Przesilenie zimowe (film)

Przesilenie zimowe

The Holdovers

logo filmu
Gatunek	komediodramat
Rok produkcji	2023
Data premiery	31 sierpnia 2023 (Festiwal w Telluride) 27 października 2023 (USA) 26 stycznia 2024 (Polska)
Kraj produkcji	Stany Zjednoczone
Język	angielski
Czas trwania	133 minuty
Reżyseria	Alexander Payne
Scenariusz	David Hemingson
Główne role	Paul Giamatti Dominic Sessa Da’Vine Joy Randolph
Muzyka	Mark Orton
Zdjęcia	Eigil Bryld
Scenografia	Ryan Warren Smith
Kostiumy	Wendy Chuck
Montaż	Kevin Tent
Produkcja	Mark Johnson Bill Block David Hemingson
Wytwórnia	Miramax Gran Via
Dystrybucja	Focus Features
Przychody brutto	$31,8 mln

Przesilenie zimowe (ang. The Holdovers) – amerykański komediodramat z 2023 roku w reżyserii Alexandra Payne’a, w oparciu o scenariusz Davida Hemingsona.

Przesilenie zimowe miało premierę na Festiwalu w Telluride, 31 sierpnia 2023 roku, a w Stanach Zjednoczonych, 27 października nakładem Focus Features. W Polsce film zadebiutował 26 stycznia 2024 roku^[1]. Otrzymał on pozytywne recenzje^[2] i zarobił 31 milionów dolarów^[3][4].

Został uznany przez National Board of Review i Amerykański Instytut Filmowy za jeden z 10 najlepszych filmów 2023 roku i zdobył wiele innych wyróżnień, w tym dwa Złote Globy i pięć nominacji na 96. ceremonii wręczenia Oscarów, w tym dla najlepszego filmu, i siedem nominacji do nagród Brytyjskiej Akademii Filmowej, w tym dla najlepszego filmu.

Fabuła

Akcja rozgrywa się w latach 1970–1971. Paul Giamatti wciela się w surowego nauczyciela historii starożytnej, uczącego w internacie w Nowej Anglii, który jest zmuszony opiekować się garstką uczniów, którzy nie mają dokąd się udać na przerwę świąteczną. Da’Vine Joy Randolph i Dominic Sessa (w jego filmowym debiucie) wcielają się odpowiednio w kierowniczkę szkolnej stołówki i jednego z uczniów przebywających na terenie kampusu.

Obsada

Paul Giamatti, główny bohater

• Paul Giamatti jako Paul Hunham, nauczyciel historii w Akademii Barton.
• Dominic Sessa jako Angus Tully, student Akademii Barton, spędzający tam święta.
• Da’Vine Joy Randolph jako Mary Lamb, kierowniczka szkolnej stołówki i pogrążona w żałobie matka.
• Carrie Preston jako Lydia Crane, pracowniczka Akademii Barton.
• Brady Hepner jako Teddy Kountze, wróg Angusa.
• Ian Dolley jako Alex Ollerman, członek Kościoła Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich.
• Jim Kaplan jako Ye-Joon Park, międzynarodowy student z Korei.
• Michael Provost jako Jason Smith, rozgrywający drużyny piłkarskiej Akademii Barton.
• Andrew Garman jako dr Hardy Woodrup, dyrektor Akademii Barton.
• Naheem Garcia jako Danny, woźny Akademii Barton.
• Stephen Thorne jako Thomas Tully, ojciec Angusa.
• Gillian Vigman jako Judy Clotfelter, matka Angusa.
• Tate Donovan jako Stanley Clotfelter, ojczym Angusa.
• Kelly AuCoin jako Hugh Cavanaugh, były kolega Paula z Harvardu.
• Dan Aid jako Kenneth^[5]

Produkcja

Rozwój

Reżyser Alexander Payne

Przesilenie zimowe to druga po Bezdrożach (2004) współpraca reżysera Alexandra Payne’a i aktora Paula Giamattiego. Payne wymyślił to po obejrzeniu filmu Marcela Pagnola Merlusse z 1935 roku^[6] i skontaktował się ze scenarzystą Davidem Hemingsonem^[7]. W 2024 roku Hemingson ujawnił, że film jest częściowo autobiograficzny, a niektóre dialogi i sceny zostały zaczerpnięte dosłownie z jego własnego życia, na przykład słowa jego wujka. Scena z prostytutką została zainspirowana prawdziwym wydarzeniem z życia. Wyjaśnił też, że wiele rzeczy w filmie to list miłosny do jego mamy, wuja i taty^[8]. W czerwcu 2021 roku Miramax nabył prawa do dystrybucji^[9]. Na początku 2022 roku do obsady dołączyły Da’Vine Joy Randolph i Carrie Preston^[10][11].

