Prowincja św. Antoniego z Padwy i bł. Jakuba Strzemię Zakonu Braci Mniejszych Konwentualnych w Krakowie − jedna z trzech aktualnie istniejących prowincji Zakonu Braci Mniejszych Konwentualnych − franciszkanów − w Polsce.
Patronami prowincji są: św. Antoni z Padwy i bł. Jakub Strzemię. Siedzibą prowincjała jest klasztor w Krakowie przy ul. Żółkiewskiego 14. Seminarium prowincjalne ma swoją siedzibę w klasztorze w Krakowie na ul. Franciszkańskiej 4. Franciszkanie tej prowincji opiekują się sanktuariami maryjnymi w Kalwarii Pacławskiej i w Rychwałdzie[2].
Bracia z tej prowincji pracują na misjach: w Uzbekistanie, na Ukrainie, w Paragwaju, w Peru, Boliwii, na Słowacji, w Albanii, oraz w takich krajach jak: Wielka Brytania, Austria, Czechy, Kenia, Rosja, Stany Zjednoczone, Uganda, Węgry i Włochy[2].
Utworzenie prowincji
Prowincja ta korzeniami sięga pierwszej fundacji franciszkańskiej na ziemiach polskich, mianowicie fundacji krakowskiej w 1237. Założony wówczas klasztor istnieje nieprzerwanie do czasów współczesnych. W 1238 dom ten należał do prowincji czesko-polskiej zakonu. W XIII w. prowincja ta posiadała w Polsce trzy kustodie: krakowską, kujawską, zwana później gnieźnieńską i górnośląską. Po wojnach husyckich utworzono w 1517 prowincję polską. Siedzibą prowincjała stał się Kraków[3].
Po zakończeniu II wojny światowej prowincjałem został wybrany o. Wojciech Zmarz, zastępując dotychczasowego komisarza generalnego[10]. W 1953 prowincjałem został o. Ireneusz Żołnierczyk[11]. W 1960 prowincjałem był o. Wojciech Zmarz[12], w dalszych latach 60. prowincjałem był o. Cecylian Niezgoda[13][14], a pod koniec lat 60. o Ludwik Szetela[15].
Do 1996 przez siedem lat (dwie kadencje) prowincjałem był o. Zdzisław Gogola[16][17]. 23 maja 1996 prowincjałem został wybrany o. Stanisław Strojecki[18]. Od 2000 do 2008 prowincjałem był o. Kazimierz Malinowski. Do 2016 prowincjałem był o. Jarosław Zachariasz OFM Conv[19]. W marcu 2016 prowincjałem został wybrany o. Marian Gołąb OFMConv. W kwietniu 2024 nowym przełożonym prowincji krakowskiej został o. Mariusz Kozioł OFMConv.[1]
Klasztory w Polsce
Klasztor św. Franciszka w KrakowieKościół oraz klasztor franciszkanów w Sanoku (w nocnej szacie)
Obecnie prowincja krakowska św. Antoniego z Padwy i bł. Jakuba Strzemię posiada na terenie Polski 26 placówek zakonnych:[2]
Chęciny – Klasztor pw. Podwyższenia Krzyża Świętego