłopoty to moja specjalność (org. Trouble is My Business)
  • Świadek oskarżenia (org. Finger Man)
  • Złote rybki (org. Goldfish)
  • Gorący wiatr (org. Red Wind)

Czysta robota (wyd. polskie Czytelnik, Warszawa 1988), zawiera:

  • Perły to tylko kłopot (org. Pearls Are a Nuisance)
  • Gaz skazańców (org. Nevada Gas)
  • Wpadka na Noon Street (org. Pick-up on Noon Street)
  • Czysta robota (org. Smart-Aleck Kill)
  • Hiszpańska krew (org. Spanish Blood)
  • Król w złotogłowiu (org. The King in Yellow)

Morderca w deszczu (wyd. polskie GiG, 1990), zawiera:

  • Morderca w deszczu (org. Killer in the Rain)
  • Będę czekać (org. I'll Be Waiting)
  • Strzelanina u Cyrana (org. Guns at Cyrano's)
  • Spokojne góry (org. No Crime in the Mountains)
  • Kobieta w jeziorze (org. The Lady in the Lake)

Bay City Blues (wyd. polskie Da Capo, 1993), zawiera:

  • Bay City Blues (org. Bay City Blues)
  • Używka profesora Bingo (org. Professor Bingo's Stuff)
  • Spiżowe drzwi (org. The Bronze Door)

Złote rybki (wyd. polskie Amax, 1993), zawiera:

  • Świadek oskarżenia (org. Finger Man)
  • Złote rybki (org. Goldfish)
  • Gorący wiatr (org. Red Wind)

Człowiek, który lubił psy (wyd. polskie Da Capo, 1993), zawiera:

  • Człowiek, który lubił psy (org. The Man Who Liked Dogs)
  • Zasłona (org. The Curtain)
  • Poszukajcie dziewczyny (org. Try the Girl)
  • Nefryt Mandaryna (org. Mandarin's Jade)

Kłopoty to moja specjalność (wyd. polskie C&T, 2009), zawiera:

  • Kłopoty to moja specjalność (org. Trouble is My Business)
  • Świadek oskarżenia (org. Finger Man)
  • Złote rybki (org. Goldfish)
  • Gorący wiatr (org. Red Wind)
  • Ołówek (org. The Pencil)

Szantażyści nie strzelają (wyd. polskie C&T, 2009), zawiera:

  • Szantażyści nie strzelają (org. Blackmailers Don't Shoot)
  • Gaz skazańców (org. Nevada Gas)
  • Strzelanina u Cyrana (org. Guns at Cyrano's)
  • Wpadka na Noon Street (org. Pick-up on Noon Street)
  • Perły to tylko kłopot (org. Pearls Are a Nuisance)

Angielskie lato (wyd. polskie C&T, 2011), zawiera:

  • Angielskie lato (org. English Summer)
  • Będę czekać (org. I'll Be Waiting)
  • Czysta robota (org. Smart-Aleck Kill)
  • Król w złotogłowiu (org. The King in Yellow)
  • Hiszpańska krew (org. Spanish Blood)