Zdjęcia

Zdjęcia rozpoczęły się w Massachusetts 27 stycznia 2022 roku^[12][13][14]. Kierowniczka lokalizacji Kai Quinlan, która pracowała przy innych filmach rozgrywających się w Nowej Anglii, takich jak Spotlight i Black Mass, wykorzystała swoje dzieciństwo w Massachusetts^[15]. Podobnie Giamatti wykorzystał swoje doświadczenia z Choate Rosemary Hall w latach 80. w tym wspomnienia surowego nauczyciela, którego nazywał „nieszczęśliwym człowiekiem”^[16]. W przypadku fikcyjnej Akademii Barton jako lokalizacje wykorzystano pięć szkół w Massachusetts: Groton, Northfield Mount Hermon, Deerfield Academy, St. Mark’s School i Fairhaven High School^[17]. Dominic Sessa, grający Angusa, uczęszczał do Deerfield Academy w 2022 roku^[18]. Zdjęcia do filmu kręcono także w historycznych teatrach w Somerville i Orpheum oraz w Boston Common. Payne powiedział później, że uchwycenie estetyki lat 70. było stosunkowo łatwe, ponieważ „zmiany w Nowej Anglii następują powoli”^[19].

Postprodukcja

Aby film wyglądał i sprawiał wrażenie, jakby powstał w latach 70. XX wieku, Alexander Payne zatrudnił Eigila Brylda jako operatora kamery. Po wybraniu, Byrld zauważył, że wyczuwa się ducha filmów z lat 70. Przed rozpoczęciem zdjęć testowano zarówno formaty cyfrowe, jak i filmowe, zanim zdecydowano się nakręcić film cyfrowo za pomocą Arri Alexa z obiektywami Panavision z serii H, zwłaszcza obiektywem 55 mm, tworząc „wygląd w stylu vintage”. Eigil Bryld dodał też, że to film o ludziach, którzy są wepchnięci do wspólnego kadru, na którym niekoniecznie chcą być. Do materiału filmowego dodano emulsję światłoczułą i korekcję kolorów podczas postprodukcji, aby dopełnić wygląd^[20].

Muzyka

Oryginalną muzykę do filmu skomponował Mark Orton. Film zawiera także kilka klasycznych piosenek bożonarodzeniowych i innych utworów z lat 70. autorstwa The Allman Brothers Band, Tony Orlando and Dawn, Labi Siffre, Badfinger, Shocking Blue, Damien Jurado, Herb Alpert, Gene Autry, Temptations, Chet Baker, Artie Shaw i Cat Stevens. Ścieżka dźwiękowa została wydana cyfrowo przez Back Lot Music 10 listopada 2023 roku oraz na płycie kompaktowej i winylu 17 listopada.

Premiera

Specjalny pokaz filmu odbył się 11 września 2022 roku. Następnego dnia poinformowano, że Focus Features nabył prawa do dystrybucji za 30 milionów dolarów^[21]. Premiera kinowa filmu miała nastąpić 10 listopada 2023 roku, a szeroka dystrybucja 22 listopada^[22]. Jednakże został przeniesiony na 27 października i 10 listopada^[23]. Premiera w Wielkiej Brytanii odbyła się 19 stycznia 2024 roku przez Universal Pictures UK^[24]. W Polsce, film zadebiutował 26 stycznia 2024 roku^[1].

Przesilenie zimowe zostało wydane na platformach cyfrowych 30 listopada 2023 roku, a następnie na Blu-ray i DVD 2 stycznia 2024 roku^[25].

Odbiór

Box office

Według stanu na 1 lutego 2024 roku film Przesilenie zimowe zarobił 19,6 mln dolarów w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie oraz 12,2 mln dolarów na innych terytoriach, co daje łączną kwotę 31,8 mln dolarów na całym świecie^[3][4].

Recenzje krytyków

Na Rotten Tomatoes 97% z 339 recenzji krytyków jest pozytywnych, a średnia ocena wynosi 8,5/10. Konsensus serwisu brzmi: „Pięknie słodko-gorzki film Przesilenie zimowe oznacza satysfakcjonujący powrót do formy dla reżysera Alexandra Payne’a”^[2]. Metacritic, który używa średniej ważonej, przyznał filmowi ocenę 82 na 100 w oparciu o 61 krytyków, co oznacza „powszechne uznanie”^[26]. Widzowie ankietowani przez CinemaScore przyznali filmowi średnią ocenę „A” w skali od A+ do F, podczas gdy ankietowani przez PostTrak przyznali mu ogólną ocenę pozytywną na poziomie 80%^[27].

