Przebrodzie (Białoruś)

Przebrodzie

Пераброддзе

Herb Flaga
Państwo	Białoruś
Obwód	witebski
Populacja (2009) • liczba ludności	233[1]
Kod pocztowy	211932
Położenie na mapie obwodu witebskiego Przebrodzie
Położenie na mapie Białorusi Przebrodzie
Położenie na mapie Polski w 1939 Przebrodzie
55°38′36″N 27°27′12″E

Zobacz w indeksie Słownika geograficznego Królestwa Polskiego hasło Przebrodź

Przebrodzie (biał. Пераброддзе) – wieś na Białorusi, na Pojezierzu Brasławskim, nad jeziorem Dryświaty, 19 km na wschód od Brasławia. Administracyjnie w obwodzie witebskim i rejonie miorskim.

Cerkiew św. Jerzego Zwycięzcy

Znajdują się tu parafialna cerkiew prawosławna pw. św. Jerzego Zwycięzcy^[2] oraz kościół rzymskokatolicki pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa.

Historia

Miasto królewskie położone było w końcu XVIII wieku w starostwie grodowym brasławskim w powiecie brasławskim województwa wileńskiego^[3]. Prawo miejskie nadał Stanisław August Poniatowski w 1792 roku, na mocy przywileju Zygmunta II Augusta z 1571 roku, gdzie udowodniono istnienie miasta Przebrodzia^[4].

W czasach zaborów miasteczko w powiecie dzisieńskim, w guberni wileńskiej Imperium Rosyjskiego^[5].

W latach 1921–1945 miasteczko leżało w Polsce, w województwie wileńskim^[a], w powiecie dziśnieńskim, od 1926 roku w powiecie brasławskim, w gminie Przebrodzie, a następnie w gminie Nowy Pohost.

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku zamieszkiwało tu 376 osób, 69 było wyznania rzymskokatolickiego, 268 prawosławnego, 20 staroobrzędowego a 19 mojżeszowego. Jednocześnie 31 mieszkańców zadeklarowało polską, 339 białoruską a 6 rosyjską przynależność narodową. Były tu 83 budynki mieszkalne^[6]. W 1931 w 93 domach zamieszkiwały 472 osoby^[7].

Wierni należeli do parafii rzymskokatolickiej i prawosławnej w Nowym Pohoście. Miejscowość podlegała pod Sąd Grodzki w Drui i Okręgowy w Wilnie; właściwy urząd pocztowy mieścił się w Nowym Pohoście^[8].

W wyniku napaści ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 miejscowość znalazła się pod okupacją sowiecką. 2 listopada została włączona do Białoruskiej SRR^[9][10]. Od czerwca 1941 roku pod okupacją niemiecką. W 1944 miejscowość została ponownie zajęta przez wojska sowieckie i włączona do Białoruskiej SRR^[11].

Od 1991 w składzie niepodległej Białorusi.

Uwagi

1. Przynależność wojewódzka zmieniała się. Wieś leżała w województwie nowogródzkim (1921–1922), w Ziemi Wileńskiej (1922–1926) i w województwie wileńskim (od 1926).

Przypisy

1. Liczby ludności miejscowości obwodu witebskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 14 października 2009 roku. (ros.).
2. Миорское благочиние. eparhia992.by. [dostęp 2021-03-20]. (ros.).
3. Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 75.
4. Wanda Rewieńska, Miasta i miasteczka magdeburskie w woj. wileńskim i nowogródzkim, Lida 1938, s. 10.
5. Bielowce, wieś, powiat dzisieński, gmina Przebrodź, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 142 .
6. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. 7, część 2, 1924, s. 71 .
7. Wykaz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. 1, Warszawa 1938, s. 9 .
8. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 96 .
9. https://www.senat.gov.pl/gfx/senat/pl/senatopracowania/70/plik/m-631.pdf.
10. okupacja sowiecka ziem polskich, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-04-03] .
11. PiotrP. Eberhardt PiotrP., Formowanie się polskiej granicy wschodniej po II wojnie światowej, „Dzieje Najnowsze”, Rocznik L – 2018 (2), 2018, s. 95–100 .

Linki zewnętrzne

• Przebrodzie na stronie internetowej radzima.org
• Przebrodź, miasteczko, powiat dzisieński, gmina Przebrodź, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 125 .