Rajmund Duracz
Rajmund Duracz (ur. 29 sierpnia?/10 września 1893 w Dobrej, w pow. humańskim, zm. w kwietniu 1940 w Katyniu) – kapitan administracji (piechoty) Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
Urodził się w rodzinie Anastazego i Faustyny z Jankowskich. Absolwent gimnazjum klasycznego w Humaniu (1915)[1] i Uniwersytetu w Kazaniu (1917). W 1914 powołany do armii rosyjskiej i skierowany do szkoły chorążych. Przez dwa kolejne lata pełnił w szkole podchorążych funkcję instruktora. W maju 1917 przeniesiony do 15 Szlisselburskiego pułku piechoty i wysłany na front niemiecki. Po rewolucji bolszewickiej wstąpił do III Korpusu Polskiego i służył w nim do rozbrojenia przez Austriaków[1].
W grudniu 1918 wstąpił do Wojska Polskiego, zweryfikowany w stopniu podporucznika, i wraz z 144 pułkiem strzelców kresowych walczył w kampanii 1920[1]. Dowodził plutonem a następnie kompanią. 16 września 1920 wyróżnił się w bitwie pod Kiwercami, gdzie poprowadził podległych mu żołnierzy do ataku na bagnety[1].
W okresie międzywojennym pozostał w wojsku, służył w 71 pułku piechoty. W 1921 ukończył kurs doskonalenia oficerów piechoty w Warszawie. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku i 2255. lokatą w korpusie oficerów piechoty, a jego oddziałem macierzystym był nadal 71 pułk piechoty[2][3]. W 1926 przeniesiony do 7 pułku piechoty Legionów. W 1928 był w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928 i 187. lokatą w korpusie oficerów piechoty[4]. Ukończył kurs w Centrum Wyszkolenia Łączności w Zegrzu. We wrześniu 1931 dostał przydział na stanowisko instruktora łączności w Szkole Podchorążych dla Podoficerów w Bydgoszczy, a następnie objął stanowisko (1937) zastępcy dyrektora nauk[1]. Po zlikwidowaniu Szkoły Podchorążych (1938) przeniesiony do Korpusu Kadetów nr 2 w Rawiczu na stanowisko kierownika Kursu Przygotowawczego do Szkół Podchorążych. Po ewakuacji z Rawicza Korpusu Kadetów do Lwowa w sierpniu 1939, stawił się w Lesznie w 55 pułku piechoty zgodnie z rozkazem mobilizacyjnym.
W kampanii wrześniowej 1939 walczył w 55 pułku piechoty. Po agresji ZSRR na Polskę 18 września wzięty do niewoli przez Sowietów i osadzony w Kozielsku[5]. Późną jesienią tego roku jego rodzina dowiedziała się, że przebywa w niewoli sowieckiej z kartki wyrzuconej z zakratowanego wagonu na stacji kolejowej w Chełmie przez nieznanego żołnierza lub podoficera[1]. Z obozu w Kozielsku Rajmund Duracz wysłał tylko jeden list z datą 24 listopada 1939[1]. Między 3 a 5 kwietnia 1940 został przekazany do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD – lista wywózkowa LW bez numeru, poz. 100 z 1 kwietnia 1940[6]. Został zamordowany między 4 a 7 kwietnia 1940 przez NKWD w lesie katyńskim[7] i tam pogrzebany w bezimiennej mogile zbiorowej, gdzie od 28 lipca 2000 mieści się oficjalnie Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu[8]. Zidentyfikowany podczas ekshumacji prowadzonej przez Niemców w 1943, zapis w dzienniku ekshumacji pod datą 15 maja 1943. Figuruje na liście AM-224-2128[9] i liście Komisji Technicznej PCK pod numerem 02128[7]. Jego nazwisko znajduje się na liście ofiar w Nowym Kurierze Warszawskim z 22 czerwca 1943.
Był żonaty ze Stefanią, z którą miał córkę Stefanię[5].
Upamiętnienie
5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień majora[10][11][12]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[13][14][15].
Zespół Szkół im. J. Koszczyca Witkiewicza w Kazimierzu Dolnym zasadził Dąb Pamięci kapitana Rajmunda Duracza[16][17].
Ordery i odznaczenia
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h i j k AdamA. Winiarz AdamA., Lubelska lista katyńska: księga pamięci Lubelskiej Rodziny Katyńskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 1997, s. 46-48, ISBN 978-83-227-0928-3 [dostęp 2024-11-10] .
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 110.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 328, 441.
- ↑ a b Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 23, 225.
- ↑ a b Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 121.
- ↑ JędrzejJ. Tucholski JędrzejJ., Mord w Katyniu, 1991, s. 597 .
- ↑ a b УБИТЫ В КАТЫНИ, 2015, s. 318 .
- ↑ 20 lat temu otwarto Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu - Redakcja Polska - polskieradio.pl [online], polskieradio.pl [dostęp 2024-06-27] (pol.).
- ↑ Amtliches Material zum Massenmord von Katyn, 1943, s. 224 .
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 32 [dostęp 2024-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17] (pol.).
- ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
- ↑ Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
- ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
- ↑ Dzień Katyński w Kazimierzu [online], Kazimierzdolny.pl [dostęp 2017-08-31] (pol.).
- ↑ TomaszT. Lewandowski TomaszT., AdamA. Nielski AdamA., Katyń - strona główna [online], www.katyn-pamietam.pl [dostęp 2017-09-01] [zarchiwizowane z adresu 2017-09-02] (ang.).
- ↑ Zarządzenie Ministra Spraw Wojskowych Nr 1/86 w sprawie nadania odznaki pamiątkowej „Krzyż Kampanii Wrześniowej 1939”. „Dziennik Ustaw RP”. 2, s. 30, 1986-04-10. Londyn: Minister Sprawiedliwości. .
Bibliografia
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Lubelska lista katyńska : księga pamięci Lubelskiej Rodziny Katyńskiej, Lublin, 1997, ISBN 83-227-0928-5.
- Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.
- УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья» 2015, ISBN 978-5-78700-123-5
- Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
|
|