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b The 17th Academy Awards [online], Academy of Motion Picture Arts and Sciences [dostęp 2022-05-13] (ang.).
  2. ↑ a b The 19th Academy Awards [online], Academy of Motion Picture Arts and Sciences [dostęp 2022-05-13] (ang.).
  3. ↑ a b Wynik wyszukiwania frazy „Raymond Chandler” w bazie danych Edgarawards.com [online], Mystery Writers of America [dostęp 2022-05-13] (ang.).
  4. ↑ Patrycja Włodek, Czarny kryminał Raymonda Chandlera w literaturze i filmie, Kraków: Instytut Sztuk Audiowizualnych UJ, 2011, s. 4–10 [dostęp 2021-07-28].
  5. ↑ http://web.archive.org/web/20040411104110/http://home.comcast.net/~mossrobert/html/chronology/chrofram2.htm Kronika życia Chandlera
  6. ↑ „Głęboki sen” Raymond Chandler [online], w.bibliotece.pl [dostęp 2023-11-23] (pol.).
  7. ↑ Głęboki sen [online], Wydawnictwo Karakter [dostęp 2023-11-23] (pol.).
  8. ↑ „Żegnaj, laleczko” Raymond Chandler [online], w.bibliotece.pl [dostęp 2023-11-23] (pol.).
  9. ↑ Patrycja Włodek: Czarny kryminał Raymonda Chandlera w literaturze i filmie. 2011. s. 129. [dostęp 2024-07-17]. (pol.).
  10. ↑ Żegnaj, laleczko [online], Wydawnictwo Karakter [dostęp 2023-11-23] (pol.).
  11. ↑ Wysokie okno [online], Prószyński Media [dostęp 2023-11-23] (pol.).
  12. ↑ Wysokie okno [online], Wydawnictwo Karakter [dostęp 2023-11-23] (pol.).
  13. ↑ Topielica [online], Prószyński Media [dostęp 2023-11-23] (pol.).
  14. ↑ Pani w jeziorze [online], Wydawnictwo Karakter [dostęp 2023-11-23] (pol.).
  15. ↑ Siostrzyczka [online], Wydawnictwo Karakter [dostęp 2023-11-23] (pol.).
  16. ↑ „Długie pożegnanie” Raymond Chandler [online], w.bibliotece.pl [dostęp 2023-11-23] (pol.).
  17. ↑ „Playback” Raymond Chandler [online], w.bibliotece.pl [dostęp 2023-11-23] (pol.).
  18. ↑ Tajemnice Poodle Springs [online], Prószyński Media [dostęp 2023-11-23] (pol.).

Linki zewnętrzne

Read other articles:

Comilla Government Women's College

Bangladeshi College This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these template messages) This article relies largely or entirely on a single source. Relevant discussion may be found on the talk page. Please help improve this article by introducing citations to additional sources.Find sources: Comilla Government Women's College – news · newspapers · books · scholar · JS...

 

Città di Acri 2020

ASD Acri AcademyCalcio Lupi, Rossoneri Segni distintivi Uniformi di gara Casa Trasferta Colori sociali rosso, nero Simboli Lupo Inno Lupi AléTonino Lombardi Dati societari Città Acri (CS) Nazione  Italia Confederazione UEFA Federazione FIGC Campionato Prima Categoria Fondazione 1950 Rifondazione2020 Presidente Santo Falcone Allenatore Fabio De Marco Stadio Pasquale Castrovillari(4 000 posti) Palmarès Si invita a seguire il modello di voce L'Associazione Sportiva Dilettantistica C...

 

مونتيسوما (أوهايو)

مونتيسوما     الإحداثيات 40°29′20″N 84°32′55″W / 40.4889°N 84.5486°W / 40.4889; -84.5486  [1] تقسيم إداري  البلد الولايات المتحدة[2]  التقسيم الأعلى مقاطعة مرسر، أوهايو  خصائص جغرافية  المساحة 0.318635 كيلومتر مربع0.318636 كيلومتر مربع (1 أبريل 2010)  ارتفاع 269 متر 

Schwetzinger SWR Festspiele

Die Schwetzinger SWR Festspiele (vormals Schwetzinger Festspiele) sind ein internationales Festival der klassischen Musik, das seit dem 24. Mai 1952 jährlich im Frühjahr (Ende April bis Anfang Juni) in den Räumlichkeiten des Schwetzinger Schlosses (Schwetzingen, Nordbaden) stattfindet. Einige Konzerte (hauptsächlich Kirchenkonzerte) finden auch im nahen Speyer (Dom, Dreifaltigkeitskirche) statt. Veranstaltet werden die Festspiele von der Schwetzinger SWR Festspiele gGmbH, deren Gesellscha...

 

1998 Miami Hurricanes football team

American college football season 1998 Miami Hurricanes footballMicron PC Bowl championMicron PC Bowl, W 46–23 vs. NC StateConferenceBig East ConferenceRankingCoachesNo. 21APNo. 20Record9–3 (5–2 Big East)Head coachButch Davis (4th season)Offensive coordinatorLarry Coker (4th season)Defensive coordinatorBill Miller (4th season)Home stadiumMiami Orange Bowl(Capacity: 74,476)Seasons← 19971999 → 1998 Big East Conference football standings v...