Przypisy

1. Przesilenie zimowe. 2023-09-06. [dostęp 2024-02-03].
2. The Holdovers | Rotten Tomatoes [online], rottentomatoes.com, 10 listopada 2023 [dostęp 2024-02-03]  (ang.).
3. The Holdovers [online], Box Office Mojo [dostęp 2024-02-03] .
4. The Holdovers (2023) – Financial Information [online], The Numbers [dostęp 2024-02-03] .
5. RobertR. Pitman RobertR., The Holdovers Cast & Character Guide [online], ScreenRant, 24 stycznia 2024 [dostęp 2024-02-03]  (ang.).
6. PeteP. Hammond PeteP., ‘The Holdovers’ Review: Alexander Payne & Paul Giamatti Make Movie Magic Again In Wry And Funny Comedy About Finding Family – Telluride Film Festival [online], Deadline, 1 września 2023 [dostęp 2024-02-03]  (ang.).
7. MikeM. Fleming MikeM., jr., Alexander Payne Taps His ‘Sideways’ Star Paul Giamatti For ‘The Holdovers’: Hot Cannes Package [online], Deadline, 14 czerwca 2021 [dostęp 2024-02-03]  (ang.).
8. AntoniaA. Blyth AntoniaA., Oscar Nominee ‘The Holdovers’ Screenwriter David Hemingson Reveals Which Scenes Are True Stories From His Own Life [online], Deadline, 23 stycznia 2024 [dostęp 2024-02-03]  (ang.).
9. MikeM. Fleming MikeM., jr., Miramax Lands World Rights On Alexander Payne-Directed ‘The Holdovers’ With Paul Giamatti: Cannes Market [online], Deadline, 28 czerwca 2021 [dostęp 2024-02-03]  (ang.).
10. JustinJ. Kroll JustinJ., Da’Vine Joy Randolph Joins Paul Giamatti In Alexander Payne and Miramax’s ‘The Holdovers’ [online], Deadline, 26 stycznia 2022 [dostęp 2024-02-03]  (ang.).
11. MattM. Grobar MattM., ‘The Holdovers’: Carrie Preston Boards Alexander Payne’s Film For Miramax [online], Deadline, 31 marca 2022 [dostęp 2024-02-03]  (ang.).
12. KevinK. Slane KevinK., Paul Giamatti is in Massachusetts to film ‘The Holdovers’ [online], boston.com [dostęp 2024-02-03]  (ang.).
13. SethS. Chitwood SethS., Paul Giamatti reunites with Alexander Payne to film ‘The Holdovers’ at Fairhaven High [online], New Bedford Standard-Times [dostęp 2024-02-03]  (ang.).
14. Chris McLaughlin | [e-mail], ‘The Holdovers,’ set and shot in Mass., unveils its first movie trailer starring Paul Giamatti [online], masslive, 19 lipca 2023 [dostęp 2024-02-03]  (ang.).
15. Natalia WinkelmanN.W. Globe Natalia WinkelmanN.W. i inni, How do you travel back to 1970s Massachusetts in the movies? Location, location, location. – The Boston Globe [online], BostonGlobe.com [dostęp 2024-02-03]  (ang.).
16. BenjaminB. Lindsay BenjaminB., Paul Giamatti on an ‘Old-School’ Teacher Who Inspired ‘The Holdovers’ [online], TheWrap, 25 listopada 2023 [dostęp 2024-02-03]  (ang.).
17. How The Holdovers Makes a Star of Boarding School [online], Town & Country, 4 listopada 2023 [dostęp 2024-02-03]  (ang.).
18. Artist of the Issue: Dominic Sessa [online], The Deerfield Scroll, 2 czerwca 2022 [dostęp 2024-02-03]  (ang.).
19. For director Alexander Payne, making ‘The Holdovers’ felt like ‘coming home’ [online], wbur.org, 3 listopada 2023 [dostęp 2024-02-03]  (ang.).
20. CarolynC. Giardina CarolynC., Making That ’70s Movie: ‘The Holdovers’ DP on Recreating the Era [online], The Hollywood Reporter, 1 grudnia 2023 [dostęp 2024-02-03]  (ang.).
21. MikeM. Fleming MikeM., jr., In Whopping $30 Million Deal, Focus Features Lands Miramax Alexander Payne-Paul Giamatti Reteam ‘The Holdovers’ After Toronto Buyers Screening [online], Deadline, 12 września 2022 [dostęp 2024-02-03]  (ang.).
22. AnthonyA. D’Alessandro AnthonyA., Alexander Payne’s Reteam With Paul Giamatti ‘The Holdovers’ Gets Fall Release Date From Focus Features [online], Deadline, 23 lutego 2023 [dostęp 2024-02-03]  (ang.).
23. The Numbers – Theatrical Release Schedule Changes for the Week Ending June 5, 2023 [online], The Numbers [dostęp 2024-02-03] .
24. BBFC, The Holdovers [online], bbfc.co.uk [dostęp 2024-02-03]  (ang.).
25. EmilyE. Cappello EmilyE., Where to Watch ‘The Holdovers’: Find Showtimes [online], Collider, 9 listopada 2023 [dostęp 2024-02-03]  (ang.).
26. The Holdovers [online], metacritic.com [dostęp 2024-02-03]  (ang.).
27. JillJ. Goldsmith JillJ., ‘Saltburn’s Bloody Good Expansion Buoyed By Coasts, Nabs Top Ten Weekend Spot – Specialty Box Office [online], Deadline, 26 listopada 2023 [dostęp 2024-02-03]  (ang.).

Linki zewnętrzne

• Przesilenie zimowe w bazie IMDb (ang.)
• Przesilenie zimowe w bazie Filmweb