Pomorszczyzna (sielsowiet Raków)

Pomorszczyzna

Паморшчына
Поморщина

Państwo	Białoruś
Obwód	miński
Rejon	wołożyński
Sielsowiet	Raków
Populacja (2009) • liczba ludności	205[1]
Kod pocztowy	222365
Położenie na mapie obwodu mińskiego Pomorszczyzna
Położenie na mapie Białorusi Pomorszczyzna
Położenie na mapie Polski w 1939 Pomorszczyzna
53°57′10″N 27°03′05″E

Pomorszczyzna (biał. Паморшчына; ros. Поморщина) – wieś na Białorusi, w obwodzie mińskim, w rejonie wołożyńskim, w sielsowiecie Raków. Sąsiaduję z Rakowem.

Historia

W czasach zaborów folwark w gminie Raków, w powiecie mińskim, w guberni mińskiej Imperium Rosyjskiego.

W latach 1921–1945 folwark a następnie majątek leżał w Polsce, w województwie wileńskim^[a], w powiecie stołpeckim, a od 1927 w powiecie mołodeckim, w gminie Raków^[2], tuż przy granicy ze Związkiem Sowieckim.

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku zamieszkiwały tu 73 osoby, 43 były wyznania rzymskokatolickiego a 30 prawosławnego. Jednocześnie 1 mieszkaniec zadeklarował polską a 72 białoruską przynależność narodową. Było tu 13 budynków mieszkalnych^[3]. W 1931 w 5 domach zamieszkiwały 133 osoby^[4].

Wierni należeli do parafii rzymskokatolickiej i prawosławnej w Rakowie. Miejscowość podlegała pod Sąd Grodzki w Rakowie i Okręgowy w Wilnie; właściwy urząd pocztowy mieścił się w Rakowie^[5].

Mieściła się tu wówczas strażnica KOP „Pomorszczyzna” oraz gorzelnia.

W wyniku napaści ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 miejscowość znalazła się pod okupacją sowiecką. 2 listopada została włączona do Białoruskiej SRR^[6][7]. Od czerwca 1941 roku pod okupacją niemiecką. W 1944 miejscowość została ponownie zajęta przez wojska sowieckie i włączona do Białoruskiej SRR^[8].

Od 1991 w składzie niepodległej Białorusi.

Miejscowość pojawia się na kartach powieści Sergiusza Piaseckiego Kochanek Wielkiej Niedźwiedzicy^[9].

Uwagi

1. Przynależność wojewódzka zmieniała się. Wieś leżała w województwie nowogródzkim (1921–1922), w Ziemi Wileńskiej (1922–1926) i w województwie wileńskim (od 1926).

Przypisy

1. Liczby ludności miejscowości obwodu mińskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 14 października 2009 roku. (ros.).
2. Dz.U. z 1925 r. nr 67, poz. 472.
3. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. 7, część 1, 1924, s. 77 .
4. Wykaz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. 1, Warszawa 1938, s. 30 .
5. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 1346 .
6. https://www.senat.gov.pl/gfx/senat/pl/senatopracowania/70/plik/m-631.pdf.
7. okupacja sowiecka ziem polskich, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-04-03] .
8. PiotrP. Eberhardt PiotrP., Formowanie się polskiej granicy wschodniej po II wojnie światowej, „Dzieje Najnowsze”, Rocznik L – 2018 (2), 2018, s. 95–100 .
9. Sergiusz Piasecki: Kochanek Wielkiej Niedźwiedzicy. Dziekanów Leśny: LTW, 2020, s. 15. ISBN 978-83-7565-297-0.

Bibliografia

• Pomorszczyzna na mapie WIG