 

エリーザベト・ドロテア・フォン・ヘッセン＝ダルムシュタット

エリーザベト・ドロテアElisabeth Dorothea ヘッセン家 出生 (1676-04-24) 1676年4月24日 神聖ローマ帝国 ヘッセン＝ダルムシュタット方伯領、ダルムシュタット死去 (1721-09-09) 1721年9月9日（45歳没） 神聖ローマ帝国 ヘッセン＝ホンブルク方伯領、ホンブルク埋葬 神聖ローマ帝国 ヘッセン＝ホンブルク方伯領、ホンブルク、バート・ホンブルク城配偶者 ヘッセン＝ホンブルク方伯フ

الاستخراج المتزامن للمعادن والكبريتيد المتطاير بالحمض

هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (مايو 2022) الاستخراج المتزامن للمعادن والكبريتيد المتطاير بالحمض (SEM-AVS) هو نهج يستخدم في مجال علم السموم المائية لتقييم احتمالية إحداث شوارد المعادن الموجودة في الرواسب

 

Franc CFA Afrika Barat

Franc CFA Afrika Baratfranc CFA BCEAOcode: fr is deprecated  (Prancis)Koin-koin Franc CFA Afrika BaratISO 4217KodeXOFDenominasiSubsatuan 1/100centimeSimbolCFA centimecJulukancéfa, francUang kertas500, 1,000, 2,000, 5,000, 10,000 francsUang koin1, 5, 10, 25, 50, 100, 200, 250, 500 francsDemografiPengguna Benin Burkina Faso Guinea-Bissau Ivory Coast Mali Niger Senegal TogoEmisiBank sentralBank Sentral Negara-Negara Afrika Barat Sit...

 

Financial position of the United States

This article needs to be updated. Please help update this article to reflect recent events or newly available information. (December 2016) This article is part of a series on theBudget and debt in theUnited States of America Major dimensions Economy Expenditures Federal budget Financial position Military budget Public debt Taxation Unemployment Total gov't spending Programs Medicare Social programs Social Security Contemporary issues Bowles–Simpson Commission Bush tax cuts Debt ceiling hist...

17β-Methyl-17α-dihydroequilenin

Chemical compound 17β-Methyl-17α-dihydroequileninClinical dataOther namesNCI-122; 17β-Methyl-6,8-didehydro-17α-estradiol; 17β-Methylestra-1,3,5(10),6,8-pentaene-3,17α-diolDrug classEstrogenIdentifiers IUPAC name (13S,14S,17R)-13,17-dimethyl-12,14,15,16-tetrahydro-11H-cyclopenta[a]phenanthrene-3,17-diol CAS Number1011733-40-6 YPubChem CID9549180ChemSpider7828102UNIIZP488KVU9QChemical and physical dataFormulaC19H22O2Molar mass282.383 g·mol−13D model (JSmol)Interactive image S...

 

List of numbered roads in York Region

List of regional roads This article possibly contains original research. Please improve it by verifying the claims made and adding inline citations. Statements consisting only of original research should be removed. (November 2008) (Learn how and when to remove this template message) York Region, located in southcentral Ontario, Canada, assigned approximately 50 regional roads, each with a number ranging from 1 to 99. All expenses of York Regional Roads (for example, snow shovelling, road rep...

 

Lorimar Sports Network

American sports syndication enterprise Lorimar Sports NetworkFormerlySports Productions, Inc. (1983-1984)IndustrySports televisionProductionSales & MarketingSyndicationDistributionFoundedSeptember 1983; 40 years ago (1983-09)DefunctMarch 1986; 37 years ago (1986-03)FateDefunctHeadquartersDallas, Texas[1]Culver City, California[2]Key peopleBill FlahertyDave Almstead (Director of Syndication)John Humphrey (Director of Promotion a...

Leyburn, Queensland

Map all coordinates using: OpenStreetMap Download coordinates as: KML GPX (all coordinates) GPX (primary coordinates) GPX (secondary coordinates) Town in Queensland, AustraliaLeyburnQueenslandMacintyre Street (main street), Leyburn, 2015LeyburnCoordinates28°00′44″S 151°35′02″E / 28.0122°S 151.5838°E / -28.0122; 151.5838 (Leyburn (town centre))Population476 (2016 census)[1] • Density2.533/km2 (6.561/sq mi)Postcode(s)4365Area1...

 

Zaida dari Sevilla

Zaida Zaida dari Sevilla (1063-1107) merupakan seorang putri Muslim yang mengungsi dan menjadi seorang Wanita simpanan dan diduga adalah ratu Alfonso VI dari Kastilia.[1] Dari sumber Muslim Iberia ia dinyatakan sebagai menantu Al Mutamid, Raja Muslim Sevilla, istri putranya Abu al Fatah al Ma'Mun, Emir Cordoba,[2] (wafat 1091). Penulis kronik Kristen Iberia menyebutnya putri Al Mutamid,[3] namun penulis kronik Islam dianggap lebih tepercaya.[4] Dengan jatuhnya ...

 

Ben Chandler

American politician (born 1959) Ben ChandlerMember of the U.S. House of Representativesfrom Kentucky's 6th districtIn officeFebruary 17, 2004 – January 3, 2013Preceded byErnie FletcherSucceeded byAndy Barr47th Attorney General of KentuckyIn officeDecember 12, 1995 – December 9, 2003GovernorPaul PattonPreceded byChris GormanSucceeded byGreg StumboAuditor of KentuckyIn officeDecember 10, 1991 – December 12, 1995GovernorBrereton JonesPreceded byBob Ba...

Visit by Pope John Paul II to Ireland

This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Visit by Pope John Paul II to Ireland – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (August 2014) (Learn how and when to remove this template message) Point where Pope John Paul II touched Irish soil in 1979 in Dublin Airport. Pope John Paul II visited Ireland ...

 

سيرجيو نونيز (لاعب كرة قدم)

هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (مايو 2021) سيرجيو نونيز معلومات شخصية الميلاد 30 يونيو 2000 (العمر 23 سنة)بايساندو  الطول 1.75 م (5 قدم 9 بوصة) مركز اللعب مهاجم الجنسية الأوروغواي  معلومات النادي ا...

 

Gjoko Taneski

Macedonian singer (born 1977) Gjoko TaneskiЃоко ТанескиBackground informationBorn (1977-03-02) 2 March 1977 (age 46)Ohrid, Socialist Federal Republic of YugoslaviaOriginNorth MacedoniaGenresPop, rockOccupation(s)SingerInstrument(s)VocalsYears active1996–presentMusical artist Gjoko Taneski (Macedonian: Ѓоко Танески) (born 2 March 1977) is a Macedonian singer. Taneski was born in Ohrid, SR Macedonia, SFR Yugoslavia. He won the National final for the Eurovision Song ...

Forward air control operations during the Korean War

Forward air controllers in the Korean War were prominent throughout the conflict. United Nations forces depended upon improvised U.S. forward air control systems. The United States military held two competing doctrines for directing close air support (CAS). The U.S. Marine Corps' system depended on an organic supporting air wing delivering ordnance within 1,000 yards of front-line troops; this was to compensate for their weakness in artillery caused by being an amphibious force. On the other ...

 

Arkus aksiler

Arkus aksilerSorot warna merah menandakan bagan dari arkus aksilerArkus aksiler diberi label sebagai 'achselbogen'.RincianOrigoOtot Latissimus dorsiInsersioHumerus, Pectoralis majorArteriArteri toraks lateral dan arteri subscapularSarafSaraf Lateral pectoralPengidentifikasiBahasa LatinArcus axillarisDaftar istilah anatomi otot[sunting di Wikidata]Arkus aksiler adalah varian dari otot latissimus dorsi pada manusia dan ditemukan sebagai slip otot atau fasia memanjang antara otot latissimus ...

 

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!